του ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ

Αν ο πολιτισμός γενικά ως το σύνολο των επιτευγμάτων στην ανθρώπινη ιστορία και η τέχνη ειδικότερα ως η αναπαράσταση της ανθρώπινης δραστηριότητας αποσκοπούν στην ευημερία των πολιτών, των μαθητών, των εργαζόμενων, τότε χρειάζεται να διακρίνουμε τον ουσιαστικό πολιτισμό και την αισθητικά χαρακτηριστική τέχνη από τις ιδιοτελείς εκφάνσεις τους και τα κακέκτυπά τους.

Αλήθεια, σε ποιον πολιτισμό χωρούν –και ποιους ωφελούν– ο ανταγωνισμός της αγοράς, η εκμετάλλευση και απαξίωση των εργατών της τέχνης, τα μικροαστικά, λομπίστικα καλλιστεία για τη δημιουργία γενικά και τη λογοτεχνία ειδικότερα; Δες: φαινόμενα και μορφές στον καπιταλισμό. Οι επίσημοι παρασημοθέτες φρόντισαν ώστε οι θεσμοί επιβράβευσης να στεφανώνουν νικητές σε έναν «πόλεμο» που δεν θα έπρεπε να είχε αρχίσει ποτέ. Σε τέτοιες συνθήκες, ωστόσο, επαρκή εξάρτυση μπορεί να διαθέτουν και μετριότητες του συρμού. (περισσότερα…)

Αγαπητοί φίλοι συγγραφείς και ποιητές, 
μέλη της Εταιρείας Συγγραφέων και του Δ.Σ. της

Αισθάνθηκα την ανάγκη να κοινοποιήσω δημοσίως κάποιες σκέψεις μου και ερωτήματα, τα οποία θα χαρώ να απαντηθούν, με την ελπίδα αναβάθμισης του ρόλου της Εταιρείας στον χώρο των λογοτεχνών και ευρύτερα στην κοινωνία.

Α. Διάβασα ανακοίνωση της Εταιρείας σας, όπου εκφράζει τη λύπη της για τις «αδικαιολόγητες επιθέσεις που δέχεται, επειδή ακολουθεί διαδικασίες που ισχύουν από την ίδρυσή της. Η Εταιρεία Συγγραφέων δεν υποκαθιστά την ελληνική δικαιοσύνη, που έχει αρμοδιότητα να κρίνει αν αποδεδειγμένα έχει διαπραχθεί λογοκλοπή.» (περισσότερα…)

*

Έντεχνα Πάθη… Η μικρή αυτή σατιρική ανθολογία βάζει στο στόχαστρό της το απίθανο τσίρκο της λογοτεχνικής μας ζωής, τα κωμικά του επεισόδια (ιδίως αυτά των τελευταίων ημερών…) και τους διαβόητους πρωταγωνιστές τους. Γράφουν, κατ’ αλφαβητική σειρά, οι Γιάννης Κυριαζής, Λάμπρος Λαρέλης, Γιάννης Μπελεσιώτης (άλλως Στιχάκιας), Γιώργος Μπλάνας, Γιάννης Πατίλης, Νίκος Σαραντάκος και Δημήτρης Ε. Σολδάτος. Πλην εκείνων των Γ. Κυριαζή, Λ. Λαρέλη και Γ. Πατίλη, τα υπόλοιπα ποιήματα είναι ανέκδοτα ή έχουν παρουσιαστεί ώς τώρα μόνο σε κοινωνικά μέσα.

~.~

Γιάννης Κυριαζής

ΛΟΓΟΚΛΟΠΗΣ ΕΓΚΩΜΙΟΝ

Η έμπνευσή μου είναι λίγη
δεμένη η γλώσσα προ πολλού
μα υποτάσσομαι στα ρίγη
της φήμης μου του ποιητού.

Τι κι αν μια σκέψη δε διαθέτω
κι αν το χαρτί είναι καθαρό,
θα το γεμίσω εν χρόνω ευθέτω
με στίχους άλλων που θα βρω.

Είναι τα όρια μπερδεμένα
κρυπτομνησίας-λογοκλοπής…
Πριν να τα βρούνε, τα κλεμμένα
δικά μου κάνω, άνευ ντροπής.

Ποιήματα ολόκληρα, στιχάκια,
περικοπές και γνωμικά,
μεταφρασμένα ξένα αρθράκια:
αγύριστα και …δανεικά.

Κι άμα πρωτόλειο μου πέσει
στα χέρια, νέου δημιουργού,
θα λέω πάντα «δε μ’ αρέσει»
και θα τo κλέβω κι αυτουνού.

Άλλα αυτούσια θα τα παίρνω,
σ’ άλλα θα κάνω συρραφή
και από κάτω τους θα σέρνω
φαρδιά πλατιά υπογραφή.

Θα τα τυπώνω, θα τα εκδίδω,
θα με προβάλλουν, θα με υμνούν
μαθήματα θα παραδίδω ‒
κι όλοι θα με χειροκροτούν.

Θα ’ρθει κοινό να με θαυμάσει
ομιλητή των αιθουσών…
θα κάνουν τόπο να περάσει
ο ευνοημένος των Μουσών.

Μόνο τα βράδια στο σκοτάδι
νεκροί κι αγέννητοι ποιητές
θα με δικάζουνε ομάδι
που κλέβω φως απ’ τις σκιές…

Χρονοθύελλα, 2012

~.~

Λάμπρος Λαρέλης

ΣΕ ΚΡΙΤΙΚΟ ΚΑΘ’ ΟΛΑ ΣΥΝΕΠΗ

Οι λογοκλέφτες σού ’τανε καρφί στο μάτι,
με τους αγύρτες, α, δεν είχες κολιγιές,
ήσουν των κλόουν και των τρα-λα-λά ο φονεύς.
Τώρα ζαχάρωσες· σαν του Χατζηαβάτη
έγινε η γλώσσα σου κομψή και ντελικάτη
και γλυκογλείφει όσους πίκραινε ώς χθες.

Vita poetica, 2016

~ . ~

Γιάννης Μπελεσιώτης

ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΑΝΑΠΟΔΙΑ

Δικά μου οι στίχοι από το αίμα μου παιδιά
Δικές μου οι σκέψεις που ’χω έντεχνα συ(γγ)ράψει
Έτυχε ωστόσο μια μικρή αναποδιά
Και κάποιος άλλος, πριν, τα έχει υπογράψει

Εγώ είμαι πάντα στη ζωή μου συνετός
Πριν γράψω κάτι, ασφαλώς, το διασταυρώνω
Λάθος με ψέγουν θα το δείξει ο καιρός
Αυτή τη σύνεση που είπα πριν πληρώνω

Δε βρίσκουν τόπο οι κεραυνοί στην ξαστεριά
Τι λόγο να ’χω ή ποιο κίνητρο να κλέψω
(Τα λέω ‒δεν παίζομαι!‒ με τέτοια σιγουριά
Που κινδυνεύω ώς κι εγώ να τα πιστέψω)

1.7.2020

~.~

Γιώργος Μπλάνας

ΣΟΝΕΤΟ (ΓΙΑ ΠΟΙΗΤΗ ΚΑΙ ΔΙΕYΘΥΝΤΗ
ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΣΕΙΡΑΣ) ΤΗΣ ΣΥΜΦΟΡΑΣ

Αλίμονο σ’ εκείνους που θα δούνε
του βλαβερού τα μούτρα, όταν διαβάζει
τη νέα συλλογή τους και σπαράζει
το μπλάβο χείλι του· θα φοβηθούνε

και θ’ απορήσουν πώς μπορεί τ’ ωραίο
τέτοια ζημιά σε άνθρωπο να κάνει:
το μάτι από τη ζήλια σαν ροδάνι
τρελά να φέρνει βόλτες, το μοιραίο

να λες πως θα τον βρει απ’ ώρα σ’ ώρα.
Θάρρος! Για ενός ασήμαντου τη χάρη
να μη τους πάρει η μαύρη κατηφόρα

και πάψουνε να γράφουν. Το πουλάρι
που καμωνότανε πως ήταν, τώρα
θυμίζει ξεσαμάρωτο μουλάρι.

2019

~.~

Γιάννης Πατίλης

ΕΝΤΕΧΝΑ ΠΑΘΗ

Απ’ τα Μεγάλα Πάθη της Λογοτεχνίας
με γοητεύουν των Λογοτεχνών τα Πάθη
κρυφές (δημόσιες) σχέσεις του αλκοόλ τα βάθη
καταραμένο Άνθος της Κλεπτομανίας

Θρεμμένο από τους ψεκασμούς της Θεωρίας
δίνει ζωή (εκδοτική) σ’ όποιον ’μαράθη
γραμμάτων πόθος για ένα γρήγορο καλάθι
από την κούρα ντεμοντέ Πρωτοτυπίας

Μίδας μεταμοντέρνος με ό,τι ξένο πιάνει
ο Λογοκλόπος δεν μπορεί να συνταιριάξει
– θέλει δε θέλει ολοδικό του θα το κάνει!

Πάθος για Λίγους! Πανδημία αν δεν υπάρξει
μια εταιρεία λογοτεχνών να κλείσει στόματα
σ’ ένα Συνέδριο (δίχως κείμενα κι ονόματα)

Αύγουστος 2015

Από τη σειρά «Σονέτα με σημαία ευκαιρίας». Δημοσιεύτηκε
στον τόμο της Εταιρείας Συγγραφέων, Τα Πάθη στη Λογοτεχνία,
Εκδόσεις Καστανιώτη – Εταιρεία Συγγραφέων, 2016.

~.~

Νίκος Σαραντάκος

ΣΤΑΜΑΤΗΜΑ

Φίλος μου, λόγιος δεινός, για γλώσσα που ενδιαφέρεται,
ρωτούσε η λέξη «συγγραφεύς» πώς τάχα να προφέρεται.

Η έρρινη η προφορά η παραδεδομένη,
ραγδαία τώρα υποχωρεί και άρρινη απομένει.

Άλλοι προφέρουν «συγκραφεύς», σα νά ’λεγαν αγκράφα,
κάποιοι το λένε «συγραφεύς», λες κι έτσι θα το γράφαν.

Το δίλημμα έλυσε λαμπρά στο Βήμα συνεργάτης,
με μία μέθοδο σοφή, που κάποιοι είπαν απάτη.

Κείμενα παίρνει αγγλικά, τα στραβομεταφράζει,
κόβει δυο φράσεις από εδώ, εκεί μι’ ατάκα ράβει

Και το δυσκολοπρόφερτο αυτό το «συγγραφέας»
τώρα εκσυγχρονίστηκε κι έγινε «συρραφέας»!

facebook, 2.7.2020

~.~

Δημήτρης Ε. Σολδάτος

ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΚΛΕΒΕΙ Ο ΒΛΑΒΙΑΝΟΣ;

Στον Κώστα Κουτσουρέλη

Γρίφο μεγάλο κληθήκαν οι ποιητές να λύσουν,
π’ ούτε ένας μέχρι σήμερα δεν μπόρεσε να λύσει.
Αν αποτύχουν, θα ’πρεπε για πάντα να σιωπήσουν
προτού το μέγα ερώτημα την σκέψη τους διαλύσει.

«Γιατί να κλέβει ο Βλαβιανός;» Ιδού η απορία!
Τι τον ωθεί στην πράξη αυτή; Τόσος μεγάλος κόπος
για να γραφτεί με γράμματα χρυσά στην Ιστορία
ουδόλως – φευ! – σαν ποιητής αλλά ως λογοκλόπος;

Εκεί, προς το δημοτικό, ξύλο πολύ είχε φάει
απ’ τον μπαμπούλα δάσκαλο, απ’ τα παιδιά στην μπάλα;
Στα νιάτα του χυλόπιτες; Να δοξαστεί ζητάει
κλέβοντας, όπως τού ’κλεψαν κι οι άλλοι όλα τ’ άλλα;

Γιατί να κλέβει ο Βλαβιανός, αφού τον ξεφωνίζουν
οι πάντες; Ή μην τάχατες αυτό ήθελε – ωιμένα:
οι πάντες τα βιβλία του πάντα να ξεφυλλίζουν
μετά δεούσης προσοχής να βρούνε τα κλεμμένα;

Γιατί να κλέβει ο Βλαβιανός; Ο Κώστας Κουτσουρέλης
στον «Φάκελο Λογοκλοπή», του Νέου Πλανοδίου,
την τρίχα σου σαν κάγκελο σηκώνει, θες δεν θέλεις –
βρίσκει περσότερες κλεψιές κι απ’ του… Βατοπεδίου!

Γιατί να κλέβει ο Βλαβιανός; Για πλάκα να Googl-άρεις
έναν και μόνον στίχο του, παίζει να είν’ κλεμμένος!
Γιατί να κλέβει ο Βλαβιανός; Το επώνυμό του αν πάρεις,
θα βρεις μια βλάβη! Πιθανόν να είναι και βλαμμένος;

Μπα! Ποιος βλαμμένος έδρεψε αμέτρητα βραβεία
για όλα όσα έκλεψε κι εκείνα που θα κλέψει;
Ποιος την δημοσιότητα την έκανε συμβία
τόσο, που ίσως το Νομπέλ κι εκείνο να το δρέψει;

Μα, ναι! Βλαμμέν’ είμαστε εμείς, που γράφουμε δικά μας
ποιήματα! Το σκέφτομαι πρώτη φορά μου, μάλλον:
αντί να σπάμε ολημερίς για στίχους τα μυαλά μας,
δεν θα ’ταν προτιμότερο να κλέβαμε των άλλων;

«Μα, Βλαβιανοί να γίνουμε;» θα με ρωτήσει κάποιος.
«Η Ιδέα της ποιήσεως ιερή κι όχι χυδαία!»
θα πει ένας άλλος, ηθικός – απ’ όλους ο πιο σάπιος.
Να κλέψουμε τον Βλαβιανό, ρε μάγκες, είν’ η ιδέα!

«Κι αν κλέβοντας τον Βλαβιανό, κλέψουμε κάποιον άλλο
που έκλεψε ο Βλαβιανός, δεν θα ’ναι αδικία;»
Ω, δεν το είχα αυτό σκεφτεί! Άσ’ το να πάει στο διάλο –
δεν κλέβεται ο Βλαβιανός, αυτή ’ν’ η μαλακία!

20.6.2020

*

*

*

Το Νέο Πλανόδιον λυπάται πολύ που τις τελευταίες ημέρες τείνει να γίνει μονοθεματικό και οι τακτικές μας αναρτήσεις καθυστερούν. Όμως οι εξελίξεις στο σκάνδαλο της λογοκλοπής είναι ραγδαίες, και με τον «μεγάλο» Τύπο φιμωμένο, ο μόνος δίαυλος επικοινωνίας και ενημέρωσης είναι ακριβώς τα ανεξάρτητα περιοδικά και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Χθες είχαμε μια σημαντική εξέλιξη. Τρία μέλη της Βουλής των Ελλήνων κατέθεσαν επίκαιρες ερωτήσεις προς τους υπουργούς Παιδείας, Πολιτισμού και Δικαιοσύνης για το ζήτημα, επικαλούμενοι ακριβώς την κοινή Ανοιχτή μας Επιστολή των 30 περιοδικών, ιδρυμάτων και ενώσεων. (Βλ. στο τέλος παραπομπές.) Πολύ σύντομα η κ. Μενδώνη, η κ. Κεραμέως και ο κ. Τσιάρας θα κληθούν να δώσουν εξηγήσεις στο Κοινοβούλιο για την υπόθεση Σταμάτη, την υπόθεση Βλαβιανού και γενικά για την θεσμική ατιμωρησία των λογοκλόπων στη χώρα. Θα παρακολουθήσουμε πολύ προσεκτικά τις τοποθετήσεις τους.

Χθες επίσης η Εταιρεία Συγγραφέων κυκλοφόρησε ένα κατάπτυστο κείμενο όπου εμμέσως πλην σαφώς προειδοποιούνται όχι οι καταγγελλόμενοι, αλλά οι καταγγέλλοντες-μέλη της Εταιρείας ότι θα διαγραφούν επειδή αντιδρούν στη συγκάλυψη!! Μας φαίνεται αδιανόητο ότι ένα τέτοιο κείμενο, που είναι και νομικώς επίμεμπτο, συνυπογράφεται από τα αξιότιμα μέλη του ΔΣ της Εταιρείας. Και εδώ, σύντομα θα κληθούν όλοι να πάρουν θέση. [1]

Έχουμε ανοίξει έναν οχετό, αγαπητοί φίλοι, του οποίου οι τερατώδεις διαστάσεις ακόμη και τώρα μάς διαφεύγουν. Τις μέρες αυτές, εμείς της Πρωτοβουλίας κατά της Λογοκλοπής είδαμε φίλους και συνεργάτες μας προσωπικούς να «δελεάζονται» παντοιοτρόπως ή και να εκβιάζονται ευθέως ώστε να μας στρέψουν την πλάτη. Όπως έγραφε χθες ο Γιάννης Πατίλης στο Ιστολόγιό του, όπως γράφει σήμερα ο Γιώργος Μπλάνας εδώ σε μας, έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους που δεν ορρωδούν προ ουδενός.

Στο μεταξύ η Ανοιχτή Επιστολή μας συνεχίζει την πορεία της. Σήμερα την αναδημοσιεύουν το Ποιείν και το περιοδικό Πρόταγμα – Πολιτική ομάδα για την Αυτονομία, φορείς που και οι δύο έχουν δώσει αγώνα εδώ και χρόνια κατά της λογοκλοπής. Τους ευχαριστούμε.

ΝΕΟ ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ

[1] Παραθέτουμε το κείμενό της Εταιρείας Συγγραφέων που κυκλοφόρησε χθες αλληλογραφικά. Έως τώρα δεν έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Εταιρείας.

Το έργο των συγγραφέων και η προσφορά τους κρίνονται από τους αναγνώστες τους

Η Εταιρεία Συγγραφέων έχει ηλεκτρονική και ταχυδρομική διεύθυνση, όπου απευθύνονται όσοι πράγματι επιθυμούν να επικοινωνήσουν μαζί της. Κάποιοι επέλεξαν να την εγκαλέσουν πριν επικοινωνήσουν μαζί της.

Το καταστατικό της Εταιρείας Συγγραφέων προβλέπει δυνατότητα αποβολής με απόφαση του Δ.Σ., αν μέλος της Εταιρείας ενεργεί εκ προθέσεως αντίθετα προς τους σκοπούς της ή αμελεί τις υποχρεώσεις του.

Για σοβαρά θέματα, προηγείται εξέτασή τους από το ανώτατο όργανο της Εταιρείας, τη Γενική Συνέλευση, που αποφαίνεται παίρνοντας υπόψη στοιχεία που έχουν κατατεθεί από όλες τις πλευρές.

Ως μείζων φορέας προάσπισης της ελευθερίας του λόγου, η Εταιρεία Συγγραφέων θεωρεί ότι το έργο των συγγραφέων και γενικότερα η προσφορά τους κρίνονται διαρκώς από τους αναγνώστες τους.

Το Δ.Σ. της Εταιρείας Συγγραφέων
29 Ιουνίου 2020

ΕΠΙ ΤΟΥ… ΠΙΕΣΤΗΡΙΟΥ, Τετάρτη 1.7.2020, 14.00

Όταν το καράβι βουλιάζει, τα ποντίκια πρώτα το εγκαταλείπουν!

Μόλις τώρα έγινε γνωστή η μελοδραματική παραίτηση του Βλαβιανού από την Εταιρεία Συγγραφέων. Η υστεροβουλία της παραίτησης είναι διάφανη. Με απόπειρα συγκάλυψης της απάτης έχουμε να κάνουμε, όπως λέει και ο Ντ. Σιώτης. Νομίζει ότι αν δεν έχει την ιδιότητα του μέλους, θα πάψει η πίεση προς το ΔΣ της Εταιρείας ώστε να ελέγξει τις πράξεις του.

Ε, κάνει πολύ μεγάλο λάθος!

Όχι μόνο επειδή υπήρξε μέλος κατά τη στιγμή της δημοσίευσης των έργων «του», άρα η Εταιρεία αναδρομικώς υποχρεούται ηθικά και καταστατικά να τον ελέγξει. Ειδάλλως ο κάθε λογοκλόπος μπορεί να δηλώνει συγγραφέας καλυπτόμενος από την Εταιρεία και στο τέλος όταν η κατάσταση ζορίσει να παίρνει το καπελάκι του παριστάνοντας από πάνω και τον διωκόμενο! Το ΔΣ πρέπει να κρίνει τα τεκμήρια και να αποφανθεί επισήμως για τις καταγγελίες.

Αλλά και επειδή το απόστημα πλέον άνοιξε, είναι και άλλοι μαζί του που τον συναγωνίζονται στο όργιο της… «διακειμενικότητας» και είμαστε μόλις στην αρχή.

Η λογοκλοπή δεν είναι χαριτωμένο χόμπυ, παραξενιά μερικών λοξών. Είναι απάτη. Οι λογοκλόποι θα λογοδοτήσουν.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

• Επίκαιρη Ερώτηση στην Υπουργό Πολιτισμού για την υπόθεση Χάρη Βλαβιανού.
• Επίκαιρη Ερώτηση στην Υπουργό Παιδείας για την υπόθεση Αλέξη Σταμάτη.
• Επίκαιρη Ερώτηση στον Υπουργό Δικαιοσύνης για την ατιμωρησία των λογοκλόπων.

του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΠΛΑΝΑ

Νομικός δεν είμαι, συνεπώς δεν μπορώ να αποφανθώ περί λογοκλοπής από νομική άποψη. Δεν έχω, ωστόσο, λόγους ‒το αντίθετο μάλιστα‒ για να υποψιάζομαι καν πως οι προσφάτως καταγγέλλοντες τον Χάρη Βλαβιανό για συστηματική λογοκλοπή αγνοούν και τις νομικές διαστάσεις του θέματος.

Εγώ την λογοκλοπή μπορώ να την κρίνω με κάποια ασφάλεια μόνο από ηθική ή και αισθητική άποψη. Στην περίπτωση του Χάρη Βλαβιανού, ο οποίος ξεκίνησε με αρκετές προοπτικές, τις οποίες πολύ γρήγορα διέψευσε, παρατηρώ τα παρακάτω.

Πρώτον, οι στίχοι, οι στροφές, τα χωρία και οι ιδέες ολόκληρων ποιημάτων άλλων που ενσωματώνει ή ακολουθεί, όταν δεν είναι απλές μεταφράσεις, όχι μόνο δεν στέκονται στο ύψος των πρωτοτύπων, αλλά αποτελούν αδέξιες παραλλαγές. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει νομίζω πως τα ποιήματά του δεν έχουν την ποιότητα την οποία διαφημίζει ο ίδιος, οι εκδότες του και οι παρουσιαστές του. Δίνουν έντονα την εντύπωση πως αποτελούν ομοιώματα ποιημάτων ή τουλάχιστον μη ποιημάτων τα οποία διεκδικούν ρόλο ποιημάτων, μέσω ελλιπούς κατανόησης κριτικών θεωριών περί μετά- (post-) ποίησης. Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει κάποια αισθητική πρόταση, αν ο ποιητής είχε κατανοήσει σε βάθος τις λειτουργίες αυτομεταμόρφωσης του ποιητικού λόγου και βέβαια ήταν ικανός να χειριστεί την γλώσσα με τρόπο δημιουργικό. Στην περίπτωση του Χάρη Βλαβιανού έχουμε μόνο ατυχείς προσπάθειες, οι οποίες καταφεύγουν σε κοινότοπα αφηγηματικά τεχνάσματα.

Η δεύτερη παρατήρησή μου τώρα. Ο Χάρης Βλαβιανός δίνει την εντύπωση μιας κατασκευής του ιδίου. Ακολουθώντας κάθε είδους θεμιτές ή αθέμιτες κοινωνικές πρακτικές, εξασφαλίζει όχι εκτιμήσεις, αλλά εγκώμια για τις εργασίες του – εγκώμια των οποίων η σταθερά επαναλαμβανόμενη ομοιότητα δείχνει πως έχουν προέλευση τον ίδιο (υπό την μορφή δελτίων τύπου ή και προσωπικών υπαγορεύσεων). Εδώ το έργο έπεται της φήμης, όχι μόνο εμποδίζοντας την άμεση ανάγνωση και εκτίμηση, αλλά επιβάλλοντας αυτές που προαποφασίζουν ειδικοί και μη παρουσιαστές του έργου.

Το γεγονός πως γράφω ο ίδιος ποίηση, δεν μου επιτρέπει (αντίθετα με καθιστά κάπως «αναξιόπιστο») για να συνεχίσω με την αντικειμενική ‒ούτως ειπείν‒ εκτίμηση του ολέθριου για τον ίδιο δρόμου που έχει πάρει ο Χάρης Βλαβιανός. Είμαι αναγκασμένος, ωστόσο, να γράψω όλα τα ως άνω εκ του γεγονότος πως για πολύ καιρό υποστήριξα τις αρχικές προοπτικές του, προκαλώντας τα ειρωνικά σχόλια ομοτέχνων μου, οι οποίοι μου καταλογίζουν την επιβολή (τουλάχιστον στην αρχή) αυτού του ανθρώπου στα γράμματά μας.

Ασφαλώς, δεν αποδέχομαι μια τέτοιου είδους κατηγορία. Συχνότατα ο κριτικός προδίδεται από τον ποιητή που εκτιμά. Ο χώρος της ποίησης στη σημερινή Ελλάδα δίνει την εντύπωση μιας έρημης χώρας με νοσηρό κλίμα. Θα ήμουν ο τελευταίος που θα απέδιδα αυτήν την κατάσταση αποκλειστικά στον Χάρη Βλαβιανό (παρ’ όλο που έκανε ό,τι περνάει από το χέρι του για να τη δημιουργήσει). Είμαστε όλοι, όσοι διεκδικούμε τον τίτλο του ποιητή, υπεύθυνοι γι’ αυτήν. Δεν δημιουργήσαμε αισθητική συνείδηση – παρόλο που ένας-ένας είχαμε και έχουμε και με το παραπάνω. Δεν συνομιλήσαμε ποτέ για την σχέση μας με το ευρύτερο πολιτισμικό και πολιτιστικό περιβάλλον. Δεν δημιουργήσαμε αντισώματα. Το αντίθετο, συρθήκαμε πίσω από το ρεύμα της εποχής.

Όμως αν για κάτι αξίζει η ποίηση είναι πως δεν ακολουθεί το ρεύμα της εποχής της, αλλά το δημιουργεί ή τέλος πάντων προσπαθεί να το δημιουργήσει. Μπορεί αυτό να μοιάζει αφελές, εξωπραγματικό, αν αναλογιστεί κανείς την δεσποτεία αλλότριων προς την τέχνη πανίσχυρων κοινωνικών παραγόντων, μα τίποτα δεν δικαιολογεί την δειλία μας – ίσα-ίσα μας καταδικάζει στην ασημαντότητα.  Αν κάνω λάθος, ο θεός της ποίησης ας μη με δεχθεί στον παράδεισό του.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΛΑΝΑΣ

Προς κάθε αρμόδιο

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

Η γελοιοποίηση των θεσμών

«ΓΙΑΤΙ ΕΝΑΣ ΣΟΒΑΡΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ μιας σοβαρής εφημερίδας δεν ασχολείται σοβαρά με το θέμα της λογοκλοπής στην Ελλάδα; Γιατί η Εταιρεία Συγγραφέων σιωπά;» Αυτά τα ερωτήματα απεύθυνε τις προάλλες στο facebook ο ποιητής Ντίνος Σιώτης. Αφορμή βεβαίως η αποκάλυψη του συγγραφέα Νίκου Σαραντάκου ότι το δημοσιευμένο στο Βήμα άρθρο του Αλέξη Σταμάτη, απόσπασμα του οποίου τέθηκε στις φετινές Πανελλήνιες Εξετάσεις, είναι προϊόν λογοκλοπής. Μια μέρα αργότερα, ο ίδιος έφερε στο φως και άλλη λογοκλοπή του Σταμάτη, για άλλο άρθρο του στην ίδια εφημερίδα.

Ας αναλογιστούμε μια στιγμή ποιοι και πόσοι θεσμοί εκτίθενται εδώ. Πρώτα απ’ όλα βεβαίως εκτίθεται η εφημερίδα που εξέλαβε και δημοσίευσε τα κλοπιμαία κείμενα ως πρωτότυπα. Ασφαλώς δεν γνώριζε την προέλευσή τους. Παρ’ όλα αυτά, δεν χρωστά μια συγγνώμη στους αναγνώστες της; Ύστερα, προφανώς, εκτίθενται οι θεματοθέτες των εξετάσεων και το Υπουργείο Παιδείας που τις διοργανώνει. Δεν οφείλουν μια εξήγηση σε γονείς, δασκάλους και μαθητές για τη φτωχή τους κρίση; Κατόπιν, οι θεσμοί που έχουν να κάνουν με τη λογοτεχνία και το βιβλίο στη χώρα μας: οι ενώσεις των συγγραφέων όπως η Εταιρεία Συγγραφέων και οι ενώσεις των εκδοτών. Δεν κατανοούν πόσο βαριά είναι η σκιά της δυσπιστίας που πέφτει πάνω σε όλα τα μέλη τους, σε κάθε άνθρωπο που εργάζεται έντιμα και δημιουργικά στο πεδίο της γραφής; Τέλος, εκτίθεται ο Τύπος, μικρός και μεγάλος, της χώρας. Πώς είναι δυνατόν εφημερίδες, ειδησεογραφικοί ιστότοποι, λογοτεχνικά περιοδικά τόσες μέρες τώρα, στη συντριπτική τους πλειονότητα, να κάνουν ωσάν να μη συνέβη τίποτε; Και αντί για έρευνες διαφωτιστικές του ζητήματος να δημοσιεύουν ρεπορτάζ με τον Σταμάτη να δηλώνει… συγκινημένος και υπερήφανος που το «κείμενό του» επελέγη για τις εξετάσεις; (Έως τη στιγμή αυτή, μόνον η Καθημερινή, προς τιμήν της, έχει αναφερθεί στο ζήτημα). 

Η περίπτωση του Σταμάτη είναι δυστυχώς μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Προ ημερών, το Κρατικό Βραβείο Ποίησης απονεμήθηκε σε βιβλίο του Χάρη Βλαβιανού. Κανείς Έλληνας συγγραφέας δεν έχει καταγγελθεί τόσες φορές στο παρελθόν, από τόσο πολλούς και με τόσο πολλά και αδιάσειστα πειστήρια, για την ακατάπαυστη λογοκλεπτική του δράση. Ο λαός λέει ότι πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούι. Αναρωτιέται λοιπόν κανείς: τα μέλη της κριτικής επιτροπής των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας και το Υπουργείο Πολιτισμού που τα εποπτεύει, τα συνυπολόγησαν όλα αυτά στην κρίση τους; Προστάτευσαν τον εαυτό τους, έκαναν έστω έναν προληπτικό έλεγχο; Ή μήπως προσχώρησαν και αυτά στην κλεπτοκρατική θεωρία ορισμένων απολογητών της λογοκλοπής που βλέπουν στην πράξη της υπεξαίρεσης του ξένου κόπου και της εξαπάτησης του αναγνώστη ένα θεμιτό διακειμενικό παίγνιο;

Σε χώρες του εξωτερικού που σέβονται τον αναγνώστη, η κατακραυγή είναι τέτοια που οι αποδεδειγμένα λογοκλόποι (πολλώ δε μάλλον οι κατ’ επανάληψιν) είναι αδύνατο να εξακολουθήσουν να επαγγέλλονται σοβαρά τον συγγραφέα. Στη Γερμανία, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ, σε όλο σχεδόν τον κόσμο, μεγαλόσχημοι πολιτικοί, ιεράρχες, πολυβραβευμένοι δημοσιογράφοι, για ατοπήματα κάποτε λιγότερο σοβαρά αναγκάστηκαν να παραιτηθούν από τη θέση τους και να ζητήσουν δημοσίως συγγνώμη. «Πρόσφατα, εισήγαγα στίχους άλλων ποιητών στα έργα μου. Ήταν λάθος μου. Το παραδέχομαι», έγραφε σε μια τέτοια δημόσια απολογία του προ ετών ο Αυστραλός ποιητής Άντριου Σλάττερυ. Και αναγνώριζε τις συνέπειες της πράξης του: «Αποδέχομαι ότι δεν θα ξαναδημοσιεύσω κανένα ποίημα και ακόμη περισσότερο καμία ποιητική συλλογή σε αυτή τη χώρα.»

Στην Ελλάδα, αντίθετα, οι λογοκλόποι όχι μόνο δεν λογοδοτούν και δεν μετανοούν για τις πράξεις τους, αλλά τιμώνται και προβάλλονται. Συμπαρασύροντας στη γελοιοποίηση τους θεσμούς μας και εκθέτοντας τους συγγραφείς μας στην ανυποληψία.

Ώς πότε;

Αθήνα, 26. 6. 2020,
τα υπογραφόμενα περιοδικά, ιδρύματα και ενώσεις

Αντίφωνο
Άρδην
δέ(κατα)
Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Τήνου
Δημοσιογραφία
Εμβόλιμον
Ένεκεν
Ερατώ / Erato
Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών
Εύλογον
Θυρίδες
Ίδρυμα Τάκης Σινόπουλος – Σπουδαστήριο Νεοελληνικής Ποίησης
Νέο Επίπεδο
Νέο Πλανόδιον
Νέος Ερμής ο Λόγιος
Οικολογείν
Ο Φαρφουλάς
Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών
Πλανόδιον / Ιστορίες Μπονζάι
(.poema..)
Poetix
Poetry Athens
Σημειώσεις
Σίσυφος
Στέγη Γραμμάτων Κωστής Παλαμάς
στίγμαΛόγου
Τα Ποιητικά
Το Κοινόν των Ωραίων Τεχνών
Το Κοράλλι
Tranzito
Fractal

~ . ~ 

Για την περίπτωση Αλέξη Σταμάτη, τεκμήρια εδώ.

Για την περίπτωση Χάρη Βλαβιανού, τεκμήρια εδώ.

~ . ~

Από αναγνώστη μας λάβαμε και δημοσιεύουμε την ακόλουθη επιστολή. ΝΠ

Αγαπητό Νέο Πλανόδιον,

Από τον περασμένο Μάιο, παρακολουθώ το θέμα της λογοκλοπής του κ. Γεράσιμου Ρεντίφη, όπως το περιέγραψε ο αναγνώστης σας κ. Σταύρος Π. Ξάνθος στην επιστολή που δημοσιεύσατε. Αφού μελέτησα με προσοχή τα αδιάσειστα τεκμήρια της λογοκλοπής, μέσα στην ομολογουμένως μεγάλη μου αφέλεια, όντας σπουδασμένος στην αλλοδαπή, πίστεψα ότι το περιστατικό θα οδηγούσε σε κάποιες—έστω περιστασιακές και παροδικές—αντιδράσεις. Θεώρησα αυτονόητο, για παράδειγμα, ότι το Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας (ΦΠΨ) του Ε.Κ.Π.Α., θα εξέδιδε μια τυπική ανακοίνωση ή ότι το Πανεπιστήμιο θα διέτασσε τη διεξαγωγή έρευνας για την διαλεύκανση του θέματος. Το αρχαιότερο πανεπιστημιακό ίδρυμα στην Ελλάδα παραχώρησε διδακτορικό τίτλο στον κ. Ρεντίφη και, κατόπιν, τον εξέλεξε Επίκουρο Καθηγητή. Πόσοι έγκριτοι ακαδημαϊκοί (εσωτερικοί και εξωτερικοί), σκεφτόμουν, αξιολόγησαν τον κ. Ρεντίφη στο πλαίσιο αυτών των δύο διαδικασιών; Κανένας —μα κανένας— δεν νιώθει εκτεθειμένος; Πέρασαν σχεδόν δυο μήνες από τότε και, εκτός από 2-3 σκόρπια άρθρα, το θέμα δεν αναφέρεται πουθενά.

Δεδομένης της σιγής ιχθύος γύρω από το ζήτημα και περιμένοντας τους αρμόδιους να δώσουν μια κάποια λύση, περιπλανιόμουν στο αχανές διαδίκτυο μέχρι που εντόπισα—δεν θυμάμαι ποιοι διαδικτυακοί συνειρμοί με οδήγησαν εκεί—τη διπλωματική εργασία που εκπόνησε ο κ. Ρεντίφης στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Φεῦ! Η εργασία ήταν, σε εντυπωσιακό βαθμό, πανομοιότυπη με άλλη διπλωματική εργασία η οποία εκπονήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου! Πανομοιότυπη σημαίνει ότι όταν στην πρώτη εργασία εμφανίζεται (χωρίς εισαγωγικά) η εξής σύνθετη διατύπωση, την οποία επιλέγω εντελώς τυχαία από πληθώρα ταυτόσημων διατυπώσεων:

Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, η διόγκωση των οικονομικών προβλημάτων, όπως η αύξηση της ανεργίας και η μείωση των οικονομικών δεικτών και της βιωσιμότητας των παραγωγικών μονάδων, εντείνει τις προσπάθειες για ένα εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και μια αναπροσαρμογή στον εργασιακό τομέα, προκειμένου να διασφαλιστεί η εργασιακή απασχολησιμότητα και να αυξηθεί η βιωσιμότητα σε προϊόντα και υπηρεσίες (Κείμενο Στρατηγικής, 2005· Παληός, 2003· Μαγουλά, 2001).

τότε στη δεύτερη εμφανίζεται η εξής διατύπωση (επίσης χωρίς εισαγωγικά), με όλα τα σημεία στίξης στη θέση τους:

Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, η διόγκωση των οικονομικών προβλημάτων, όπως η αύξηση των ανέργων και η μείωση των οικονομικών δεικτών και της βιωσιμότητας των παραγωγικών μονάδων, εντείνει τις προσπάθειες για ένα εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και μια αναπροσαρμογή στον εργασιακό τομέα, προκειμένου να διασφαλιστεί η εργασιακή απασχολησιμότητα και να αυξηθεί η βιωσιμότητα σε προϊόντα και υπηρεσίες (Κείμενο Στρατηγικής, 2005, Παληός, 2003, Μαγουλά, 2001).

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η διπλωματική εργασία του κ. Ρεντίφη φέρει τον τίτλο «Οι αντιλήψεις των μεταπτυχιακών φοιτητών του Ε.Α.Π. για το ζήτημα της διαχείρισης χρόνου κατά την εκπόνηση γραπτών εργασιών» και εκπονήθηκε υπό την επίβλεψη της κ. Σοφίας Καλογρίδη και την συνεπίβλεψη του κ. Ρέμου Αρμάου. Τόπος και χρόνος ορίζονται ως η Αθήνα, εν έτει 2018. Μερικά χιλιόμετρα ανατολικότερα, στη Ρόδο, κατά το ίδιο έτος, η κ. Δήμητρα Διγαλέτου εκπόνησε τη δική της διπλωματική εργασία υπό τον τίτλο «Διερεύνηση απόψεων ενήλικων εκπαιδευομένων σχετικά με τη Διά Βίου Μάθηση και την εφαρμογή συμμετοχικών εκπαιδευτικών τεχνικών στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας του νομού Ευβοίας». Η εργασία της κ. Διγαλέτου είχε ως υπεύθυνο Καθηγητή τον κ. Λουκά Μουστάκα και ως εξεταστική επιτροπή τους κ. Διονύση Γουβιά, κ. Χρύση Βιτσιλάκη και κ. Νικόλαο Ανδρεαδάκη. Έτος εκπόνησης είναι, όπως και στην περίπτωση του κ. Ρεντίφη, το 2018. Στην εργασία της η κ. Διγαλέτου σημειώνει ότι διεξήγαγε την έρευνά της κατά την περίοδο 2016-2017, ενώ ο κ. Ρεντίφης σημειώνει ότι η δικιά του εργασία αποτελεί συνέχεια σεμιναριακής εργασίας που έγραψε, επίσης το 2016-17.

Η ίδια Μούσα όμως—κατά την διατύπωση του κ. Σταύρου Π. Ξάνθου—δεν ενέπνευσε μόνο τον κ. Ρεντίφη αλλά και άλλους ερευνητές , μερικά χρόνια νωρίτερα. Η εργασία του κ. Ρεντίφη δανείζεται ελεύθερα από την διπλωματική εργασία του κ. Αθανάσιου Δαρβούδη, η οποία εκπονήθηκε στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας το 2015 και φέρει τον τίτλο «Η διαχείριση του χρόνου των διευθυντών δημοτικών σχολείων και η σχέση της με την αποτελεσματικότητα και την επαγγελματική ικανοποίηση». Επιβλέπων καθηγητής του κ. Δαρβούδη δηλώνεται ο κ. Γεώργιος Ιορδανίδης. Στην εργασία του κ. Ρεντίφη εμφανίζονται επίσης προτάσεις παρμένες από εκπαιδευτικό υλικό του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου (!), το οποίο έγραψε ο κ. Παναγιώτης Κουτρουβίδης στο πλαίσιο Ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος με θέμα τη «Διαχείριση χρόνου». Το τραγελαφικό της υπόθεσης, το οποίο θα αφήσω ασχολίαστο, είναι ότι το θέμα της εργασίας του κ. Ρεντίφη ήταν η «διαχείριση χρόνου» στην εκπόνηση γραπτών εργασιών…

Ο κυριότερος σκοπός των διαδικασιών υποστήριξης στα Πανεπιστήμια όλου του κόσμου είναι η διασφάλιση της ποιότητας των πτυχίων που παρέχουν στους φοιτητές. Όταν αυτές οι διαδικασίες καταρρέουν, τα αποτελέσματα είναι τραγικά. Ποιος θα προστατεύσει την κ. Διγαλέτου, η οποία τώρα θα πρέπει να αποδείξει ότι η εργασία της προηγήθηκε της εργασίας του κ. Ρεντίφη; Ποιος θα προστατεύσει την κ. Καλογρίδη και τον κ. Αρμάο, τους επιβλέποντες καθηγητές του κ. Ρεντίφη, οι οποίοι έχουν εκτεθεί στην Πανεπιστημιακή κοινότητα επειδή δεν εντόπισαν την λογοκλοπή; Ποιος θα προστατεύσει τη Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών του Ε.Α.Π., και τους υπόλοιπους φοιτητές της; Ποιος θα προστατεύσει τα Πανεπιστήμια, τα οποία σε λαμπρές τελετές αποδίδουν κάλπικους τίτλους και διπλώματα; Εδώ βρίσκεται η ουσία. Γιατί απάντηση υπάρχει. Όταν ένας πανεπιστημιακός τίτλος—σε οποιοδήποτε επίπεδο— αποτελεί προϊόν λογοκλοπής, τότε τα Πανεπιστήμια έχουν υποχρέωση να διεξάγουν έρευνα και, εάν η κατηγορία αποδειχθεί, να τον αφαιρέσουν. Μόνο έτσι θα προστατεύσουν τους φοιτητές τους, το διδακτικό τους προσωπικό και το κύρος τους. Αλλιώς, θα μετατραπούν σε εργοστάσια παραγωγής κάλπικης γνώσης και τυπογραφία κάλπικων διπλωμάτων.

Με εκτίμηση,

Νικόλαος Σ. Μελαχρινός

~.~

Τεκμήρια Λογοκλοπής

 Τα πιο κάτω τεκμήρια είναι ενδεικτικά και αποδεικνύουν, πέραν πάσης αμφιβολίας, την έκταση της λογοκλοπής.

Η διπλωματική εργασία του κ. Ρεντίφη:

https://apothesis.eap.gr/handle/repo/39413

Η διπλωματική εργασία της κ. Διγαλέτου

http://hellanicus.lib.aegean.gr/handle/11610/18301

«Διαχείριση Χρόνου». Εκπαιδευτικό Υλικό για τα Κέντρα Διά Βίου Μάθησης (Συγγραφέας

Παναγιώτης Κουτρουβίδης):

https://www.openbook.gr/diaxeirisi-xronou/κ

Η διπλωματική εργασία του κ. Δαρβούδη:

Κάνε κλικ για να αποκτήσεις πρόσβαση 14611.pdf

Από αναγνώστη μας λάβαμε και δημοσιεύουμε την ακόλουθη επιστολή. ΝΠ

Αγαπητό Νέο Πλανόδιον

«Πρώτα βρίσκουμε τα λόγια: μεγάλη προσοχή, μια που κι άλλοι γράφουν χρόνια κι ίσως τα ‘χουνε πει»: η συμβουλή του Λουκιανού Κηλαηδόνη «προς νέο συνθέτη» αφορά και τους πανεπιστημιακούς, ιδιαιτέρως δε όσους αποδίδονται στην πρακτική της λογοκλοπής, η οποία έχει λάβει εφιαλτικές διαστάσεις στην Ελλάδα. Υπάρχουν διάφορα (εξίσου μεμπτά) είδη λογοκλοπής, αλλά η πιο μεγαλειώδης εκδοχή της είναι το λεγόμενο και απλό «copy-paste», δηλαδή η κατά λέξη αντιγραφή μιας πηγής χωρίς αναφορά της και χωρίς αναφορά του γεγονότος πως το αντιγραφέν απόσπασμα αποτελεί απ’ ευθείας παράθεμα από αυτήν. Ακαδημαϊκά, κάτι τέτοιο αποτελεί το πλέον θανάσιμο (και το κατ’ εξοχήν ατιμώρητο) αμάρτημα. Ένας διδακτορικός τίτλος, πέρα από το κοινωνικό του κύρος, λειτουργεί ως προϋπόθεση για (και επιτρέπει την πρόσβαση σε) πανεπιστημιακή καριέρα, αλλά και μια σειρά από άλλες επαγγελματικές προοπτικές. Ως εκ τούτου, η λογοκλοπή δεν είναι μόνο ένα «εσωτερικό» θέμα σωστής εφαρμογής της ακαδημαϊκής δεοντολογίας και «ακαδημαϊκού ήθους», αλλά στο βαθμό που έχει ως αποτέλεσμα τη χορήγηση τίτλων που αποτελούν προϋπόθεση για επαγγελματικές θέσεις στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα συνιστά απάτη με ευρύτερες συνέπειες.

Κάπως έτσι υπέπεσε στην αντίληψή μας, εντελώς ενδεικτικά, η διδακτορική διατριβή του κ. Γεράσιμου Κ. Ρεντίφη «Η έννοια της θεραπείας στο πλατωνικό έργο» (2012, https://bit.ly/drrendifis), υπό την επίβλεψη του καθηγητή Παναγιώτη Πανταζάκου στο ΦΠΨ του Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστημίου Αθηνών: η διατριβή αποτελεί εν πολλοίς προϊόν λογοκλοπής και δη κατά λέξη αντιγραφής. Βρίθει ολόκληρων σελίδων copy-paste από ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς: από παλαιότερες διδακτορικές διατριβές με παρόμοιο θέμα, από μονογραφίες εν ενεργεία Ελλήνων πανεπιστημιακών, από μεταπτυχιακές εργασίες φοιτητών, ακόμα και από λυσάρι φροντιστηρίου για τη Γ’ Λυκείου… Δέκα ενδεικτικές περιπτώσεις εμφανούς λογοκλοπής παρουσιάζονται εδώ:  https://bit.ly/rendifis.

Έτσι, η ίδια Μούσα που ενέπνευσε τον Γεράσιμο Ρεντίφη να σχολιάσει το 2012 στη διατριβή του την πλατωνική προσέγγιση στην ιατρική τέχνη (σσ. 28-29 της διατριβής) ή τα τέσσερα στοιχεία (σ. 29) είχε εμπνεύσει αρκετά χρόνια πριν (1996) τον ιατρό Παναγιώτη Κων. Σκιαδά να καταγράψει τις ίδιες ακριβώς παραγράφους στη διατριβή του, «Ιατρικές αντιλήψεις στο έργο του Πλάτωνα» (σ. 48 και 50 αντιστοίχως, https://bit.ly/2uwUwCC). Η μισή σελίδα 72 απαντά επίσης ως έχει προγενέστερο βιβλίο της καθηγήτριας Χλόης Μπάλλα, Πλατωνική Πειθώ: Από τη Ρητορική στην Πολιτική (εκδόσεις ΠΟΛΙΣ 1997, σ. 54, https://bit.ly/2TYt0x6). Σχεδόν ολόκληρες οι σελίδες 127-128 και 132 έχουν ληφθεί αυτούσιες από τις σ. 155-156 και 157 της εργασίας της Χριστίνας Σίνου «Οι ποινές των δεσμών (φυλάκιση) και της βασάνου (βασανιστήρια) στο Αττικό Δίκαιο και τους «Νόμους» του Πλάτωνος», δημοσιευμένης στο Πλάτωνος Νόμοι (Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, Αθήνα, 7-8 Μαϊου 2001, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα 2001, https://bit.ly/2TExqUP): είναι η μόνη περίπτωση που στην πηγή της αντιγραφής αποδίδεται η τιμή να αναφέρεται ως σχετική βιβλιογραφία στην υποσημείωση, χωρίς βέβαια καμία ένδειξη πως πρόκειται για αυτούσιο copy-paste ξένης εργασίας. Παράγραφοι των σελίδων 31 και 36 έχουν ληφθεί αυτούσιες από μεταπτυχιακή εργασία της κας Μαρίας Τσαρουχά (ΑΠΘ 2007, http://bit.ly/2Wp3Cx3, σ. 8 και 11 αντιστοίχως), τα δύο τρίτα της σελίδας 60 έχουν ληφθεί από μεταπτυχιακή εργασία της κας Ερασμίας Κυριακίδου (ΑΠΘ 2009, http://bit.ly/2CGaizH, σ. 32), απόσπασμα της σ. 160 είναι αντιγραμμένο από διδακτορική διατριβή ψυχολογίας της Παντείου (Αγγελική Αρώνη, 2008, σ.5 http://bit.ly/2TYmnL4), σκέλος της σ. 49 έχει αντληθεί από…. φροντιστηριακό λυσάρι (σ. 8, http://bit.ly/2HWbO47), και πάει λέγοντας. Ξανά, το συνημμένο αρχείο καταδεικνύει λεπτομερώς τις ενδεικτικές αντιγραφές: https://bit.ly/rendifis, ενώ ολόκληρος ο φάκελος με τα τεκμήρια εντοπίζεται εδώ: https://bit.ly/fakelos.

Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι το εξής: παρά το γεγονός ότι τα παραπάνω καταγγέλθηκαν λεπτομερώς και με τεκμήρια στο Εκλεκτορικό Σώμα της θέσης Επίκουρου Καθηγητή «Ιστορίας της Φιλοσοφίας» στο ΦΠΨ του ΕΚΠΑ, για την οποία ο λογοκλόπος είναι υποψήφιος, η εισηγητική έκθεση των καθηγητών Σιάσου και Πέτσιου (https://bit.ly/siasos) δεν θεώρησε την καταγγελθείσα λογοκλοπή κώλυμα για να προτάξει τον κ. Ρεντίφη για την κάλυψη της θέσης, ανάμεσα σε 39 υποψηφίους! Δηλαδή, μετά από την τεκμηριωμένη καταγγελία της λογοκλοπής, η εισηγητική επιτροπή εν γνώσει της επιβραβεύει τον λογοκλόπο με την πρώτη θέση εν όψει της εκλογής πανεπιστημιακού καθηγητή…

Παντού στον κόσμο η δημοσιοποίηση σκανδάλων λογοκλοπής συνεπάγεται την αφαίρεση του διδακτορικού τίτλου από το ίδρυμα, ακόμα και για πολύ πιο ασαφείς περιπτώσεις λογοκλοπής από το μάλλον κραυγαλέο παράδειγμα που αναφέραμε. Ο διδακτορικός τίτλος απενεμήθη στον κ. Γεράσιμο Ρεντίφη το 2012 από το τμήμα ΦΠΨ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σύμφωνα με τον ισχύοντα κανονισμό περί διδακτορικών διπλωμάτων στο τμήμα, η λογοκλοπή συνιστά ρητώς λόγο αφαίρεσης του τίτλου: «αφαιρείται ο ήδη απονεµηθείς τίτλος [στην περίπτωση που] η διατριβή […] αποτελεί προϊόν λογοκλοπής» (Άρθρο 11). Μένει να φανεί πότε θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες για την αφαίρεση του διδακτορικού τίτλου του κ. Γεράσιμου Ρεντίφη.

Όμως, η λογοκλοπή στην Ελλάδα απλώς προελαύνει. Και ποιος να τη σταματήσει.

Με τιμή
Σταύρος Π. Ξανθός

*Λεπτομέρεια: ο κ. Γεράσιμος Ρεντίφης είχε διδάξει κατά το χειμερινό εξάμηνο του 2015/16 το μάθημα «Μεθοδολογία της Επιστημονικής Έρευνας (ΙΦ4)» στο τμήμα ΦΠΨ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.