Month: Σεπτεμβρίου 2020

Φευγαλέα γυναικεία πεπρωμένα

Ξάνθος Μαϊντάς, Αφανών γυναικών, Γαβριηλίδης, 2019

της ΘΕΩΝΗΣ ΚΟΤΙΝΗ

Αφανών γυναικών, ο τίτλος της τελευταίας, έκτης, συλλογής του Ξάνθου Μαϊντά, από τον Γαβριηλίδη. Οι αφανείς γυναίκες της γραφής του είναι οι παλαιές γυναίκες- εμβλήματα μιας αντοχής που έρχεται από ξεχασμένες δεκαετίες της ελληνικής ανθρωπογεωγραφίας αλλά και οι σύγχρονες, έκκεντρες και απέριττα υπαρκτές γυναίκες της αστικής ανωνυμίας. Τις βρίσκεις σε κάτι παλιές ιερατικές φωτογραφίες τοίχου, μια ανθρώπινη ράτσα ανθεκτική και αποσιωπημένη από την ιστορία, αλλά και σε πνιγηρές κουζίνες απόγευμα Κυριακής, στις πιάτσες της οδού Αθηνάς, σε απροσδιόριστα επαρχιακά καταλύματα ως σίβυλλες της μοναξιάς του φύλου τους, σε μια transit ύπαρξη, όπως τη συλλαμβάνει και τη δημιουργεί το βλέμμα του παρατηρητή ή του μνήμονα. Η γραφή του εδώ, πιο μεστή απ’ ο,τι σε παλιότερες δουλειές, είτε σκηνοθετεί ακαριαία στιγμιότυπα σε σύντομες αποτυπώσεις ή, λιγότερο συχνά, συνυφαίνει σε πλατιές ελεύθερες συνθέσεις τον προσωπικό στοχασμό με φευγαλέα γυναικεία πεπρωμένα.

(περισσότερα…)

Κωνσταντίνος Χρυσόγελος, Μάτι

]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]ΜΑΤΙ

]]]]]]Απόκοπος, κοιμήθηκα λιγάκι,
και τότε βλέπω τέρας κι εφιάλτη:
μια κόκκινη γραμμή που δεν τελειώνει,
μα κτήνος σαν ατάιστο καλπάζει.
καταβροχθίζει δέντρα, σπίτια, δρόμους,
και δίχως σάρκα ανθρώπινη δεν παύει.
Και σκέφτηκα: «Τα μάτια μου ματώνουν».
και μάταια δάκρυα μ’ έκαψαν ώς χίλια.

]]]]]]«Ξυπνάτε με», φωνάζω, κι ας μονάχος
στο μαύρο τούτο τίποτα που μένει.
Ένα κενό. Κουλουριαστός σαν φίδι
τη λύτρωση του ξύπνιου μου προσμένω.
Στο δέρμα χίλιοι τόσοι σατανάδες
τα χέρια τους απλώνουν: «Μίλησέ μας!»
Τον ύπνο αναζητώ μέσα στον ύπνο.
Όλα θα ’χουν τελειώσει πριν ξυπνήσω.

]]]]]]Και μια φωνή πανάλαφρη μ’ αγγίζει,
αγγέλου σαν νεόκοπου, που ψάχνει
τον δρόμο του παράδεισου και κλαίει.
«Μικρέ, γιατί τη λήθη μου αποδιώχνεις;
Δεν φταίω εγώ, λοιπόν τι με ταράζεις;
Τεσσάρων και τριάντα χρόνων βάρος
―τόσο φορτίο μέχρι εδώ σηκώνω―
ν’ αντιπαλέψει πώς με τους αιώνες;»

]]]]]]«Συγχώρεσε του πόνου μου το θάρρος,
μα δεν συγκράτησα παρά μια ζέστη
και μια υγρασία φοβερή, σαν βρόχο
στην άβγαλτη φωνή μου. Μα έλα, πες μου,
τη σκάλα που οδηγεί στον πάνω κόσμο
πώς είναι να τη βρω; Ξέρεις τι θέλω,
στους ζωντανούς νέο χαράς να φέρω,
πως οδηγός και βοηθός θα στέκω
όταν τον δρόμο της ζωής δεν βρίσκουν».

]]]]]]Και σκέφτομαι, πια δρόμος δεν υπάρχει,
γιατί τ’ αφτιά μας σαν οχιάς κουφαίνουν.
Κι οι κήποι μας ασφόδελους δεν έχουν,
μ’ αγάπανθους και σμάρια από κηφήνες.
Δεν φτάνει ο λόγος σας. Είμαστε μόνοι.
Απόκριση ζητούσα να του δώσω,
μα πριν προφτάσω ξύπνησα. Και τώρα
καμώνομαι πως δεν καλοθυμάμαι.
Αναίσθητος σαφώς, ίσως κοιμάμαι.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΡΥΣΟΓΕΛΟΣ

Του ουρανού και της Γης, λοιπόν

Τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς λοιπόν.

~.~

Θάνος Γιαννούδης, Τοῦ ουρανού και της Γης, εκδ. Βακχικόν, 2019.

του ΑΑΡΩΝ ΜΝΗΣΙΒΙΑΔΗ

Ὑπὸ τὸν τίτλο αὐτὸ συστεγάζονται τὰ ποιήματα ὄχι μιᾶς, μὰ πέντε ὁλάκερων ποιητικών συλλογῶν ποὺ συνεκδίδονται σὲ κοινὸ βιβλίο, κοντολογὶς ὅλη ἡ ποιητικὴ παραγωγὴ τοῦ Γιαννούδη ἀπὸ τὸ 2015 καὶ δῶθε, παραγωγὴ ἐντυπωσιασκὴ σὲ ῥυθμὸ ἂν ἀναλογιστῇ κανεὶς πὼς οὔτε λίγο οὔτε πολὺ ἀντιστοιχεῖ μία συλλογὴ ἀνὰ ἔτος γιὰ μιὰ τετραετία. Νὰ παρουσιάζῃς λοιπὸν τὴν ἔκδοσι αὐτὴ σημαίνει τελικὰ νὰ παρουσιάζῃς ὅλη σχεδὸν τὴν ποίησι τοῦ Γιαννούδη.

(περισσότερα…)

Δαυΐδ Μπάκας, Τρία ποιήματα

 

Ο παίχτης κι ο μάρτυρας

Ακούει τ’ όνομα του
από την μεθυσμένη εξέδρα.
Νομίζει πως είναι αστέρι
που εξορίστηκε στη γη.

Ακούει το τροπάρι του
από χορούς αγγέλων.
Υποκλίνεται στην αγάπη
που κρεμάστηκε στο ξύλο.

Πάροικοι

Κι από τα κρίνα του αγρού
κι από τα ρόδα της αυγής
πιο πάροικοι
και στοίβες τα γραμμάτια
να σπαρταρούν
να κλαίγονται
στο νοίκι του ελέους
ψυχές μετέωρες
μετέωρα μπαλόνια
σε μαρμαρένια αλώνια

Της κλεψύδρας

Λοξά σε κοιτάζει
η κλεψύδρα σου.

Κάποτε ποτάμι σιγανό
στις φλέβες του ονείρου
κύλησε η ζωή σου.

Κι άλλοτε ζαρκάδι
κυνηγημένο από λύκο
πού ’τρεξε για να σωθεί
πέρα από το δάσος του θανάτου.

Φωτογραφίες
που δεν πάγωσε ο χρόνος
όσο κι αν προσπάθησες.

ΔΑΥΪΔ ΜΠΑΚΑΣ

 

 

Λεκτική πληθωρικότητα και λυρισμός

Για την ποιητική συλλογή του Θάνου Γιαννούδη, Του ουρανού και της Γης

~.~

Θάνος Γιαννούδης
Του ουρανού και της Γης
εκδ. Βακχικόν, 2019.

της ΕΥΣΤΑΘΙΑΣ ΔΗΜΟΥ

Η πρώτη, προσωπική ποιητική συλλογή του Θάνου Γιαννούδη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Βακχικόν», φέρει τον προσιδιάζοντα στη δημοτική ποίηση τίτλο Του ουρανού και της γης, έναν τίτλο στον οποίο μπορεί κανείς να προσδώσει πολλές και ποικίλες ερμηνείες και, έτσι, να διαμορφώσει και τις αντίστοιχες προσδοκίες για το περιεχόμενο του βιβλίου. Η φράση αυτή θα μπορούσε να αναφέρεται, για παράδειγμα, στα ίδια τα ποιήματα και στη διάκρισή τους σε υψηλόφωνα, σε ποιήματα «του ουρανού», και χαμηλόφωνα, σε ποιήματα «της γης», ή ακόμα και στον ίδιο τον δημιουργό που, σαν άλλος Ποιητής «ουρανού και γης», πλάθει με τους στίχους του, όχι τον κόσμο, αλλά το απείκασμά του, την αντανάκλασή του πάνω στην ποιητική συνείδηση και πρόσληψη.

Πρόκειται για μία συγκεντρωτική έκδοση που περιλαμβάνει ποιήματα πέντε επιμέρους συλλογών της περιόδου 2015 – 2019, πολλά από τα οποία δημοσιεύθηκαν κατά καιρούς στο διαδίκτυο. Το σύνολο των ποιημάτων είναι έμμετρα, γραμμένα σε φόρμα και αυτή η συνειδητή επιλογή του ποιητή, αποτελεί και ένα είδος θεωρητικής κατάθεσης και απολογίας του πάνω στο θέμα αυτό, στον προσανατολισμό δηλαδή που πρέπει να έχει η σύγχρονη ποιητική παραγωγή. Η συλλογή ανοίγει με ένα παντούμ με το οποίο ο Γιαννούδης καταθέτει τις σκέψεις του για τον νέο κόσμο και για τη θέση του ίδιου μέσα σε αυτόν. Η διάθεσή του είναι μελαγχολική και απαισιόδοξη αλλά, τη στιγμή ακριβώς που φτάνει στο σημείο να ακυρώσει και να καταδικάσει και τον κόσμο και τον εαυτό του, εκείνη ακριβώς τη στιγμή βρίσκει το νόημα της ύπαρξής του στο αγαπημένο πρόσωπο, στον έρωτα και στην αγάπη: Χαίρε, φύσημα της πλαστουργού πνοής, / νιότης όνειρα που μοιάζετε σαν ξένα / σαν δεν βρίσκεις πια ένα νόημα ζωής / – αν υπάρχω στη ζωή, είναι για σένα… («Παντούμ για τον νέο κόσμο»).

(περισσότερα…)

Τόνια Κοβαλένκο, Ποιήματα

 

Κοινωνική δικτύωση

Αυτή η καταραμένη μοναξιά
πώς μασκαρεύεται σε πλήθος
και νομίζεις ότι βρήκες
τους ομοίους σου
ότι βλέπετε με τα ίδια μάτια
το ξημέρωμα
ακούτε τη βροχή
με τα ίδια αυτιά
κι ανατριχιάζετε παρέα
στον ίδιο αέρα. (περισσότερα…)

Μαρία Δαλαμήτρου, Εμπρόθεσμο (παντούμ)

(επίθετο, τριγενές και τρικατάληκτο, με οικτρή κατάληξη,
ωστόσο, όταν το αρχικό πρόθεμα μεταβάλλεται σε εκ-)

Νησιά μεγαλώνουν κουφάρια σε σέπια
τα λόγια που είπες, αυτά που δεν είπες
στους βράχους αφρίζουν γοβιοί δίχως λέπια
σφουγγάρι η νύχτα στης μέρας τις λύπες. (περισσότερα…)

Γραμματικές πόλεων και ανθρώπων

 Επανανοηματοδοτώντας τη γλώσσα, τον χώρο και τις ανθρώπινες περιπλανήσεις

Ίταλο Καλβίνο
2009
Οι αόρατες πόλεις
Μτφρ.: Ανταίος Χρυσοστομίδης
Αθήνα: Καστανιώτης

Jűrgen Buchmann
2019
Γραμματική των γλωσσών της Βαβέλ
Μτφρ.: Συμεών Γρ. Σταμπουλού
Αθήνα: Gutenberg

~.~

«Πρέπει να οργανώσουμε ολόκληρη τη γλωσσική επικράτεια».

(Βιττγκενστάιν, 2007, Στοχασμοί, μτφρ.: Κωστής Μ. Κωβαίος, Αθήνα: Στιγμή, σ. 31)

της ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ ΜΑΚΗ

Στον καιρό της πανδημίας διαπιστώνεται με όρους υλικούς, αυτό που διατυπώνεται επανειλημμένα σε διαφορετικά είδη κειμένων: όσο κι αν οι άνθρωποι πορεύονται, θεωρώντας αυτονόητα ένα πλήθος πραγμάτων, τα αυτονόητα δεν υπήρχαν και δε θα υπάρξουν ως αμετακίνητες και ακλόνητες οντότητες. Αντίθετα, όλα βρίσκονται σε διαρκή διαπραγμάτευση ως προς τον τόπο, τον χρόνο και τις αλληλεπιδράσεις, με τη γλώσσα να ορίζει τους διαλόγους και τα διλήμματα για τον κόσμο, τις σχέσεις, τη διαμόρφωση ταυτοτήτων, την επιθυμία, τη μνήμη και τη λήθη. (περισσότερα…)

Αντώνης Μπαλασόπουλος, Ποιήματα

 

Ο τζίτζικας

Από την σκοτεινή γη
στο πολλαπλασιασμένο επί πέντε
φως του Ιούλη, ο τζίτζικας
τρελαίνεται σαν τον δεσμώτη
της πλατωνικής σπηλιάς
που αντικρίζει τον ήλιο
πρώτη φορά. Η τρέλα του
είναι τραγούδι ως το θάνατο, (περισσότερα…)

Αφανών γυναικών ιστορίες

του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗ

Με την έκτη κατά σειρά ποιητική κατάθεσή του Αφανών γυναικών (Γαβριηλίδης 2019), ο πολυσχιδής Ξάνθος Μαϊντάς συγκροτεί έναν πολυσήμαντο και βαθύ ποιητικό, αλλά και εσωτερικό-υπαρξιακό χώρο. Το ανά χείρας καλαίσθητο εκδοτικά βιβλίο αποτελεί, κατά την άποψή μου, μια σύνοψη ιδεών που αναπηδούν από ιδιαίτερα, προσωπικά, αλλά και συλλογικά βιώματα ερωτισμού και απώλειας και συμπυκνώνουν αισθητικά όχι μόνο τη συναισθηματική και καλλιτεχνική ωρίμανση του ποιητή και δοκιμιογράφου, αλλά και μια γενικότερη θέαση, δηλωτική της ανθρώπινης περιπέτειας. (περισσότερα…)