κέντρο

«Κεντροαριστερά» ή ανασύνθεση του λαϊκού πόλου;   

*

του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ

Υπάρχουν καλοντυμένες ηλιθιότητες, όπως
υπάρχουν και ηλίθιοι ντυμένοι στην τρίχα.
ΣΑΜΦΟΡ

1.

Στο περιβάλλον της προχωρημένης μετανεωτερικότητας, όπου η ιδεολογία ζει και βασιλεύει και τους ανθρώπους κυριεύει, παρά τα όσα αντίθετα λέγονται, η πολιτική ως κυβερνητικό φαινόμενο, δηλαδή ως άσκηση της εξουσίας και «διαχείριση» της κυριαρχίας από το πολιτικό προσωπικό των ελίτ, παράλληλα με την εξάρθρωση της γνήσιας υφής της λαϊκής υποκειμενικότητας, αδυνατεί να προκαλέσει την γνήσια εκδίπλωση συγκρουσιακών καταστάσεων που αποτελούν τον πυρήνα της Δημοκρατίας.

Το πολιτικό προσωπικό των ελίτ που ηγείται σήμερα, μετριέται στην ικανότητα να «αλλάζει γήπεδο», να φαντάζεται και να εφευρίσκει νέες ευκαιρίες για σύγκρουση, μέσω όμως των οποίων επιτυγχάνεται πάντοτε η συναίνεση στα προκαθορισμένα σημεία εντός ενός δεδομένου πλαισίου. Αυτό συμβαίνει όχι μόνο μεταξύ της πλειοψηφίας και της μειοψηφίας του εκλογικού σώματος, αλλά και εντός της ίδιας της πλειοψηφίας, των κομμάτων –ή τα ρεύματα– τεστάροντας συνεχώς τα αναχώματα του αντιπάλου, προσπαθώντας να συγκεντρώσει τη ροή των εξερχόμενων ψήφων.

Η πολιτική, στο αντιπροσωπευτικό κοινοβουλευτικό φιλελεύθερο καθεστώς, θεμελιώνεται στην αδιαφορία της πλειονότητας των ενδιαφερομένων, χωρίς την οποία δεν υπάρχει δυνατότητα πολιτικής. Υπ’ αυτή την έννοια θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι δομικό στοιχείο της πολιτικής σε αυτό το καθεστώς είναι η τέχνη να εμποδίζονται οι άνθρωποι από το να αναμειγνύονται σε ό,τι τους αφορά. Αποτέλεσμα το δομικό χαρακτηριστικό της πολιτικής, να λαμβάνει την εξής μορφή: να εξαναγκάζονται οι άνθρωποι να αποφασίζουν για πράγματα με τα οποία δεν συμφωνούν. Με απλά λόγια καλούνται να συμμετάσχουν σε μια διαδικασία επικύρωσης ήδη προαποφασισμένων λύσεων ή επιλεγμένων με προσεκτικά κριτήρια εναλλακτικών προτάσεων, που όμως καταλήγουν στον ίδιο παρονομαστή. Ο εγκλωβισμός είναι απόλυτος και θανατηφόρος. (περισσότερα…)

Η έννοια του κέντρου

*

του ΒΑΓΓΕΛΗ ΚΑΛΦΟΠΟΥΛΟΥ

Λίγες εβδομάδες μετά τη νίκη Μακρόν στις γαλλικές εκλογές, έχει ενδιαφέρον να προσδιοριστεί ξανά η έννοια του κέντρου (έννοια σχεδόν άγνωστη μια δεκαετία πριν) και η σημασία που αυτή επιφέρει σε όλο το πολιτικό σκηνικό. Συνήθως οι αναλύσεις για το νέο πολιτικό σκηνικό εξαντλούνται σε έναν νέο διπολισμό, μεταξύ τεχνοκρατικών ελίτ και λαού ή μεταξύ λογικής και λαϊκισμού ή μεταξύ κεφαλαίου και εργαζομένων (δηλαδή αριστεράς και δεξιάς) που, όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς, παίρνουν σχήμα ανάλογα στην ομάδα που ο καθένας ανήκει. Επιμένω στο ότι το τριπολικό πολιτικό σκηνικό που εμφανίστηκε για δεύτερη συνεχόμενη φορά στις γαλλικές εκλογές δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας, και ότι σε άλλες χώρες (π.χ. ΗΠΑ, Η.Β. ή Ελλάδα) που αυτό μετατρέπεται σε διπολικό ο λόγος είναι τα εκλογικά συστήματα και τίποτα άλλο. Θα προσπαθήσω να παρουσιάσω κάποιες σκέψεις για τα τρία στρατόπεδα, κατά το δυνατόν από την πλευρά που το καθένα βλέπει την κατάσταση, στη συνέχεια θα συζητήσω περιπτώσεις δυτικών χωρών και τέλος θα σημειώσω γιατί κατά τη γνώμη μου η νέα έννοια του κέντρου πριμοδοτεί περισσότερο ένα τριπολικό σύστημα παρά ένα διπολικό. (περισσότερα…)