*

ΠΕΡΑΣΤΙΚΑ & ΠΑΡΑΜΟΝΙΜΑ | 07:25
Καιρικά σχόλια από τον ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

Εξακολουθούν να πιστεύουν στο αδέκαστο των θεσμών, επιμένουν να παρακολουθούν τα καθιερωμένα ΜΜΕ, ιδίως την τηλεόραση, εμπιστεύονται ακόμη το κράτος και τις ανακοινώσεις του. Και ψηφίζουν αναλόγως – χαρίζοντας θηριώδεις πλειοψηφίες είτε στον Φρήντριχ Μερτς στη Γερμανία, είτε στον Κυριάκο Μητσοτάκη εδώ σε μας, είτε σε κάποιον ομογάλακτό τους σε κάποια άλλη χώρα.

Ο λόγος είναι για τους ηλικιώμενους ψηφοφόρους, χονδρικά για τους 65άρηδες και άνω. Είτε επειδή συνεχίζουν να βλέπουν την πραγματικότητα με τα γυαλιά της, ανέφελης ακόμη, νεότητας και ωριμότητάς τους, είτε επειδή έχουν την ψευδαίσθηση ότι έτσι δεν θα διακυβεύσουν τις συντάξεις τους, είτε επειδή λόγω ηλικίας και μόνον αποστρέφονται τους «ριζοσπαστισμούς» και τις «περιπέτειες», στην πράξη πρόκειται για την τελευταία πληθυσμιακή ομάδα που στηρίζει το υφιστάμενο πολιτικό status quo.

Με τις αγωνίες των επιγενομένων, των μεσήλικων και των νέων, μεγάλη επαφή δεν έχουν. Ίσα ίσα, στην ελληνική κρίση κατ’ ουσίαν συνασπίστηκαν εναντίον τους: την ώρα που η νεολαία έπαιρνε μαζικά τον δρόμο της ξενιτιάς, όλα τα πολιτικά μας κόμματα ανεξαιρέτως έδιναν τον αγώνα τον καλό για να μη μειωθούν οι συντάξεις – αυτή ήταν η πρώτιστή τους προτεραιότητα. Επαφή με τα τεκταινόμενα στον κόσμο δεν έχουν ή έχουν διαταραγμένη: σε Ευρώπη και ΗΠΑ στην πλειονότητά τους στήριξαν τυφλά τα μέτρα του κορωνοϊού, ενώ σήμερα κραδαίνουν τις σημαίες της Ουκρανίας και θεωρούν ότι το Ισραήλ και ο Νετανιάχου στη Γάζα «αυτοαμύνονται» – το είπαμε άλλωστε, εμπιστεύονται τα μεγάλα ΜΜΕ και τις κυβερνητικές δηλώσεις.

Το κυριότερο; Επειδή δημογραφικά είναι η πολυπληθέστερη ομάδα και επειδή η συμμετοχή τους στις εκλογές είναι ιδιαίτερα αυξημένη σε σχέση με τα άλλα ηλικιακά στρώματα που συχνά απέχουν επιδεικτικά, η επιρροή τους στα πολιτικά πράγματα είναι άκρως δυσανάλογη. Παντού, υπεραντιπροσωπεύονται.

Γεγονός που, με τη σειρά του, ενισχύει τη συνολική δυσπιστία για την δημοκρατικότητα του πολιτικού συστήματος και εμποδίζει κάθε απόπειρα ανανέωσής του – καθιστώντας το ακόμη απωθητικότερο για τη νεολαία και φουσκώνοντας ακόμη περαιτέρω τη δική τους αφύσικη ισχύ. Φαύλος κύκλος…

///

σονέτο ’97

Ἔζησε σ᾿ ἄλλες ἐποχές. Ὡς νέος δέν τά πήγαινε καλά οὔτε μέ τόν λυρισμό οὔτε μέ τόν κυνισμό – δυστύχησε μετρίως. Ὡριμάζοντας κατάλαβε.

Τά χρόνια πέρασαν. Σκαρφάλωσε τίς δεκαετίες στίχο-στίχο. Ἔμαθε ὅλα τά τεχνάσματα τῆς ποίησης ἀλλά ἔμεινε ἔντιμος – κατά τό δυνατόν. (περισσότερα…)

*

του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗ

Η πρόσφατη, εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, αλλά και στέρεα μελέτη του Παντελή Βουτουρή με τίτλο Κάπου στην Κύπρο, στον νομό Πρεβέζης. Εισαγωγή στην ποιητική του Κώστα Μόντη (εκδ. Ερατώ 2024) –ο τίτλος αποτελεί στίχο από το ποίημα του Μόντη «Προς Ζωή»– αποτελεί σημαντικό φιλολογικό και επιστημονικό γεγονός στην Κύπρο και στην Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα το ανά χείρας καλαίσθητο εκδοτικά βιβλίο δεν είναι μόνο μια αποκαλυπτική και τεκμηριωμένη φιλολογικά και επιστημονικά εισαγωγή στο έργο του σημαντικότερου ίσως ποιητή της Κύπρου, αλλά αποτελεί, κατά την άποψή μου, σταθμό για τις μοντικές σπουδές. Κι αυτό γιατί, εκατόν δέκα χρόνια από τη γέννηση του ποιητή και είκοσι από τον θάνατό του, έχουμε για πρώτη φορά μια συστηματική εισαγωγή-μονογραφία στο σύνολο του λογοτεχνικού έργου του Μόντη (ποιητικό και πεζογραφικό) η οποία φωτίζει επαρκώς αφενός την εξέλιξη της ποιητικής του Μόντη σε σχέση πάντα με το οικογενειακό, ιστορικό και πνευματικό του πλαίσιο και αφετέρου σημαίνουσες θεματικές περιοχές, διακειμενικές σχέσεις και μορφολογικά στοιχεία της ποίησής του. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Οι μοντικές σπουδές προϋποθέτουν, βεβαίως, μέχρι σήμερα μερικά αφιερώματα σε περιοδικά,[1] αλλά και σημαντικές φιλολογικές μελέτες για το έργο του ποιητή (Α. Χριστοφίδης, Μ. Πιερής, Γ. Κεχαγιόγλου, Γ. Π. Σαββίδης, Α. Παστελλάς, Π. Βουτουρής, Λ. Γαλάζης, Α. Αθανασοπούλου, Γ. Γεωργής, Δημήτρης Αγγελάτος κ.ά.). Η σημαντικότερη, επομένως, συνεισφορά της ανά χείρας μελέτης στην ανάδειξη του εκδοτικά χαοτικού και δύσχρηστου εκδομένου έργου του ποιητή αποτελεί, βεβαίως, το διαυγές και λειτουργικό σχήμα της ποιητικής εξέλιξης του Κ. Μόντη, το οποίο τίθεται εμβληματικά στην «Εισαγωγή» του βιβλίου και αναπτύσσεται στη συνέχεια σε τρία μέρη-κεφάλαια: «Μέρος Πρώτο: Ποιητικά πρωτόλεια και προσωπικά αδιέξοδα», «Μέρος Δεύτερο: Ο πολιτικός Μόντης και τα συλλογικά αδιέξοδα. Η διάσπαση στα χρόνια του Αγώνα», «Μέρος Τρίτο: Τα Γράμματα στη μητέρα». Σύμφωνα, λοιπόν, με το πιο πάνω τριμερές σχήμα το οποίο προτείνει ο Βουτουρής, η εξέλιξη της ποιητικής του Κώστα Μόντη αντιστοιχεί σε «τρεις αλληλένδετες και επικαλυπτόμενες ισοτοπίες (προσωπική, συλλογική, οικουμενική)» (σ. 15), αλλά ταυτόχρονα προϋποθέτει μια μεγάλη ποιητική τομή που διαχωρίζει αφενός την πρώιμη, ιδιωτική ποιητική περιοχή με το συλλογικό και οικουμενικό πέλαγος του ώριμου Μόντη και αφετέρου την παραδοσιακή τεχνουργική που δεσπόζει στις πρώτες συλλογές του ποιητή με τη μοντέρνα τεχνοτροπία που κυριαρχεί στην ωριμότητά του. (περισσότερα…)