Month: Ιανουαρίου 2021

Γιώργος Καλοζώης, Ο Επιτάφιος

Ο ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ

Εκείνη τη χρονιά
μπήκαν οι γεωργοί μέσα στις
βάρκες κι οι αλιείς που ψάρευαν
τον ξιφία ανέβηκαν στα βουνά
ο κάθε ένας έκανε το αντίθετο
από κείνο που ήταν κι από τις
προθέσεις του κι αφού το
απρόβλεπτο έγινε προβλεπτό
το σύνηθες ξαφνικό κι οι
προτάσεις των κειμένων όλες
ακολούθησαν το σχήμα το
υπερβατό (περισσότερα…)

Advertisement

Η διαχρονική σαγήνη της παρακμής

της ΕΥΑΓΓΕΛΙΑΣ ΤΟΛΙΟΠΟΥΛΟΥ

Όταν μια εποχή φτάνει στο τέλος της, και αυτό που ακολουθεί είναι ακόμα ασαφές και γι’ αυτό προκαλεί αβεβαιότητα και άγχος, εμφανίζονται, πιστεύεται, κάποιες τάσεις στη ζωή, κοινωνική και ψυχο-πνευματική, των ανθρώπων, που όλες τους έχουν κοινά χαρακτηριστικά, ανεξάρτητα από ιστορικές περιόδους και γεωγραφικούς προσδιορισμούς. Επιθυμία φυγής, αναζήτηση διεξόδων από την καταπιεστική πραγματικότητα, τάση προς το φανταστικό, το ασυνήθιστο και το παράδοξο, εκζήτηση, παροξυσμός των αισθήσεων, ακραίος ναρκισσισμός.

(περισσότερα…)

Οι γλωσσοπρεπιστές

*

του ΛΑΜΠΡΟΥ ΛΑΡΕΛΗ

Οι ινκβιζίτορες μετρούσαν τα φτερά των αγγέλων στους πίνακες και οι κομμισσάριοι την κομματικότητα στους στίχους. Οι γλωσσοπρεπιστές όμως έχουν καλύτερο γιατροσόφι: πιπέρι στο στόμα!

※※※

Οι γλωσσοπρεπιστές είναι πλατωνιστές. Νομίζουν ότι αν φιμώσουν τις κακές λέξεις θα εξαφανίσουν τις πληγές που τις γεννούν. Ακόμα χειρότερα, νομίζουν ότι οι λέξεις είναι οι πληγές. Σαν το μικρό παιδί κλείνουν τα μάτια τους στα πράγματα, ήσυχοι πως αν οι ίδιοι δεν τα βλέπουν ούτε κι εκείνα μπορούν να τους δουν.

※※※

Οι γλωσσοπρεπιστές είναι μαστρωποί. Πουλούν προστασία στις λέξεις.

※※※

Οι γλωσσοπρεπιστές είναι μουλωχτοί. Κάτω απ’ τον τρίβωνα του Γκάντι έχουν κρυμμένο το κνούτο του Μπέρια.

※※※

Η Επανάσταση; Θ’ αρχίσει από τα λεξικά!

※※※

Μιλούν για “ορθότητα”. Εννοούν: ορθοστασία. Θέλουν τους πάντες προσοχή μπροστά τους.

※※※

Στην αρχή είχαμε μόνο τον Νόμο του Γκόντγουιν, τη Reductio ad Hitlerum. Τώρα, και η Εφημερίς της Κυβερνήσεως όλη δεν μας φτάνει.

※※※

Political correctness, το έσχατο στάδιο του φιλελευθερισμού. Η libertas σε κατάσταση υστερίας.

※※※

Απαγορεύονται οι ιστοί των σημαιών! Το απαιτήσαν οι οδοντογλυφίδες.

※※※

«Εμάς τους γύφτους άσε μας τους “οικούντας εν τοις κοίλοις”»· «θα σ’ αγοράσουν έμποροι και κονσόρτσια κι Εβραίοι»· «Ολιγόστευαν οι σκύλοι / και Αλλά’, εφώναζαν, Αλλά’»· ο «Δωδεκάλογος», ο «Ηγεμών εκ Δυτικής Λιβύης», ο «Γάμος του Καραχμέτη».

(Προτεραιότητες για έναν ελληνικό Index Librorum Prohibitorum.)

ΛΑΜΠΡΟΣ ΛΑΡΕΛΗΣ

Γιάννης Καλιόρης, Διαβάζοντας τὶς Ἀναμνήσεις τοῦ Ἄγι Στίνα

 

 

 

Ἀπὸ τὸ πρόσφατο βιβλίο τοῦ Γιάννη Καλιόρη, Ἐκ τοῦ συστάδην: Ἰδεολογίες καὶ ἰδεοληψίες, Ἐκδόσεις Ἁρμός, 2020, εὐρεία συναγωγή δοκιμίων καὶ ἄρθρων ἀντιπροσωπευτικῶν τοῦ πολυεπίπεδου καὶ πολυπρισματικοῦ ἔργου τοῦ στοχαστῆ, ἀναδημοσιεύουμε τὸ (ἀπὸ πολλὲς πλευρὲς ἐπίκαιρο) μελέτημα «Διαβάζοντας τὸν Ἄγι Στίνα: Μιὰ τυπικὴ περίπτωση ἱδεολογικῆς συνείδησης». Πρώτη δημοσίευση: περ. Σημειώσεις 67, Ἰούνιος 2008.

 

(περισσότερα…)

(Απο)δομώντας το δυαδικό σύστημα της ζωής

Αναστασία Ονουφρίου
όταν λέω άλφα
Σαιξπηρικόν, 2019

της ΑΥΓΗΣ ΛΙΛΛΗ

Ως απάντηση στο πιο σημαντικό ερώτημα που θέτει κάθε νέα πρώτη συλλογή, μέσα στο χάος του κόσμου μας και μέσα στο χάος της βιβλιοπαραγωγής, η Αναστασία Ονουφρίου καταθέτει λόγο προσωπικό και οικουμενικό, μετρημένο και εν δυνάμει μελλοντικά αναγνωρίσιμο. Η θεματολογία της συλλογής ποικίλλει και το ένα θέμα διαδέχεται ομαλά το άλλο· το υπαρξιακό ζήτημα γίνεται κοινωνικό, το προσωπικό οπωσδήποτε συλλογικό, παρά το μοναχικό μηδέν της γραφής και του Είναι. Ο απελευθερωμένος στίχος κυριαρχεί στα ποιήματα, φανερώνοντας εντούτοις τη γνώση της ποιήτριας για τα παραδοσιακά σχήματα, στιχουργικά και ρητορικά, τα οποία χρησιμοποιεί λειτουργικά, στοχευμένα και καθόλου καταχρηστικά. Η ισορροπία ανάμεσα στη ρυθμική δομή και την πεζολογία, αλλά και ανάμεσα στον λυρικό και τον ρεαλιστικό τόνο είναι επιτυχημένη, δείχνοντας στιχουργική δεξιότητα και φροντισμένο προσωπικό ύφος:

(περισσότερα…)

Στέλιος Παπαδόπουλος, Πέντε ποιήματα

ΚΕΝΤΡΟΜΟΛΟΣ ΔΥΝΑΜΗ

Δυο εχθρούς έχει η κραυγή μου
Τους διαφημιστές και τους επιμελητές
Γι’ αυτό κι εγώ θα γράψω λέξεις
και θα την κρύψω στις σκιές τους
Στα κενά ανάμεσά τους
Στις εισπνοές σου.

~.~ (περισσότερα…)

Μπάρμπαρα Καῖλερ, Γερμανικὴ ρουλέττα (Εἰσαγωγὴ-Μετάφραση Συμεὼν Σταμπουλοῦ)

 

ΑΝΤΙ ΕΠΙΜΝΗΜΟΣΥΝΟΥ ΛΟΓΟΥ

Ὁ λογοτεχνικὸς κόσμος πληροφορήθηκε μὲ θλίψη τὸν θάνατο τῆς Μπάρμπαρα Καῖλερ (Barbara Köhler), Γερμανίδας ποιήτριας, πεζογράφου, δοκιμιογράφου, μεταφράστριας καὶ ξεχωριστῆς μορφῆς τῆς μαχόμενης διανόησης. Γεννήθηκε στὶς 11 Ἀπριλίου τοῦ 1959 στὸ Μπούργκστεντ (Burgstädt) τῆς  Σαξονίας καὶ πέθανε στὶς 8 Ἰανουαρίου τοῦ 2021 στὸ Μύλχαϊμ (Mühlheim) τοῦ ποταμοῦ Ρούρ τῆς βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας. Χωρὶς πανεπιστημιακὲς σπουδὲς πέρασε ἀπὸ τὰ χειρωνακτικὰ ἐπαγγέλματα (ὑφαντουργεῖο, οἶκος εὐγηρίας) στὸν χῶρο τῆς τέχνης. Ὁλοκλήρωσε ἕναν κύκλο μαθημάτων στὸ Ἰνστιτοῦτο Λογοτεχνίας «Johannes R. Becher» στὴν Λιψία (1985-1988).  Ἀπὸ ἐκεῖ ἀπασχολήθηκε σὲ διάφορες ὀργανωτικὲς θέσεις στὸ θέατρο τοῦ Κέμνιτς (Chemnitz),  πρώην Karl-Marx-Stadt.  Μετὰ τὴν πτώση τοῦ Τείχους, τὴν ἐπανένωση τῶν δύο Γερμανιῶν καὶ τὴν ἄνοδο τῶν δεικτῶν ἀνεργίας στὴν πρώην ΛΔΓ, στὰ τριάντα της χρόνια, προσανατολίστηκε στὴ λογοτεχνικὴ γραφή. Τὸ 1991 κυκλοφόρησε τὴν πρώτη της ποιητικὴ συλλογὴ Γερμανικὴ ρουλέττα (Deutsches Roulette), ἐνῶ παράλληλα δημοσίευε δοκίμια σὲ ἐφημερίδες καὶ εἶχε τὴν ἐπιμέλεια Καταλόγων εἰκαστικῶν τεχνῶν.  Δεύτερη ἐμφάνιση τὸ 1995 μὲ τὸν κύκλο ποιημάτων Blue Box. Στὴν ἐκπνοὴ τοῦ αἰώνα στέγασε ἀνάμικτα κείμενά της γιὰ τὴ σχέση τῆς γραμματικῆς γλώσσας μὲ τοὺς ρόλους τῶν φύλων ὑπὸ τὸν ἐνδιαφέροντα τίτλο Ἡ ἀνεψιὰ τοῦ Βιττγκενστάιν∙ προφανὴς ὑπαινιγμὸς στὸ ἔργο τοῦ Τόμας Μπέρνχαρντ Ὁ ἀνεψιὸς τοῦ Βιττγκενστάιν. Τὸ 2009 ὀργάνωσε στὸ πανεπιστήμιο τοῦ Ντούισμπουργκ (Duisburg) ἐργαστήριο γραφῆς μὲ τίτλο «Poet in residence». (περισσότερα…)

Μια οργισμένη ποιητική καταγραφή του παρόντος

Δημήτρης Γκιούλος
Αστικά δύστυχα
Θίνες 2020

της ΘΕΩΝΗΣ ΚΟΤΙΝΗ

Το βιβλίο του Δημήτρη Γκιούλου το διάβασα δυο φορές. Ενδιαφέρουσα περίπτωση με ανισότητες ήταν η απόφαση της πρώτης ανάγνωσης, αλλά στη δεύτερη ανάγνωση προστέθηκε και η ζωηρή αίσθηση που σου αφήνουν ορισμένα βιβλία από την ιδιάζουσα ταυτότητα της γραφής και το, εικαζόμενο, ποιον του φορέα της γραφής. Τριανταεξάχρονος ο δημιουργός, στην πρώτη ποιητική δοκιμή του, με κείμενα αυτοπαρατήρησης, αυτοβιογραφικά, που μετρούν τη συνήθη, ελαφρώς προβληματική, οικογενειακή γενεαλογία, τη μέτρια ενηλικίωση, την υπεσταλμένη εξέγερση της αριστερής ιδεολογίας, το μεροκάματο του δύσκολου έρωτα, τη σκληρή οικονομική συνθήκη του μη σταδιοδρομήσαντος από άποψη, την μπετόν αρμέ αστική καθημερινότητα, την οδύνη του πρώτου πραγματικού θανάτου στη ζωή, της μάνας, την οργή που στρεφόμενη, πρώτον, κατά του εαυτού γίνεται σαρκασμός και, δεύτερον, κατά της κοινωνικής φενάκης γίνεται καταγγελία που δεν αποφεύγει πάντα τον διδακτισμό. (περισσότερα…)

Κωνσταντίνος Χρυσόγελος, Πέντε ποιήματα

 

Σ’ ΕΝΑ ΚΟΡΙΤΣΙ ΠΟΥ ΠΕΝΘΕΙ

Σωστά Ιφιγένεια σε λεν· και τώρα,
που οι χαραμάδες στένεψαν, μας λείπει
η δύναμη που κρύβεις. Μην τρομάξεις
αυτούς που τόσο σ’ αγαπούν, μη φύγεις
για κάποιο αλόγιστο ταξίδι. Γύρνα,
μα σε βωμό παράλογο μην κάτσεις.
Συλλογίσου, μετά τη δίκαιη ψήφο
το αντίδοτο του θάνατου θριαμβεύει·
διώχνει το ανώφελο σκοτάδι· ζήσε
για εκείνους που το δράμα συνεχίζουν.

~.~ (περισσότερα…)

Ένας διαφορετικός «οδηγός αυτοβελτίωσης»

Eva Illouz, Γιατί πληγώνει ο έρωτας,
Μτφρ.: Διονύσης Παπαδουκάκης
Εκδόσεις του Eικοστού Πρώτου, 2019

της ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ ΜΑΚΗ

Εάν κάποιος παρατηρούσε τις προθήκες ενός βιβλιοπωλείου και πρόσεχε τον τίτλο του βιβλίου της Eva Illouz, χωρίς να γνωρίζει το έργο και το προφίλ της, ενδέχεται να θεωρούσε ότι το βιβλίο είναι ένας πρακτικός οδηγός επούλωσης ερωτικών τραυμάτων. Ο τίτλος του βιβλίου: Γιατί πληγώνει ο έρωτας παραπέμπει άμεσα σε όλα τα best seller των “γυναικείων” βιβλίων, οδηγών αυτοβελτίωσης, τα οποία έχουν ως στόχο την εξερεύνηση των σχέσεων των δύο φύλων και τις συμβουλευτικές προτάσεις για τη συντήρηση μιας “πετυχημένης” ερωτικής σχέσης με διάρκεια.

(περισσότερα…)