*

I

Του Γαλαξία ντύνομαι το σφρίγος
κι οδοιπορώ στην αρκτική σιωπή·
σαν καρναβάλι μοιάζει, βακχική γιορτή
μιας ομορφιάς επώδυνης το ρίγος

Τρέμω φριχτά να μη με αφανίσει
ερωτιδέως μεθυσμένη σαϊτιά·
μήπως η αδάμαστη του κόσμου ομορφιά
την ύπαρξή μου την καταβροχθίσει!

Ερωτικά το Σύμπαν με καλεί
σε μιαν ηδονική κοσμογραφία·
βαθιά με κόβει ό,τι αγάπησα πολύ

Φωνή ανάσας ζωντανής, ο στίχος μένει,
σπονδή παράφορη θνητής γεωμετρίας·
άλλο νεκρή, και άλλο σκοτωμένη.

(περισσότερα…)

*

Στέμμα ομίχλης
ξαποσταίνει στο βουνό
σαν ελεγεία

///

Το χώμα γνέθει
οστά αγαπημένων,
σκιές και φύλλα

///

Πένθιμες πομπές
κραδαίνει σωπαίνοντας
η πάμφορη γη

///

Το χώμα σήπει
χέρια που μας έσπρωχναν
στις κούνιες παιδιά

/// (περισσότερα…)

*

Σαν το χρυσόψαρο στη γυάλα κολυμπάω
καταναλώνοντας διαρκώς εικόνες·
στου διαδικτύου τον χυλό τσαλαβουτάω,
το βλέμμα στυλωμένο στις οθόνες

Καταβροχθίζοντας με βουλιμία
επικαιρότητα, e-μέηλ, διαφημίσεις,
αλήθειες «post» με σαντιγύ, βικιπαιδεία·
χωρίς ειρμό, με οδηγούν οι παρορμήσεις

Στον ονειρόκοσμο των σόσιαλ μίντια,
ξαναμοντάρω έναν νέο εαυτό·
της ντοπαμίνης μια κορύφωση αιφνίδια,
μιαν επικύρωση κρυφή αποζητώ (περισσότερα…)

*

Πάνω στα στάχυα
μωρά μιας πεταλούδας
γλυκοκοιμούνται

///

Ψάθινος τρύγος
σταφύλια του Σωτήρος
μια στάμνα μέλι

///

Στα γόνατά σου
ολόγυμνη και πλήρης
σαν πανσέληνος

///

Φουσκώνουν δάκρυα
στα μάγουλα μιας κρήνης
νερό πηγαίο (περισσότερα…)

*

της ΜΑΡΙΑΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ

«Η ποίηση και η λογοτεχνία με θέμα την ατομική βόμβα γράφτηκαν από συγγραφείς, ποιητές κι ανώνυμους ανθρώπους που έζησαν την εμπειρία του να μένεις άναυδος, να στέκεσαι μουδιασμένος μπροστά στην εμπειρία μαζικών θανάτων – γράφτηκαν, επειδή, δεν είχαμε την επιλογή να σωπάσουμε»
ΣΑΝΤΑΚΟ ΚΟΥΡΙΧΑΡΑ (1913-2005)

Η Σαντάκο Ντόι γεννήθηκε το 1913 στη Χιροσίμα, δευτερότοκη κόρη μιας αγροτικής οικογένειας. Δημοσίευσε το πρώτο της ποίημα σε τοπική εφημερίδα το 1930. Στα δεκαοκτώ της, γνώρισε τον Τανταΐτσι Κουριχάρα, με τον οποίο θα περνούσε τα επόμενα πενήντα χρόνια της ζωής της. Παντρεύτηκαν κρυφά, καθώς ο Κουριχάρα ήταν ανεπιθύμητος από την πατρική της οικογένεια, λόγω των αριστερών πολιτικών του πεποιθήσεων. Το 1940 κατετάγη στον Αυτοκρατορικό Ιαπωνικό στρατό και πολέμησε στην Κίνα· λίγους μήνες αργότερα, επέστρεψε στη Χιροσίμα και συνελήφθη, διότι κατήγγειλε τις κτηνωδίες που διέπραξαν οι Ιάπωνες εις βάρους αμάχων στη Σαγκάη. Στις 6 Αυγούστου 1945, η Σαντάκο βρισκόταν με τα δύο τους παιδιά τέσσερα χιλιόμετρα από το υπόκεντρο της έκρηξης της ατομικής βόμβας. Η ποιητική της συλλογή Μαύρα αυγά (Kuroi tamago, 1946) αποτυπώνει την εμπειρία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς και τη φρίκη της ρίψης της βόμβας. Τα Μαύρα αυγά υποβλήθηκαν μεταπολεμικά σε λογοκρισία από την Αμερικανική Στρατιωτική Διοίκηση και δεκατέσσερα ποιήματα αφαιρέθηκαν.

Τι κομίζει ο ποιητικός λόγος της Σαντάκο Κουριχάρα στον σημερινό αναγνώστη; Την οδυνηρή μαρτυρία ενός ιστορικά οριακού γεγονότος. Η ποιητική της γραφή, άλλοτε γίνεται μαντήλι για να σκουπίσει τις πληγές του μαρτυρίου των τραυματιών, κι άλλοτε κιβωτός του ιστορικού τραύματος, κενοτάφιο. Κινείται με άνεση ανάμεσα στην αυστηρή δομή των τάνκα (κλασική ιαπωνική ποιητική μορφή του 8ου μ.Χ. αιώνα, αρχαιότερη των χαϊκού) και τον νεωτερικό ελεύθερο στίχο. Το γνωστότερο ποίημα της, το οποίο αναδύθηκε μέσα από τις στάχτες της Χιροσίμα, είναι το «Ας υποδεχθούμε τη νέα ζωή»:

Νύχτα στο υπόγειο ενός στιβαρού κτιρίου, που τώρα κατέρρευσε
Τραυματίες της ατομικής βόμβας στοιβαγμένοι στο δωμάτιο·
Ήταν σκοτάδι – ούτ’ ένα κερί.
Οσμή φρέσκου αίματος, δυσωδία θανάτου,
ασφυξία ιδρωμένων σωμάτων, βογγητά.
Ξαφνικά, ακούγεται μια φωνή:
«Γεννάω!»
Σ’ εκείνο το κολαστήριο,
μια γυναίκα είχε ωδίνες.
Τι να κάναμε, στο θεοσκόταδο, χωρίς ούτ’ ένα σπίρτο; (περισσότερα…)

*

Ένα βιβλίο

Όταν ανοίγεις ένα βιβλίο,

Κρατάς στα χέρια σου την Ουρ

Τους μίσχους καλαμιών, τα δώρα του Νείλου

Τις θυσίες μικρών ζώων

Τις γραμματοσειρές του Άλδου Μανούτιου

Όσους χαλάσαν τη ζωή τους και τα μάτια τους, στοιχειοθετώντας ασταμάτητα μέσα σε βρωμερά υπόγεια

Τα βλέμματα των γενναίων μπροστά στη λογοκρισία

Τις στάχτες μιας σατανικής φωτιάς στη μέση μιας γερμανικής πλατείας

///

Μια σταγόνα

μια σταγόνα στο σπήλαιο της μήτρας
σταλαγμίτης που σημαίνει τον χρόνο
μια σταγόνα αίμα στο χιόνι
έβαψε κόκκινο της Χιονάτης το στόμα
μια σταγόνα μέλι
ο κάματος κι οι διαδρομές μιας κατάκοπης μέλισσας (περισσότερα…)