*

του ΣΩΤΗΡΗ ΓΟΥΝΕΛΑ

Προ ημερών σταματήσαμε μπροστά σε μαγαζί με τσάντες. Ωραίες γυναικείες τσάντες και σε καλές τιμές. Μπαίνοντας μέσα παρουσιάστηκε κι άλλο εμπόρευμα: πορτοφόλια και ρολόγια. Ας αγοράσω ένα ρολογάκι, είπα. Από καιρό το σκεφτόμουν να πάρω ένα ρολόγι του χεριού. Όλος ο κόσμος κοιτάει το κινητό του. Εγώ με το κινητό δεν τα πάω καλά και  μάλιστα σε σχέση με το χρόνο. Είναι δυνατόν να κοιτάς το χρόνο στο κινητό;

Ας δούμε τι σημαίνει κοιτάζω το χρόνο στο χέρι, στο ρολόγι χειρός. Ε λοιπόν, το ρολόγι χειρός σε οικειώνει με το χρόνο. Με το χρόνο, όχι με την αιωνιότητα. Αλλά πρόκειται τουλάχιστον για χρόνο που αγγίζει το χέρι σου, ακόμη και μέσα από το λουράκι που σε σφίγγει. Κι ούτε είναι απαραίτητο ο χρόνος αυτός να νοηθεί μηχανικός. Γι’ αυτό και ο στίχος  του Καρούζου λέει: «ο χρόνος δεν είναι ρολόγι / είναι χιόνι». Δεν είναι ένας πολύ ωραίος στίχος; Που επιπλέον βρίσκεται στους αντίποδες του συνθήματος που καθιέρωσε το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα: «ο χρόνος είναι χρήμα». Τι διαστροφή. Πρώτος και καλύτερος θα το υπογράμμιζε ο Αριστοτέλης. Που, εξάλλου, έγραψε για τον τόκο, ότι είναι μεγάλη διαστροφή το χρήμα να γεννά χρήμα. Και τούτο γιατί έτσι χαλάει η φύση του χρήματος. Καταντάει…Μαμωνάς.

Ως εδώ φτάνει για το χρήμα. Γυρνώ στο χρόνο.

Μας ακολουθεί σαν σκιά. Είναι άλλο αυτό και άλλο να με κυνηγάει ο χρόνος. Εάν ο χρόνος με καταδιώκει, η σχέση μου μαζί του είναι αρρώστια, βρίσκομαι μέσα σ ένα είδος ψυχοπαθολογίας, τρέχω από  το πρωί ως το βράδυ, όπως τρέχουν οι αμερικανοί σε σχετικές κινηματογραφικές ταινίες  (και στην πραγματικότητα).

Και βέβαια τίθεται αμέσως το ερώτημα: γιατί αποδέχονται οι άνθρωποι αυτό τον ρυθμό; Πως τους επιβλήθηκε; Χωρίς να το καταλάβουν έγιναν υπηρέτες των μηχανών ή μήπως, κατά βάθος, κάτι φοβερό προετοιμάζεται και δεν έχουμε πάρει είδηση;

Αν έχετε προσέξει σε βιτρίνες εδώ κι εκεί παρατάσσονται εκατοντάδες ρολόγια χειρός. Ολοστρόγγυλα, τεράστια, σαν ρολόγια του τοίχου. Γιγαντορολόγια. Μα επιτέλους τι ζητάνε οι άνθρωποι; Γιατί μεγεθύνουν διαρκώς τα πάντα; Από τα πιάτα φαγητού σε πλείστα εστιατόρια και  ταβερνεία μέχρι τα απαραδέκτως ψηλοτάκουνα γυναικεία παπούτσια, μέχρι τις ολοσέλιδες φωτογραφίες ή ρεκλάμες σε εφημερίδες και περιοδικά. Θέλουν να υπογραμμίσουν την κυριαρχία τους στον κόσμο. Θέλουν να φαίνονται, να δηλώνεται διάπλατα η παρουσία τους και, προσοχή: τα πράγματα που κατέχουν, τα πιο οικεία τους αλλά και όσα άλλα θέλουν να τα κάνουν δικά τους.

Απλώνεται η επιθυμία τους και καταλαμβάνουν τον πλανήτη. Μια απέραντη αποθήκη. ΧΩΡΟΣ και  ταυτόχρονα: ΧΡΟΝΟΣ να μας κυνηγάει ανελέητος ακόμη και προπαντός μέσα από τα κινητά. Τα κινητά είναι βασιλικότερα του Χρόνου στο κυνηγητό!

ΑΚΙΝΗΤΑ: ΧΩΡΟΣ

ΚΙΝΗΤΑ: ΧΡΟΝΟΣ

Οι άνθρωποι ανάμεσα. Σύνθλιψη.

Γι’ αυτό ακούστε με: πάρτε ένα ρολογάκι χειρός. Να μη σας κυνηγάει ο χρόνος.  Και το ΚΙΝΗΤΟ. Σιγά σιγά μπορεί να φτάσετε… την αιωνιότητα.

Πού ξέρεις;

~.~

Χρόνος, χρονικό, χρονογράφημα, χρονοκάρτα, χρονοδιάγραμμα, χρονοδιακόπτης, χρονοκαθυστέρηση, χρονολογία, χρονομέτρηση, και βέβαια χρονοντούλαπο όχι μονάχα της ιστορίας. Και ακόμη: χρονοτριβώ. Παρέλαση λέξεων σύνθετων με το χρόνο μέσον σταθερό και στέρεο παρά τη ρευστότητά του. Είναι όντως στέρεο ή είναι όντως ρευστότητα; Τίποτα δεν είναι, είναι σίγουρα ροή, κλίση, κατεύθυνση, φθορά, πόνος, καημός, είναι νοσταλγία, είναι και άλλα πολλά. Ουσιαστικά μετριέται δια των προσώπων. Πάνω στο πρόσωπο μετριέται ο χρόνος, είτε μας ενδιαφέρει η προσωπική ύπαρξη είτε μας ενδιαφέρει η αιωνιότητα. Κάτι βαθύ πηγάζει μέσα από τον άνθρωπο που αν το αγγίξεις σε βγάζει έξω από τα τετριμμένα περί χρόνου, έξω από τις αφαιρέσεις, έξω από μαθηματικά που μετρούν το χρόνο με το πέρας και το άπειρον.

Ένα πρόσωπο, ένα βλέμμα, ένα χέρι που σε αγγίζει ή το αγγίζεις, ένα άκουσμα και η απέραντη μουσική που διασχίζει τα σύμπαντα και χρειάζεται να την ανθρωποποιήσεις και να την εναρμονίσεις όπως κάνουν οι σπουδαίοι συνθέτες. Μέσα εδώ βρίσκεται και η Πίστη και η Ποίηση και η Αγάπη.

Όσο για το Χρόνο, είπαμε «είναι χιόνι», οπότε λειώνει, γίνεται νερό, ξεπλένει όλη τη βρωμιά και εξατμίζεται όταν θερμανθεί. Τα τέσσερα στοιχεία: νερό, φωτιά, χώμα, αέρας συνεργάζονται τέλεια. Άνθρωπε, γιατί δεν τα αφήνεις στη θέση τους;

Όμως, ας δούμε και το άλλο. Το χιόνι καθώς απλώνεται και λευκαίνει τα πάντα θα μπορούσες να πεις είναι η απόλυτη ομορφιά. Κάτι  που καίει τα μάτια και καλά-καλά δεν συλλαμβάνεται. Έρχεται και εισέρχεται στα μάτια, κατεβαίνει στις αισθήσεις εξωτερικές και εσωτερικές και τις παγώνει, τις ακινητοποιεί. Κοκκαλώνεις μπροστά στην άπειρη λευκότητα, ειδικά αν το τοπία που αντικρύζεις είναι απέραντο. Κοιτάς. Πόσο να κοιτάξεις; Το χειρότερο: πολλοί κοιτάζουν χωρίς να βλέπουν τίποτα.

Χρόνος, λοιπόν, Χιόνι, Λευκότητα: άλλο ένα κάτι αιωνιότητας.

ΣΩΤΗΡΗΣ ΓΟΥΝΕΛΑΣ

~.~

*