Θανάσης Γαλανάκης

Ντρόγκα

*

Ντρόγκα

στὸν Θανάση Γαλανάκη
ψηφιακὸ ἀντίδωρο *

Ἂν μὲ ρωτήσεις τί ’ναι πιό ἀληθινό
δυὸ τόνοι ντρόγκας ποὺ ψαρέψαν στὴν Κατάνια
ἢ τ’ ‘ἅγιο φῶς’ ποὺ μὲ φτυσιὰ ἀπ’ τὰ ‘ἐπουράνια’
Ἀρχηγὸς Κράτους φτάνει ὣς τὸν Κολωνὸ

καὶ πλέον ζαμπὸν* σὲ ξαναπᾶν στὸν οὐρανὸ
τρώγωντας πάλι μαγειρίτσα ἀντὶς λαζάνια
ἔτσι ὡς εἴθισται στὰ ὀρθόδοξα Μπαλκάνια
ποὺ τῆς Γραφῆς οἱ μάγκες φτύνουν τὸ σανό

Ἐγὼ τὴν Ντρόγκα σου τὴν θέλω ἀπὸ Χαρτὶ
τὸ φτιάξιμό μου ἀκριβὰ νὰ τὸ πληρώσω
Στὶς δωρεὰν κι ἀλάργα τὶς e-περηφάνιες

ποὺ ἀντὶς ρακὲς κερνοῦν ληγμένες τὶς σαμπάνιες
ποσὶ ἀβρόχοις νὰ μὲ δεῖς δὲν θὰ ἐνδώσω
μὲ τὸ Χαρτὶ ἂν δὲ σὲ πάρω ἀσορτί

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΤΙΛΗΣ
Ἀπὸ τὴ σειρὰ Σονέτα μὲ Σημαία Εὐκαιρίας II

* Θανάσης Γαλανάκης, Ντρόγκα, ποιήματα, Ψηφιακὲς Ἐκδόσεις Βίργκω, Ἀθήνα 2023.
* ζαμπὸν [μπορεῖ καὶ ζόμπυ] (ἀργκό): λειῶμα ἀπὸ τὴν ἡρωΐνη.

*

ڤنتون → pantoum → παντούμ: Οι μεταμορφώσεις ενός είδους [2/2]

Μικρή εισαγωγή στο μαλαϊκό, ευρωπαϊκό και ελληνικό παντούμ,
μεταφραστική περιήγηση στους σημαντικούς του σταθμούς
και πρώτη χαρτογράφηση της διαδρομής του στην Ελλάδα [ 2/2 ]

~.~

του ΣΤΑΘΗ Α. ΚΙΣΣΑΜΙΤΗ

Για την γενική εισαγωγή στο παντούμ/παντούν, βλ. το πρώτο μέρος της παρούσας μελέτης. Όπως προσημειώνεται εκεί, η καταγραφή των ελληνικών παντούμ που ακολουθεί σε αυτό το δεύτερο μέρος δεν είναι εξαντλητική, περιλαμβάνει δε 28 εν συνόλω ποιήματα. Σε κάθε παντούμ υποσημειώνεται η πρώτη δημοσίευση εφόσον έγινε δυνατόν να εντοπιστεί· όπου υπάρχει νεώτερη έκδοση, χρησιμοποιείται αυτή ως πηγή. — Σ.Α.Κ.

~.~

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

Η Λάμια

Τ’ όνομά μου Λαμπετώ η Γελούσα,
είμαι η Λάμια του ξολοθρεμού,
τρέφω το τραγούδι σαν τη Μούσα,
λάμπω σαν τον άγγελο του Θεού.

Είμαι η Λάμια του ξολοθρεμού,
βάι στα γερατειά κι οϊμέ στα νιάτα!
Λάμπω σαν τον άγγελο του Θεού,
κλάφτε όποιον μ’ απάντησε στη στράτα.

Βάι στα γερατειά κι οϊμέ στα νιάτα!
Τα χρυσά μου ανήσυχα μαλλιά
—κλάφτε όποιον μ’ απάντησε στη στράτα—
χάιδιο ονείρου και πνιμού θηλιά.

Τα χρυσά μου ανήσυχα μαλλιά
τα χτενίζω νύχτα, φως και φίδια,
χάιδιο ονείρου και πνιμού θηλιά
και μια τρίχα από τ’ αποχτενίδια.

Τα χτενίζω νύχτα, φως και φίδια,
στους αγαπημένους τί κακό!
Και μια τρίχα από τ’ αποχτενίδια
σπέρνει θέρμη και θανατικό. (περισσότερα…)

Τὸ τέλος ἀργεῖ

ΠANTOYM

Τὸ τέλος ἀργεῖ καὶ δὲν λέει νὰ φτάσει.
Ἀπὸ τὸν λαιμό μὲ κρατᾶ, δὲν μ’ ἀφήνει.
Φωτιὰ ποὺ μ’ ἀέρα σαρώνει τὰ δάση,
πλημμύρα ἀπὸ λάσπη ὅλα τὰ καταπίνει.

Ἀπὸ τὸν λαιμὸ μὲ κρατᾶ, δὲν μ’ ἀφήνει
σὰν χέρι μὲ διακριτικὸ δαχτυλίδι·
πλημμύρα ἀπὸ λάσπη ὅλα τὰ καταπίνει,
στὸ κέντρο τῆς δίνης της πνίγομαι ἤδη.

Σὰν χέρι μὲ διακριτικὸ δαχτυλίδι,
ρουμπίνι ἐρυθρὸ σ’ ἕνα κάδρο ἀπ’ ἀσήμι·
στὸ κέντρο τῆς δίνης της πνίγομαι ἤδη
δὲν φταίει ἡ φυγόκεντρος, ὅμως ἡ μνήμη

ρουμπίνι ἐρυθρὸ σ’ ἕνα κάδρο ἀπ’ ἀσήμι
μοῦ δείχνει τὸ αἷμα ποὺ πρέπει νὰ χύσω·
δὲν φταίει ἡ φυγόκεντρος, ὅμως ἡ μνήμη
σὰν ἄγριο σκυλὶ ποὺ μὲ πῆρε ἀπὸ πίσω.

Μοῦ δείχνει τὸ αἷμα ποὺ πρέπει νὰ χύσω,
στὶς φλέβες μου μέσα γιὰ νὰ τὸ ἀντέξω,
σὰν ἄγριο σκυλὶ ποὺ μὲ πῆρε ἀπὸ πίσω
μὲς στ’ ὄνειρο κι’ ἐγὼ τὸ κλείδωσα ἀπ’ ἔξω.

Στὶς φλέβες μου μέσα γιὰ νὰ τὸ ἀντέξω
νὰ βάλω ἀντιστήλι θὰ ἔπρεπε· βρῆκα
μὲς στ’ ὄνειρο κι’ ἐγὼ τὸ κλείδωσα ἀπ’ ἔξω
γιὰ νὰ καμαρώνω τοῦ πόνου τὴν προίκα.

Νὰ βάλω ἀντιστήλι θὰ ἔπρεπε· βρῆκα
τὸ σύνθετο μὲ τὴ βιτρίνα ποὺ τό ’χα
γιὰ νὰ καμαρώνω τοῦ πόνου τὴν προίκα
καὶ ν’ ἀποθηκεύω τὴν πράσινη τσόχα.

Τὸ σύνθετο μὲ τὴ βιτρίνα ποὺ τό ’χα
γιὰ νὰ κρύβω μέσα ἐκεῖ τὸν Θανάση
καὶ ν’ ἀποθηκεύω τὴν πράσινη τσόχα…
Τὸ τέλος ἀργεῖ καὶ δὲν λέει νὰ φτάσει.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΑΛΑΝΑΚΗΣ

Για να μην κλαίμε πάνω απ’ το χυμένο γάλα, πρέπει πρώτα-πρώτα να μην το χύνουμε

του ΘΑΝΑΣΗ ΓΑΛΑΝΑΚΗ

Μετὰ τὰ πρόσφατα ἐκλογικὰ ἀποτελέσματα στὴν Ἰταλία, ἐπανῆλθε στὴν ἐπικαιρότητα ἡ δημοσιογραφικῆς καταγωγῆς μανία γιὰ «σόκ», «ἀνατροπὲς» καὶ «φαντάσματα ποὺ ξυπνήσανε» στὸν μείζονα εὐρωπαϊκὸ χῶρο. Μία συνήθεια ποὺ ἂν καὶ ὑπακούει στὶς ἀνάγκες μιᾶς fast-track κατανάλωσης εἰδήσεων (μὲ κάθε πρακτικὴ clickbait νὰ εἶναι εὐνόητη ἕως κατανοητὴ κι’ ἀναμενόμενη γιὰ τὸν ἐπιούσιον ἄρτον· ὄχι ἡμῶν), ἀναδεικνύει ἕνα βαθύτερο πρόβλημα τῆς σύγχρονης πολιτικῆς ἀνάλυσης καὶ πιὸ συγκεκριμένα τοῦ πεδίου τῆς ἐκλογικῆς ἑρμηνευτικῆς· ἕνα πρόβλημα ποὺ ἔγκειται σὲ μεγάλο βαθμὸ στὴν ἀπεμπλοκή τους ἀπὸ τὴν παρατήρηση τοῦ πεδίου (καὶ πιὸ συγκεκριμένα τῆς βάσης) καὶ τὴ στροφὴ σὲ συστήματα καὶ προβλεπτικὰ μοντέλα μπετόν-ἀρμέ, ποὺ βασίζονται σὲ δημοσκοπικὲς παρακεταμόλες μὲ ἀμφισβητήσιμα στατιστικὰ δείγματα. Θὰ μποροῦσε κανεὶς νὰ πεῖ ὅτι ἡ ρίζα αὐτῆς τῆς ἀναντιστοιχίας προβλέψεων ἔγκειται στὸ ἑξῆς παράδοξο: ἡ πολιτικὴ ἀνάλυση εἶναι περισσότερο “πολιτικὴ” παρὰ “κοινωνιολογική”, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἐξαρτᾶται ἡ ὁρατότητά της ἀπὸ τὴ δημοσιογραφικὴ διάσταση τοῦ “πολιτικοῦ” μὲ τὴν εὐρεία του πλέον σημασία. Ἔτσι, φτάνουμε πλέον ὅλο καὶ συχνότερα σὲ διατυπώσεις ὅπως «παγκόσμιο σόκ» ἢ/καὶ σὲ «ἔκτακτες ἐπικαιρότητες», γιὰ τὶς ὁποῖες πρέπει κατόπιν ἑορτῆς νὰ χύνονται τόνοι μελάνης σχολιάζοντας μιὰ ἤδη συμβεβηκυῖα κατάσταση. (περισσότερα…)

Φώτης Τερζάκης, «Confusion will be my epitaph»: Απολογισμός μιας καταστροφικής διετίας

Συμπληρώνονται σύντομα τρία χρόνια ἀπ’ ὅταν ὁ ἰὸς Sars-CoV-2, γνωστὸς πλέον σὲ ὅλους μας ὑπὸ τὴν κωδικὴ ὀνομασία Covid-19, ξεκίνησε τὸ πάνδημο ταξίδι του ἀνὰ τὴν ὑφήλιο. Πέραν τοῦ προφανοῦς ὑγειονομικοῦ ζητήματος ποὺ αὐτὸς προκάλεσε, μεταδιδόμενος ραγδαῖα σὲ κάθε ἤπειρο μέσα σὲ λίγο καιρό, ὑπῆρξαν ὁρισμένες “παράπλευρες“ —ὅπως εἴθισται νὰ χαρακτηρίζονται— ἐπιπτώσεις σὲ ὁλόκληρη τὴν ἀνθρωπότητα: ὑποχρεωτικοὶ ἐγκλεισμοί, διαχωρισμοὶ βάσει τῆς ἐμβολιαστικῆς κίνησης μὲ κυρώσεις σὲ βαθμὸ διαπόμπευσης γιὰ τοὺς μη-ἐμβολιασθέντες, πάγωμα κάθε δραστηριότητας (ἐπαγγελματικῆς, ἐκπαιδευτικῆς, ψυχαγωγικῆς κ.λπ.) καὶ ἀναπόφευκτα μιὰ διαφαινόμενη οἰκονομικὴ κατάρρευση σὲ συνδυασμὸ καὶ μὲ ἄλλα γεγονότα τῆς πρόσφατης περιόδου (βλ. ρωσσο-ουκρανικὸς πόλεμος).

Ὁ Φώτης Τερζάκης, γνωστὸς γιὰ τὸ ἔργο του στὸν χῶρο τῆς φιλοσοφικῆς μελέτης καὶ ἰδιαίτερα στὴν κριτικὴ τῶν ἰδεῶν τῆς πολιτικῆς φιλοσοφίας, τοποθετήθηκε εὐθέως ἀπέναντι στὰ ἔκδοχα τοῦ κορωνοϊοῦ μὲ πολυάριθμες παρεμβάσεις σὲ περιοδικά, ἱστοτόπους καὶ ἐφημερίδες, διερευνῶντας τόσο σὲ φιλοσοφικὸ ὅσο καὶ σὲ πρακτικὸ ἐπίπεδο ὅλα ἐκεῖνα τὰ ζητήματα ποὺ μεταλλάσσουν τελικὰ τὴν ἰατρικὴ σὲ ἕνα ζήτημα πολιτικό, μὲ ὅλες τὶς ἐπιπτώσεις ποὺ ἡ μετάλλαξη αὐτὴ ἐνδέχεται νὰ ἐπιφέρει ‒ καὶ τελικά, ὅπως φαίνεται πλέον, μπορεῖ νὰ ἐπιφέρει. Μὲ ἀφορμὴ καί τὸ πρόσφατο βιβλίο του Ἰατρική / Πολιτική. Μιὰ ἀνθρωπολογικὴ-φιλοσοφικὴ ματιὰ στὶς ἀντιμαχόμενες θεραπευτικὲς προσεγγίσεις στὸν σύγχρονο κόσμο (Ἀλήστου Μνήμης: Ἀθήνα 2021), συζητᾶμε παρακάτω γι’ αὐτὰ τὰ ζητήματα. (περισσότερα…)

Ωτακουστής στην Δημητρίου Σούτσου 36

του ΓΕΩΡΓΙΟΥ Κ. ΤΑΣΟΥΔΗ

Σημείωμα εντυπώσεων με αφορμή τη συλλεκτική έκδοση το βιβλίο Δημητρίου Σούτσου 36. Μια συνομιλία του Νικού Καρούζου με τον Γιάννη Ζουγανέλη, εισαγωγή – απομαγνητοφώνηση: Θανάσης Γαλανάκης – Αμαλία Τσουκαλά, γενική επιμέλεια – έρευνα υλικού – σχολιασμός: Θανάσης Γαλανάκης, Ίκαρος 2022.

Εξόχως μιλητικό το κείμενο της απομαγνητοφωνημένης συνομιλίας των Νίκου Καρούζου και Γιάννη Ζουγανέλη. Τόσο που δυσκολεύομαι να αποφανθώ αν το προσέλαβα ως αναγνώστης ή ως… ωτακουστής. Συγχωρέσατέ μου τη μικροπρέπεια, αλλά κάπως έτσι αισθάνθηκα, ως τρίτος του γεγονότος, απρόσκλητος προσκεκλημένος, σχεδόν φαρδύς πλατύς στο πεζοδρόμιο να στήνω αυτί στο ανοιχτό παραθύρι του υπογείου της Δημητρίου Σούτσου 36, για να αφουγκραστώ τα διαμειβόμενα. Πόσο θα το ’θελα να συμπεριφερθώ αξιοπρεπώς. Δειλά δειλά να κρούσω τη θύρα της υπόγειας κατοικίας του Ν. Καρούζου, ώστε καταλαμβάνοντας ησύχως μία του γωνιά να απολαύσω τον διάλογο διακριτικά, αλλά γίνεται τα μεταγενέστερα να γίνουν προγενέστερα; Δε γίνεται. Εκτός κι αν η αναγωγή στο παρελθόν διεκπεραιωθεί από βιβλίο καλό λίαν, σαν αυτό που καταπιανόμαστε στο υπόψη σημείωμα.

(περισσότερα…)

Κάθρην Μάνσφηλντ, Πέντε ποιήματα

Μετάφραση ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΑΛΑΝΑΚΗΣ

~.~

Ο ΑΝΤΡΑΣ ΜΕ ΤΟ ΞΥΛΙΝΟ ΠΟΔΑΡΙ

Ζοῦσε ἕνας ἄντρας ἐξαιρετικὰ κοντά μας·
εἶχε ἕνα ξύλινο ποδάρι καὶ σὲ πράσινο κλουβὶ μιὰ καρδερίνα.
Καὶ Φάρκυ Ἄντερσον ἤτανε τ’ ὄνομά του.
Εἶχε ἀπ’ τὸν πόλεμο τὸ πόδι του κομμένο
κι’ ἐμεῖς μιὰ θλίψη πάντα νιώθαμε γι’ αὐτόν,
γιατὶ εἶχε ἕνα ὄμορφο χαμόγελο στὰ χείλη.
Κι’ ἦταν πελώριος γιὰ τὸ μικρό του σπίτι.
Ὅταν στὸν δρόμο σεργιανοῦσε δὲν τὸν ἔνοιαζε
μὰ ὅταν στὸ σπίτι τὸ μικρό του περπατοῦσε
τὸ πόδι του ἔκανε ἕναν θόρυβο ἀπαίσιο.
Κι’ ὁ ἀδερφός μου ἔλεγε ὅτι κελαηδοῦσε,
ἀπ’ ὅλα τὰ πουλιὰ πιὸ δυνατὰ ἡ καρδερίνα,
ὥστε ἐκεῖνος τὸ καημένο του τὸ πόδι
νὰ μὴν ἀκούει καὶ νιώθει τόση στεναχώρια.

~.~ (περισσότερα…)

Ὄχημα τοῦ Καλοῦ | Ἀπηχήματα βυζαντινοῦ λόγου β΄

Ἠ ἐπανατοποθέτησή μας ἀπέναντι στὸ Βυζάντιο μπορεῖ νὰ συμβάλει σὲ ἕναν ἐπαναπροσανατολισμὸ τοῦ σύγχρονου κόσμου; Μὲ μίτο ὁδηγητικὸ τὸ ἐρώτημα αὐτό, συνευρεθήκαμε τὸν Μάιο ποὺ μᾶς πέρασε στὸ Ἵδρυμα Τάκη Σινόπουλου καὶ συνομιλήσαμε ἐμπρὸς στὴν κάμερα τοῦ Ἀντίφωνου καὶ τοῦ Κωνσταντίνου Βεργῆ τέσσερις: ὁ Ἄγγελος Καλογερόπουλος μὲ τὸν Βαγγέλη Σταυρόπουλο ἀπὸ τὸ Κοινὸν τῶν Καλῶν Τεχνῶν καὶ ὁ Θανάσης Γαλανάκης μὲ τὸν Κώστα Κουτσουρέλη ἀπὸ τὸ Νἐο Πλανόδιον. Εὐχαριστίες θερμὲς στὸν Ἄγγελο γιὰ τὴν πρωτοβουλία καὶ τὴν πρόσκληση καὶ στὸν Κωνσταντίνο γιὰ τὴ κινηματογράφηση καὶ τὴν διαδικτυακὴ φιλοξενία. Σήμερα τὸ δεύτερο μέρος. (Τὸ πρῶτο μέρος ἐδῶ.)