*

Ένας ήταν ο θριαμβευτής των αμερικανικών εκλογών, ο Ντόναλντ Τζ. Τραμπ. Πάμπολλοι όμως ήταν οι ηττημένοι τους, εντός και εκτός των ΗΠΑ. Ένας μικρός απολογισμός.

– Η παγκοσμιοποίηση, η «ελεύθερη αγορά» και η υποτιθέμενη αόρατη χειρ της.

Ο τραμπικός προστατευτισμός θα ανακινήσει νέους εμπορικούς πολέμους με Ευρώπη και Κίνα, θα προωθήσει την επανεκβιομηχάνιση των ΗΠΑ και θα βαλκανοποιήσει περαιτέρω την πλανητική οικονομία. Η σημασία του χρηματιστηριακού κεφαλαίου και των υπηρεσιών, πρόσκαιρα τουλάχιστον, θα υποβαθμιστεί, το νέο μεταποιητικό κεφάλαιο (λέγε με Μασκ) θα έρθει στο προσκήνιο. Ο νέος οικονομικός εθνικισμός θα έχει πολλαπλές επιπτώσεις όχι μόνο ιδεολογικές-γεωπολιτικές αλλά και καθαρά πολιτισμικές.

– Ο γουοκισμός, οι δικαιωματιστές, η «πολυπολιτισμικότητα», η πολιτική ορθότητα και ο ακυρωτικός ακτιβισμός

Ακόμη και η Κάμαλα Χάρρις δεν τόλμησε προεκλογικά να παίξει το χαρτί της «πρώτης γυναίκας Προέδρου» (και «πρώτης μαύρης», «πρώτης Ασιάτισσας», «πρώτης Ινδής» κ.ο.κ.). Τόσο απαξιωμένη είναι πλέον στην κοινή γνώμη η λογική των ποσοστώσεων και τόσο απεχθείς οι συνδικαλιστικού τύπου αξιώσεις των πάσης φύσεως μειονοτήτων. Ετερογονία των σκοπών… Ο αναιδής ζηλωτισμός τους δεν αποκλείεται να οδηγήσει στο άλλο άκρο: την πλήρη κατάργηση κάθε μέτρου θετικής διάκρισης και υποστήριξης των εκκινούντων από μειονεκτική θέση. Η νίκη του Τραμπ ξεπερνάει έτσι κατά πολύ σε εμβέλεια μια συνήθη εκλογική επικράτηση. Στην πράξη, ισοδυναμεί με την επικράτηση της δεξιάς σ’ έναν επεισοδιακό πολιτισμικό πόλεμο τριών τουλάχιστον δεκαετιών. Οι Ρεπουμπλικανοί όλα αυτά τα χρόνια δημιούργησαν ένα ολόκληρο εναλλακτικό οικοσύστημα ικανό να αντιπαρατεθεί επί ίσοις όροις με την ηγεμονία της φιλελεύθερης-προοδευτικής κουλτούρας σε όλο το φάσμα της ενημέρωσης και της ψυχαγωγίας (ΜΜΕ, κινηματογράφο, μουσική, αθλητισμό κ.λπ.). Και πλέον δρέπουν τους καρπούς. (περισσότερα…)

*

του ΔΗΜΗΤΡΗ Β. ΠΕΠΟΝΗ

Το παρόν κείμενο αποτελεί περισσότερο μια βάση για μελλοντική εμβάθυνση σχετικά με το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών της 5ης Νοεμβρίου 2024 παρά κάποιου είδους βαθιά ανάλυση. Υπό αυτή την έννοια δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα σε στοιχεία και δεδομένα και λιγότερο σε κρίσεις και συμπεράσματα.

Αρχικά, θα πρέπει να σημειωθεί ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής υπάρχουν 120 εκατομμύρια γυναίκες και 113 εκατομμύρια άνδρες σε ηλικία ψήφου. Στις εκλογές του 2020 το 52.5% όσων ψήφισαν ήταν γυναίκες και το 47.5% ήταν άνδρες  (U.S. Census Bureau, Voting and Registration in the Election of November 2022, April 2024). Σε ό,τι αφορά τις εκλογές του 2024, η κύρια ποσοτική αντίθεση που προκύπτει από το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών είναι ανάμεσα σε άνδρες (54-55% υπέρ Ρεπουμπλικανών) και γυναίκες (53% υπέρ Δημοκρατικών), με πυρήνα τους λευκούς άνδρες (59-60% υπέρ Ρεπουμπλικανών). Η κύρια ποιοτική αντίθεση που προκύπτει είναι μεταξύ λευκών (55-57% υπέρ Ρεπουμπλικανών) και μαύρων (83-85%  υπέρ Δημοκρατικών), με πυρήνα τις μαύρες γυναίκες (89-91% υπέρ Δημοκρατικών).

Παρ’ όλα τα κέρδη των Ρεπουμπλικανών σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες (φυλής, φύλου, ηλικιακές, εισοδηματικές κ.λπ), η κύρια αντίθεση παραμένει σε επίπεδο φύλου (άνδρες-γυναίκες) και φυλής (λευκοί-μαύροι), ενώ τα προηγούμενα θα πρέπει πάντοτε να σταθμίζονται με φόντο το ζήτημα της αστικοποίησης (πόλεις-ύπαιθρος).

Ποσοτικά κυριαρχούν οι αντιθέσεις στο εσωτερικό της λευκής ψήφου, όχι μόνο επειδή υπάρχουν 155 εκατομμύρια λευκοί σε ηλικία ψήφου και 78 εκατομμύρια από τις υπόλοιπες φυλετικές κατηγορίες (U.S. Census Bureau, Voting and Registration in the Election of November 2022, April 2024), αλλά και επειδή στις εκλογές του 2020 το 73.3% όσων ψήφισαν ήταν λευκοί και το υπόλοιπο ποσοστό από άλλες φυλετικές κατηγορίες (10.9% Μαύροι, 9.7% Ισπανόφωνοι, 3.9 Ασιάτες και 2.3% άλλοι), οι οποίες υποεκπροσωπούνται συγκριτικά με τους λευκούς, καθώς συμμετέχουν σε μικρότερο βαθμό στην εκλογική διαδικασία: ακόμα και αν μειώνεται το ποσοστό των λευκών που βρίσκονται σε ηλικία ψήφου συνολικά, δηλαδή από δημογραφικής άποψης, αυξάνεται ο βαθμός συμμετοχής τους στις εκλογές, γεγονός που φανερώνει μια συσπείρωση της λευκής ψήφου συνολικά αλλά και μια πόλωση στο εσωτερικό της.

Αν ορίσουμε δύο βασικούς ανθρωπολογικούς τύπους που ήρθαν σε αντίθεση στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου 2024, στο εσωτερικό της λευκής ψήφου, με βάση τα αποτελέσματα, αυτοί είναι ο λευκός άνδρας της επαρχίας ηλικίας 45-65 ετών με τη λευκή αστικοποιημένη γυναίκα ηλικίας 18-44 ετών.

Σε ό,τι αφορά τα εισοδήματα ανά νοικοκυριό, το Δημοκρατικό Κόμμα τα πήγε καλύτερα από το Ρεπουμπλικανικό με τους πλουσιότερους παρά με τους φτωχότερους για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες (Financial Times). Κυκλοφορούν ορισμένα αποτελέσματα exit poll που μιλούν για επικράτηση των Δημοκρατικών σε νοικοκυριά με εισοδήματα άνω των 100.000 δολαρίων και των Ρεπουμπλικάνων κάτω από αυτό το ποσό, ενώ παρουσιάζεται κυριαρχία των πρώτων και στα εισοδήματα κάτω των 30.000 δολαρίων. Ωστόσο, οι ποσοστιαίες διαφορές μεταξύ των δύο κομμάτων σε όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες είναι μικρές, της τάξης του 5%, με εξαίρεση τα εισοδήματα από 30.000 μέχρι 50.000 δολάρια όπου η διαφορά αγγίζει το 8%. Και πάλι, όμως, το ποσοστό αυτό δεν εντυπωσιάζει αν σκεφτεί κανείς: (1) ένα υποθετικό εργατικό κόμμα να λαμβάνει μόλις 8% περισσότερες ψήφους στα εργατικά στρώματα συγκριτικά με ένα επιχειρηματικό κόμμα, και το τελευταίο να λαμβάνει μόλις 8% περισσότερες ψήφους στους επιχειρηματίες συγκριτικά με το πρώτο, σταθμίζοντας επιπλέον ότι (2) το Δημοκρατικό Κόμμα λαμβάνει 80% περισσότερες ψήφους στις μαύρες γυναίκες συγκριτικά με το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (παρόλο που το τελευταίο είχε κέρδη και το πρώτο απώλειες στη συγκεκριμένη κατηγορία ψηφοφόρων συγκριτικά με τις εκλογές του 2020), και το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα λαμβάνει 81% περισσότερες ψήφους συγκριτικά με το Δημοκρατικό Κόμμα στο ζήτημα της μετανάστευσης ως θέματος μεγαλύτερης σημασίας στον καθορισμό ψήφου. (περισσότερα…)

*

«Ψηφίστε για να βάλετε τέλος στην Εποχή Τραμπ». Το εντιτόριαλ των Τάιμς της Νέας Υόρκης για τις μεθαυριανές προεδρικές εκλογές στην Αμερική δεν θα μπορούσε να διατυπωθεί πιο οξύμωρα. Εποχή Τραμπ; Μα εδώ και τέσσερα σχεδόν χρόνια κυβερνούν ο Μπάιντεν και η Χάρρις. Και επί οχτώ χρόνια πριν απ’ τον Τραμπ, κυβερνούσε τις ΗΠΑ ο Μπαράκ Ομπάμα. Όσο για τα τέσσερα χρόνια που έμεινε στην εξουσία ο ίδιος, και για τα άλλα τόσα αφότου την άφησε, βρισκόταν διαρκώς υπό απηνή διωγμό, μηντιακό, κοινοβουλευτικό, δικαστικό, φυσικό. Δύο απόπειρες καθαίρεσης, τέσσερις ποινικές διώξεις για καμιά εκατοστή αδικήματα που είναι δυνατόν να τον κλείσουν ισοβίως στη φυλακή, δύο αστικές προσφυγές που αν τελεσιδικήσουν θα τον φέρουν στα πρόθυρα της οικονομικής εξόντωσης, δύο απόπειρες δολοφονίας.

Ελάχιστα από αυτά που προσπάθησε να κάνει, ιδίως στην εξωτερική πολιτική, δεν υπονομεύθηκαν εκ των έσω από το κράτος που υποτίθεται ότι διηύθυνε, δεν διαστρεβλώθηκαν γελοιογραφικά από τα ΜΜΕ, δεν κατασυκοφαντήθηκαν ακόμη κι από αυτούς που αργότερα ερχόμενοι στην εξουσία τα μιμήθηκαν κυνικά. Γίνεται πότε την ιστορία να τη σφραγίζει ο αποσυνάγωγος, ο δακτυλοδεικτούμενος, ο κυνηγημένος;

Παρ’ όλα, βγάζει νόημα αυτός ο παράδοξος τίτλος. Είναι το νόημα της απόγνωσης. Είναι ένα συγχρόνως θρασύ και κατατρομαγμένο «φτάνει, επιτέλους!» από τις ιθύνουσες τάξεις της Δύσης, που η ανέλπιστη κατάρρευση της ΕΣΣΔ τους χάρισε για λίγα χρόνια την κοσμοκρατορία, και νόμισαν στα σοβαρά ότι από εδώ κι εμπρός τίποτε και κανείς δεν θα προβάλλει αντίσταση στα θέλω τους. Είναι μια κραυγή αυτός ο τίτλος, μια έκκληση από τους πρώην νικητές να τους επιστραφούν τα κέρδη που τα είχαν για αναπαλλοτρίωτα, να σταματήσει η ιστορία και να γυρίσει πίσω στο 1989, στο 1999, στο 2003. (περισσότερα…)

*

ΠΕΡΑΣΤΙΚΑ & ΠΑΡΑΜΟΝΙΜΑ | 10:24
Καιρικά σχόλια από τον ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

Πάνω από 1 δισ. δολλάρια συγκέντρωσε η Κάμαλα Χάρρις αυτούς τους τρεις μήνες της υποψηφιότητάς της, τα περισσότερα από τους κροίσους της αμερικανικής οικονομίας . Ο Ντόναλντ Τραμπ ακολουθεί καταϊδρωμένος, περίπου το ένα τρίτο είναι η δική του εσοδεία. Γενικά, η Χάρρις έχει τις ευλογίες των θεσμικών της Wall Street. Ούτε ένας Διευθύνων Σύμβουλος της λίστας Forbes-100 δεν υποστηρίζει τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών, γράφει ο Νew Yorker. Σε αντιστάθμισμα, χάρις στον Μασκ, τον Τιλ και κάποιους άλλους, ο Τραμπ φλερτάρει όλο και πιο στενά την Big Tech.

Η τελική σούμα πάντως δεν αλλάζει, η Χάρρις έχει πολύ περισσότερα χρήματα στη διάθεσή της από τον αντίπαλό της. Από τότε που το Supreme Court στις αρχές της δεκαετίας του 2010 επέτρεψε τα «λίαν γενναία δοσίματα», που θα έλεγε κι ο Καβάφης, του μεγάλου κεφαλαίου προς την πολιτική, η εξάρτηση αυτής της τελευταίας από τους ολιγάρχες του πλούτου γίνεται όλο και μεγαλύτερη.

Απόδειξη; Σε όλες τις προεδρικές εκλογές των τελευταίων δεκαετιών, νικητής βγήκε εκείνος που είχε συγκεντρώσει το περισσότερο χρήμα. Με μία, αλλά σημαίνουσα, εξαίρεση. Την πολύφερνη Χίλλαρυ Κλίντον που το 2016 τα κατάφερε να ηττηθεί. Από τον Ντόναλντ Τραμπ.

///

«Επίδομα γέννας, 2.400 ευρώ. Επιδότηση για ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο, 9.000 ευρώ…. Τι σας λέει αυτό; Δεν σας σοκάρει;… Δηλαδή, καλύτερα Τesla παρά παιδί, αυτό μου λέτε τώρα;»

Αυτά ρώτησε η Όλγα Τρέμη τον Κωστή Χατζηδάκη τις προάλλες. Προσπάθησε κάτι να ψελλίσει ο εμφανέστατα τσαντισμένος υπουργός, αλλά εις μάτην. Μερικές φορές ένα ερώτημα αρκεί για να δεις, όπως στη λάμψη ενός φλας, όλο τον αναποδογυρισμένο μας κόσμο.

/// (περισσότερα…)

*

του ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Δέκα ημέρες μέρες πριν από την 5η Νοεμβρίου, ημέρα της διαλογής των ψήφων των αμερικανικών προεδρικών εκλογών, μερικά από τα έως τώρα δεδομένα.

1)  Περίπου 25 εκατομμύρια Αμερικανοί (πάνω από το 10% του συνολικού εκλογικού σώματος) έχουν ήδη ψηφίσει.

2)  Η Κάμαλα Χάρρις συνεχίζει να χάνει έδαφος. Πριν 30 μέρες είχε μεσοσταθμική διαφορά +2.5 μονάδων σε εθνικό επίπεδο στις τελευταίες δέκα δημοσκοπήσεις. Χθες, 25 Οκτωβρίου είχε το ίδιο ακριβώς ποσοστό με τον αντίπαλό της.

3)  Από τις αμφίρροπες πολιτείες που θα κρίνουν τον νικητή, πριν από 30 μέρες η Χάρρις ήταν μπροστά κατά μισή με μία μονάδα σε Ουισκόνσιν, Μίσιγκαν, Νεβάδα, Τζώρτζια και ήταν περίπου ισόπαλη με τον Τραμπ στην Πενσυλβάνια. Σήμερα, δημοσκοπικά δεν κερδίζει καμία από αυτές τις πολιτείες. Αυτό σημαίνει ότι το πιο πιθανό εκλογικό αποτέλεσμα θα είναι 312 εκλέκτορες υπέρ του Τραμπ έναντι 226 υπέρ της Χάρρις με τους Ρεπουμπλικανούς να κατακτούν με συντριπτική πλεοψηφία την Προεδρία, με άνεση τη Γερουσία και δυσκολότερα την απλή πλειοψηφία στη Βουλή. Για τους Δημοκρατικούς, το προεδρικό αποτέλεσμα προμηνύεται χειρότερο από εκείνο της Χίλλαρυ Κλίντον το 2016.

*

Πηγή: http://www.realclearpolitics.com

Γιατί συμβαίνει αυτό; Στα μάτια των μορφωμένων μεσοαστικών στρωμάτων στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα, ο Τραμπ είναι ένας αλλοπρόσαλλος υποψήφιος, επικίνδυνος για τη φιλελεύθερη δημοκρατία και τους πολιτικούς της θεσμούς. Αυτό δεν είναι ανακριβές, αλλά δεν είναι και η μόνη αλήθεια. Στα μάτια των φτωχότερων στρωμάτων των ΗΠΑ ωστόσο, ο Τραμπ έχει πολλά ψεγάδια χαρακτήρα αλλά εκφράζει τα αισθήματα ματαίωσης που τους προξενεί η οικονομική στασιμότητα και τα μετατράπει σε αγανάκτηση και τιμωρία των υπαιτίων.

Από το 2015 περίπου, οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν ενισχύσει τις σχέσεις τους με την εργατική τάξη, συμπεριλαμβανομένων λευκών, μαύρων και Λατινοαμερικανών. Από την άλλη, οι Δημοκρατικοί έχουν γίνει το κόμμα της μεσαίας τάξης με ανώτατη εκπαίδευση, ενώ έχουν χάσει σημαντικό μέρος της υποστήριξης από τους ισπανόφωνους (περίπου το 40% των οποίων υπολογίζεται ότι θα ψηφίσει Τραμπ) και τους μαύρους νέους άνδρες (ίσως ένα 30% σε αυτή την κατηγορία να ψηφίσει Τραμπ). Ο Τραμπ έχει σαφές μήνυμα: «Η Κάμαλα Χάρις εκφράζει τον εσωτερικό εχθρό». Την περασμένη βδομάδα πέρασα από ένα εκλογικό τμήμα στη Βόρεια Καρολίνα. Τα συνθήματα ήταν απλά:

Trump=Low prices  |  Kamala=High prices
Trump=Low taxes  |  Kamala=High taxes
Trump=Secure border  |  Kamala= Open border
Trump= Safety  |  Kamala= Crime

Απλά στοχευμένα μηνύματα για την οικονομία (το Νο 1 ζήτημα σε σπουδαιότητα για τους Αμερικανούς), τον πληθωρισμό (το Νο 4 ζήτημα), τη μετανάστευση (το Νο 3 ζήτημα), κ.ό.κ. Απέναντι σε αυτά, οι Δημοκρατικοί δεν είχαν καν συνθήματα. Αυτά που είδα ήταν στην κυριολεξία:

Harris-Walz
KamalaHarris.com

Η Χάρις φαίνεται να χάνει επειδή η εκστρατεία της αντιπροσωπεύει ένα κόμμα που είναι πλέον ξένο σε πολλούς εργαζόμενους – ξένο προς τις απογοητεύσεις και φιλοδοξίες της τάξης τους. (περισσότερα…)

*

ΠΕΡΑΣΤΙΚΑ & ΠΑΡΑΜΟΝΙΜΑ | 09:24
Καιρικά σχόλια από τον ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

Με μάζα 4.000.000 φορές μεγαλύτερη του Ήλιου, ο Τοξότης Α είναι η υπερμεγέθης μελανή οπή που καταλαμβάνει το κέντρο του Γαλαξία μας. Πάνω από 100 δισεκατομμύρια αστέρια περιστρέφονται γύρω του. Μια ακόμη ένδειξη, ίσως, ότι το φως πάντα γητεύεται από το σκοτάδι.

(Η φωτογραφία, πρόσφατη, απεικονίζει τις σπειροειδείς γραμμές του μαγνητικού του πεδίου.)

~.~

Η «στροφή» του Παπαδιαμάντη, η «στροφή» του Καβάφη, η «στροφή» του Παπαγιώργη… Για μια ορισμένη, ρομαντικών καταβολών θα έλεγα, αναγνωστική μερίδα, ο αναπροσανατολισμός ενός συγγραφέα είναι σημάδι ότι αναζήτησε και βρήκε επιτυχώς τον «πραγματικό» εαυτό του. Στην πράξη (αναφέρομαι και στην ωραία ομιλία του παπα-Βαγγέλη Γκανά στο Συμπόσιο της Σκιάθου), συγκυριακοί παράγοντες παίζουν ίσως τον μεγαλύτερο ρόλο.

Η μεγάλη ζήτηση λ.χ. των παπαδιαμαντικών διηγημάτων από τον Τύπο της εποχής, έπαιξε αδιαφιλονίκητα τον κύριο ρόλο στη «στροφή» του Παπαδιαμάντη προς το διήγημα. Τι θα γινόταν αν τα μυθιστορήματά του είχαν παρόμοια ζήτηση και έμενε πιστός στο είδος, δεν το γνωρίζουμε. Θα τον έκανε όμως κάτι τέτοιο «λιγότερο» Παπαδιαμάντη; Προφανώς όχι, θα τον έκανε έναν «άλλο» Παπαδιαμάντη για τον απλό λόγο ότι εαυτός μονότροπος και ενικός δεν υπάρχει. Όπως το δείχνουν τα παραδείγματα των μέγιστων (από τον Σαίξπηρ ώς τον Γκαίτε κι από τον Μπαλζάκ ώς τον Πεσσόα), το εγώ είναι πολυστρώματο, είμαστε με «τα» εγώ μας όπως γράφει ο Παλαμάς.

Κάθε συγγραφέας (και κάθε άνθρωπος…) στέκεται κάθε στιγμή σε μια πολύκλαδη διασταύρωση, οι δυνατότητες που έχει εμπρός του είναι πολλές. Συνήθως παίρνει κανείς τον πιο πολύφερνο δρόμο, τον δρόμο της ειδίκευσης, αυτόν που του υπόσχεται την καλύτερη αποδοχή. Αν ο πολεμογράφος νεαρός Παπαγιώργης είχε παρόμοια επιτυχία με τους ομολόγους του στο εξωτερικό, αν είχε στήλη λ.χ. όχι στο Πλανόδιον αλλά στο Βήμα, δεν θα έμενε πιστός σ’ αυτό το είδος γραφής; Αν δεν είχε κλονιστεί η υγεία του, θα στρεφόταν προς το συναξάρι των προσωπικών παθών; Αν ο Καβάφης είχε αναγνωριστεί με τα ποιήματα που έγραφε ώς τα σαράντα του, θα τα αποκήρυσσε αργότερα; Θα βδελυσσόταν ποτέ τόσο πολύ τον «ρομαντισμό», που όμως, όπως όλα δείχνουν, τόσο πολύ στα νιάτα του αγάπησε;

~.~ (περισσότερα…)