Δημήτρης Δημητριάδης

Ο σκηνοθετισμός αρρώστια του θεάτρου

*

Ζωηρή, κατατοπιστική και ερεθιστική η χθεσινοβραδινή συζήτηση του Δημήτρη Δημητριάδη με τον Μιχάλη Βιρβιδάκη εδώ στα Χανιά και στις «Νύχτες του Ιουλίου» για τη σημερινή θλιβερή κατάσταση του θεάτρου μας, και συγκεκριμένα για την πατέντα του σκηνοθετισμού, του λεγόμενου και «θεάτρου του σκηνοθέτη».

Την «ποιητική άδεια», δηλαδή, που έχουν δώσει κάποιοι στον εαυτό τους να μεταχειρίζονται τα κλασσικά κείμενα της παγκόσμιας δραματουργίας όπως τους αρέσει. Να τα ακρωτηριάζουν κατά το δοκούν, να τα νοθεύουν, να τα διαστρεβλώνουν, να τα παραμορφώνουν. Δεν χρειάζεται να δώσω παραδείγματα, ο Τύπος είναι γεμάτος τέτοια κάθε καλοκαίρι.

«Διαστροφή», «αρρώστια» αποκάλεσε το φαινόμενο ο διακεκριμένος φιλοξενούμενός μας. Και αναρωτήθηκε προς τι η στανική αυτή «επικαιροποίηση», υπό το πρόσχημα της οποίας γίνονται οι παρεμβάσεις, όταν γνώρισμα κεντρικό των κλασσικών κειμένων, από τους Τραγικούς ώς τον Ίψεν και τον Στρίντμπεργκ, είναι ακριβώς η διαρκής επικαιρότητά τους.

Οι δύο συνομιλητές ανέτρεξαν στην προϊστορία της τάσης αυτής, στον γερμανικό Μεταπόλεμο, και κατέδειξαν πώς σταδιακά το αίτημα της καινοτομίας μετέπεσε σε μανιέρα νεωτερομανιακή, με τις γνωστές συνέπειες. Και επισήμαναν επιπρόσθετα την ευθύνη του ίδιου του κοινού, που ενώ στο εξωτερικό συχνά πυκνά αντιδρά έντονα σε αυτούς τους εξωφρενισμούς, εδώ φαίνεται να αποδέχεται αδιαμαρτύρητα τα πάντα, υπό το χειροκρότημα των ΜΜΕ που δεν διστάζουν να διαφημίζουν και τη μεγαλύτερη εξαλλοσύνη ως ανανεωτική πρόταση.

ΚΚ

*

*

Νύχτες του Ιουλίου 2023 | Το θέατρο σε κίνδυνο

*

Κυριακή 16 Ιουλίου | Συζήτηση

Το θέατρο σε κίνδυνο

Ο Δημήτρης Δημητριάδης προσκεκλημένος του Μιχάλη Βιρβιδάκη στον Αίθριο Χώρο του θεάτρου Κυδωνία, την Κυριακή 16 Ιουλίου στις 9.00 μμ, συζητά μαζί του με θέμα «Το θέατρο σε κίνδυνο».

Τα τελευταία χρόνια, ιδίως τα πιο πρόσφατα, η τέχνη τού θεάτρου υφίσταται, εκ των έσω, μία παρέμβαση που παραβαίνει κατάφωρα τη γενεσιουργό διάσταση της τέχνης αυτής. Το θέατρο, ως ποιητικό γεγονός με πρώτο και αναντικατάστατο υλικό του την γλώσσα, έχει περάσει σε μία αντιμετώπισή του η οποία θέτει σε κατώτερη μοίρα το κείμενο και σε προεξάρχουσα θέση την σκηνοθεσία του. Χωρίς να συντρέχει κανένας λόγος καλλιτεχνικής ανάγκης, ο σκηνοθέτης έχει αυτοαναγορευθεί σε μοναδικό εξουσιαστή της θεατρικής πράξης, με αποτέλεσμα να έχει υποκαταστήσει τον δραματουργό, και ο ίδιος, με πρόσχημα το οξύμωρο «σκηνοθετική δραματουργία», να επιλέγει τα έργα άλλων με αποκλειστικό στόχο να τα κάνει να πουν όχι εκείνο που λένε τα ίδια αλλά εκείνο που θέλει να πει ο ίδιος.

Αυτή η ολοκληρωτική διαδικασία εκτρέπει το θέατρο από την ταυτότητά του και το μετατρέπει σε κάτι που όχι μόνο δεν τού αποφέρει ποιητικά και σκηνικά κέρδη αλλά και το θέτει σε κίνδυνο. Ο κίνδυνος για το θέατρο, εάν συνεχιστεί αυτή η αλλοίωσή του, δεν αποκλείεται να αποβεί θανάσιμος.

Θέατρο Κυδωνία Χανίων, Υψηλαντών 12, 21:00

*

*

Νύχτες του Ιουλίου 2023 | Πρόγραμμα εκδηλώσεων

*

ΝΥΧΤΕΣ ΤΟΥ ΙΟΥΛΙΟΥ 2023

Πρόγραμμα εκδηλώσεων 

Όπου δεν αναφέρεται κάτι διαφορετικό,
οι εκδηλώσεις ξεκινούν στις 9.00 μ.μ.
και η είσοδος είναι ελεύθερη. 

H Εταιρεία Θεάτρου ΜΝΗΜΗ και το περιοδικό ΝΕΟ ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ, για έβδομη συνεχή χρονιά εφέτος, διοργανώνουν στον ΑΙΘΡΙΟ ΧΩΡΟ του Θεάτρου Κυδωνία στα Χανιά, Υψηλαντών 12, τις «Νύχτες του Ιουλίου».

Και αυτό το καλοκαίρι, οι φίλοι και οι επισκέπτες μας θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν έναν ευρύ κύκλο παραστάσεων, συζητήσεων, διαλέξεων, βιβλιοπαρουσιάσεων και εκδηλώσεων λόγου με διακεκριμένους εκπροσώπους του θεάτρου, της λογοτεχνίας, του στοχασμού και της επιστήμης.

Ανάμεσά τους οι Βασίλης Κάλφας, Ιωάννης Π. Α. Ιωαννίδης, Κώστας Μελάς, Ξάνθος Μαϊντάς, Δημήτρης Δημητριάδης, Λίλα Τρουλινού, Μιχάλης Μακρόπουλος, Ηλίας Μαλεβίτης κ.ά.

Το εφετινό μας πρόγραμμα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων συζητήσεις για τον ρόλο της επιστήμης στη δημόσια σφαίρα και για το σύγχρονο ελληνικό θέατρο, παρουσιάσεις βιβλίων από την πρόσφατη ελληνική πεζογραφία και βραδιές αφιερωμένες σε δύο μεγάλους Αμερικανούς ποιητές, την Έμιλυ Ντίκινσον και τον Έζρα Πάουντ.

Συμπλήρωμα και αποκορύφωση του προγράμματος, η εφετινή θερινή παραγωγή της Ε. Θ. ΜΝΗΜΗ «Ιφιγένεια στο Σπλοτ», έργο του Γκάρι Όουεν που εμπνέεται από τον ελληνικό μύθο και ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Το πρόγραμμα όπως πάντα συνεπιμελούνται ο Μιχάλης Βιρβιδάκης, διευθυντής του Θεάτρου Κυδωνία, και ο Κώστας Κουτσουρέλης, διευθυντής του περιοδικού Νέο Πλανόδιον. (περισσότερα…)