Κώστας Μελάς

Σκέψεις για την γραφή «νόμον μὴ ἐπιτήδειον θεῖναι»

*

(Επειδή φαίνεται να ανοίγει και πάλι η συζήτηση για το άρθρο 86 του Συντάγματος)

του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ

~.~

Στην αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία, οι γραφές «παρανόμων»[1] και «νόμον μὴ ἐπιτήδειον θεῖναι» –ένδικα μέσα δημοσίου δικαίου, όπως θα λέγαμε σήμερα– είχαν μεγάλη σπουδαιότητα, κα­θώς αποτελούσαν προληπτικές και συγχρόνως κα­τασταλτικές εγγυήσεις τηρήσεως του πολιτεύματος και εκδικάζονταν από το δικα­στήριο της Ηλιαίας. Αυτή που μας ενδιαφέρει σήμερα είναι η δεύτερη.

Η γραφή «νόμον μή ἐπιτήδειον θεῖναι»[2] ήταν ένδικο μέσο του δημοσίου δικαίου ασκούμενο εναντίον της θεσπίσεως ασύμφορου νόμου, δηλαδή νόμου που θα μπο­ρούσε να βλάψει (ή είχε βλάψει) τα συμφέροντα της πόλεως. Η δια­φορά της γραφής αυτής από την «γραφὴν παρανόμων» συνίστατο στο ότι αφορούσε μόνον νόμους, όχι ψηφίσματα.

Η προσωπική ευθύνη του εισηγητή και των αξιωματούχων που διηύθυναν τις εργασίες της Εκκλησίας ούτε ατονούσαν ούτε μετριαζόταν επειδή ο λαός είχε επιψηφίσει την πρόταση. Δεν διαρκούσε όμως και στο διηνεκές. Ένα χρόνο μετά την υποβολή της πρότασης (ή την ψήφισή της) έπαυε να υπάρχει.

Οι ποινές επί καταδίκης έφταναν έως τον θάνατο. Πάντως η γραφή «νόμον μὴ ἐπιτήδειον θεῖναι» έπρεπε, για να έχει ποινικές συνέπειες, να ασκηθεί μέσα σε προθεσμία ενός έτους από την ψήφιση του νόμου. Η απειλή της μερικής ατιμίας πρέπει να λειτούργησε και να έκανε ορισμένους πιο προσεκτικούς στις εισηγήσεις τους.[3] (περισσότερα…)

Ημέρες Παπαδιαμάντη, Βόλος 5-7 Δεκεμβρίου 2025

*

ΗΜΕΡΕΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ 2025

Βόλος, 5-7 Δεκεμβρίου 2025
Volos Palace Hotel

Μετά τα περσινά επιτυχημένα εγκαίνια του θεσμού στη Σκιάθο, και για δεύτερη συναπτή χρονιά, η Περιφέρεια Θεσσαλίας διοργανώνει το τριήμερο 5-7 Δεκεμβρίου τις Ημέρες Παπαδιαμάντη, ετήσιο κύκλο εκδηλώσεων προς τιμήν του μεγάλου Σκιαθίτη συγγραφέα.

Οι φετινές εκδηλώσεις θα διεξαχθούν στην πόλη του Βόλου, και είναι αφιερωμένες σε ένα μεγάλο κεφάλαιο της διαπάλης των ιδεών στη χώρα μας, συνδεδεμένο μάλιστα άρρηκτα με τη Θεσσαλία. Επίκεντρό τους, το επιστημονικό συμπόσιο «Διαφωτισμός και αντιδιαφωτισμός στον ελληνικό κόσμο (18ος-21ος αι.)» όπου θα λάβουν μέρος πολλοί διακεκριμένοι συγγραφείς, μελετητές και ιστορικοί των ιδεών από την Ελλάδα και την Κύπρο.

Την έναρξη των εργασιών στις 5.12.25 θα κηρύξει ο Περιφερειάρχης Δημήτρης Κουρέτας. Την κεντρική ομιλία του Συμποσίου θα εκφωνήσει ο ιστορικός Πασχάλης Κιτρομηλίδης, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Κατά την τελετή έναρξης, θα απονεμηθεί το Βραβείο Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που έχει θεσπίσει η Περιφέρεια Θεσσαλίας και με το οποίο τιμά εναλλάξ κορυφαίους λογοτέχνες και μελετητές του παπαδιαμαντικού έργου. Εφετινός αποδέκτης του Βραβείου Παπαδιαμάντη είναι ο επιφανής πεζογράφος μας Σωτήρης Δημητρίου.

Η προσωπογραφία του Α. Παπαδιαμάντη που κοσμεί τα έντυπα της διοργάνωσης είναι έργο του ζωγράφου Σωτήρη Σόρογκα, παραχωρημένο ευγενώς από τον δημιουργό του για τις Ημέρες Παπαδιαμάντη 2025. Την ευθύνη για την κατάρτιση και τον συντονισμό του προγράμματος έχει ο συγγραφέας Κώστας Κουτσουρέλης. (περισσότερα…)

Σκέψεις για την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα, Β΄ Μέρος

*

του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ

5.

Επειδή δεν ελπίζω να ξαναγυρίσω
Επειδή δεν ελπίζω
Επειδή δεν ελπίζω να γυρίσω
Λαχταρώντας το χάρισμα του ενός και τη φήμη του άλλου
Δεν αγωνίζομαι πια ν’ αγωνιστώ για τέτοια πράγματα
(Γιατί ν’ απλώνει τα φτερά του ο γέρικος αετός;)
Γιατί να πενθώ
Τη χαμένη δύναμη της συνηθισμένης βασιλείας;
T. S. ELIOT

Η Λήθη ήταν ένα μυθικό ποτάμι στον Άδη, τον κάτω κόσμο, στην ελληνική μυθολογία. Ήταν ένα από τα πέντε ποτάμια του Άδη. Οι πέντε ποταμοί του Άδη ήταν οι Αχέρων (o ποταμός της θλίψης), Κωκυτός (o ποταμός του θρήνου), Φλεγέθων (o ποταμός που έχει πύρινες φλόγες), Λήθη (o ποταμός της λησμονιάς) και Στυξ (o ποταμός του μίσους).

Οι ψυχές των νεκρών έπιναν από το νερό της Λήθης για να ξεχάσουν τις αναμνήσεις της επίγειας ζωής τους. Στη σημερινή δυστοπική πραγματικότητα οι διάφοροι πολιτικοί μας καλούν, παρότι είμαστε ζωντανοί, να συμπεριφερόμαστε ως νεκροί, ποτίζοντάς μας λήθη προκειμένου να λησμονήσουμε τις πολιτικές πράξεις τους που βρίσκονταν στον αντίποδα των όσων είχαν υποσχεθεί. Στην καθομιλουμένη μας καλούν να λησμονήσουμε τις «κωλοτούμπες» τους. Χάθηκε η ντροπή! Μόνο αδιαντροπιά έχει μείνει!

Πώς να δικαιολογήσουν, όσοι ηγέτες των δημοκρατικών, ρεπουμπλικανικών, χριστιανοδημοκρατικών, σοσιαλδημοκρατικών, εργατικών, φιλελεύθερων και αριστερών ( ; ) κομμάτων έχουν κυβερνήσει την λεγόμενη εποχή της Παγκοσμιοποίησης, τις εξελίξεις του ύστερου καπιταλισμού και της κατάρρευσης της «φιλελεύθερης δημοκρατίας»; Πώς μπορούν όλοι αυτοί να υψώσουν τείχη ενάντια στη λαίλαπα του τραμπισμού και των ιδεών που προάγει; Πώς μπορούν όλοι αυτοί να επιτεθούν στον τραμπισμό απλώς μιλώντας για υπεράσπιση της δημοκρατίας, όταν για τους ψηφοφόρους, αυτό ακούγεται σαν υπεράσπιση του status quo που ευνοούσε τις οικονομικές και πολιτικές ελίτ; (περισσότερα…)

Σκέψεις για την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα

 *

του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ

1.

Σε περιόδους παρακμής διαπιστώνεται μια ταλάντωση μεταξύ των λεπτότερων αποχρώσεων της πιο σχολαστικής υπερευαισθησίας και της ξαφνικής συχνά υστερικής κτηνωδίας. Επίσης μια βαθιά δυσαρέσκεια με την κουλτούρα του παρόντος, μια δυσφορία, μια εξέγερση εναντίον της, αλλά μια εξέγερση στην οποία ο «εξεγερμένος» δεν θέλει να δει τα δικά του παρασιτικά προνόμια και την κοινωνική τους βάση να θίγονται σε καμιά περίπτωση, και έτσι το καλωσορίζει με ενθουσιασμό όταν ο επαναστατικός χαρακτήρας αυτής της δυσαρέσκειας επιδοκιμάζεται φιλοσοφικά, αλλά ταυτόχρονα, ως προς το κοινωνικό του περιεχόμενο, μετατρέπεται σε άμυνα κατά οποιασδήποτε αλλαγής του υφιστάμενου καθεστώτος.
ΓΚΕΟΡΓΚ ΛΟΥΚΑΤΣ

Στο περιβάλλον της προχωρημένης μετανεωτερικότητας, όπου η ιδεολογία ζει και βασιλεύει και τους ανθρώπους κυριεύει, παρά τα όσα αντίθετα λέγονται, η πολιτική ως κυβερνητικό φαινόμενο, δηλαδή ως άσκηση της εξουσίας και «διαχείριση» της κυριαρχίας από το πολιτικό προσωπικό των ελίτ, παράλληλα με την εξάρθρωση της λαϊκής υποκειμενικότητας, αδυνατεί να προκαλέσει την γνήσια εκδίπλωση εκείνων των συγκρουσιακών καταστάσεων που αποτελούν τον πυρήνα της Δημοκρατίας.

Το πολιτικό προσωπικό των αρχηγεσιών που ηγείται σήμερα μετριέται στην ικανότητα να «αλλάζει γήπεδο», να φαντάζεται και να εφευρίσκει νέες ευκαιρίες για σύγκρουση, μέσω όμως των οποίων επιτυγχάνεται πάντοτε η συναίνεση στα προκαθορισμένα σημεία εντός ενός δεδομένου πλαισίου. Αυτό συμβαίνει όχι μόνο μεταξύ της πλειοψηφίας και της μειοψηφίας του εκλογικού σώματος, αλλά και εντός της ίδιας της πλειοψηφίας, των κομμάτων –ή των ρευμάτων– τεστάροντας συνεχώς τα αναχώματα του αντιπάλου, προσπαθώντας να συγκεντρώσει τη ροή των εξερχόμενων ψήφων.

Σε αντίθεση με όσους είχαν ελπίσει ότι η βαθιά πολύπλευρη κρίση που διέρχεται η χώρα θα οδηγούσε σε στοιχειώδη ποιοτική αλλαγή της συμπεριφοράς των πολιτικών κομμάτων της χώρας, η αδήριτη πραγματικότητα δικαιώνει όλους όσοι είχαν τολμήσει να υποστηρίξουν (-ζουν) ότι αντιθέτως αυτή όχι μόνο θα παραμείνει η ίδια αλλά και θα κατρακυλήσει σε χειρότερα επίπεδα. Μάλιστα η συμπεριφορά των πολιτικών κομμάτων οδηγεί σε οδυνηρές σκέψεις ότι τελικά «δεν υπάρχει πολιτικό κόμμα που να μη μαίνεται κατά της πατρίδας».[1]

Δυστυχώς κανένα πολιτικό κόμμα για το ζήτημα αυτό δεν δίνει καμία εξήγηση. Καθένα έχει τα δικά του σκοτεινά σημεία, τις κρυφές του εκατόμβες και τα ανομολόγητα όνειρά του. Τους θησαυρούς του από απερίσκεπτα πράγματα και από προπέτειες. Όσα λησμόνησε στα σχέδιά του και όσα θέλει να κάνει να ξεχάσουν οι άλλοι. Αποσύρουν, προκειμένου να επιβιώσουν, όλα εκείνα τα οποία υπόσχονται προκειμένου να εξασφαλίσουν την ύπαρξή τους. Συμπεριφέρονται «λαϊκιστικά» όσο βρίσκονται εκτός εξουσίας και άλλο τόσο και περισσότερο όταν βρίσκονται στην εξουσία. (περισσότερα…)

Φαντάσματα

*

του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ

~.~

Πώς πέσαμε, σύντροφε, μέσα στο λαγούμι του φόβου;
Δεν ήταν της δικής σου μοίρας, μήτε της δικής μου τα γραμμένα,
ποτές μας δεν πουλήσαμε μήτε αγοράσαμε τέτοια πραμάτεια∙
ποιος είναι εκείνος που προστάζει και σκοτώνει πίσω από μας;
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ

Η δημόσια συζήτηση για την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα το τελευταίο χρονικό διάστημα βρίσκεται σε έξαρση και διεξάγεται σε υψηλούς τόνους κυρίως μεταξύ κυβερνήσεως και σύσσωμης της αντιπολίτευσης. Οι λόγοι είναι πολλαπλοί: πολλές και σοβαρές θεσμικές παρεκτροπές –η ευθύνη της κυβέρνησης μεγίστη–, οικονομιστική πολιτική που δυσκολεύει πολύ την πλειοψηφία του πληθυσμού να ανταποκριθεί στις ανάγκες της καθημερινότητας ενώ παράλληλα φουσκώνει τα πορτοφόλια των ολίγων και εκλεκτών της κυβέρνησης, αλλά και παντελής αδυναμία να διευρυνθεί η παραγωγική βάση της οικονομίας με προϊόντα και αγαθά που ενσωματώνουν υψηλή τεχνολογία και αυξάνουν την παραγωγικότητα και την προστιθέμενη αξία.

Στη δημόσια συζήτηση για τις τάσεις του εκλογικού σώματος εντός αυτού του πλαισίου και προφανώς και για τα μελλοντικά εκλογικά αποτελέσματα, συμπεριλαμβάνονται και ορισμένα «κόμματα» που δεν υπάρχουν στην πραγματική ζωή, δηλαδή θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρόκειται για κόμματα-φαντάσματα. Πως γίνεται αυτό; Απλά με τη επίμονη συμβολή των εταιριών δημοσκόπησης και μέρους των ιδιωτικών ΜΜΕ των οποίων οι ιδιοκτήτες τυχαίνει να είναι και κομμάτι της ολιγαρχίας του επιχειρηματικού γίγνεσθαι στην Ελλάδα και του πλούτου γενικότερα.

Χρησιμοποίησα τη λέξη φάντασμα για να χαρακτηρίσω αυτά τα κόμματα, με σαφή αναφορά στην έννοια της hauntologie του Ζακ Ντερριντά[1] . Υπ’ αυτήν την έννοια, το φάντασμα μπορεί να συλληφθεί ως κάτι που δρα χωρίς να υπάρχει σε υλική μορφή. Έτσι μπορεί η παρουσία ενός φαντάσματος να σηματοδοτεί κάτι που δεν υπάρχει πια στην πραγματικότητα αλλά εξακολουθεί να ενεργεί ως εικονικότητα. Για παράδειγμα το Φάντασμα του Μαρξ και του κομμουνισμού. (περισσότερα…)

Τρίτη 4.11.2025, Δημόσια συζήτηση: Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα σήμερα

*

O Όμιλος ΑΚΤΙΔΑ σε συνδιοργάνωση
με το Νέο Πλανόδιον και την Ομάδα GeoEurope
διοργανώνει εκδήλωση-διαλογική συζήτηση

την Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2025, ώρα 19.00

με θέμα
«Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα σήμερα»

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στον 1ο όροφο του κτιρίου του Παλαιού Δημαρχείου Φιλοθέης όπου στεγάζονται σήμερα οι Υπηρεσίες Πρασίνου & Καθαριότητας του Δήμου, επάνω από το καφέ-εστιατόριο «Παλιά Αγορά» στην συμβολή των οδών Κεχαγιά και Ρενιέρη.

Μετά την εισαγωγή του συντονιστή Κώστα Μελά, δικαίωμα παρέμβασης θα έχουν όποιοι το επιθυμούν από τους φυσικά παρευρισκόμενους ή τους διαδικτυακά συνδεδεμένους. Όποιοι θελήσουν να συμμετάσχουν διαδικτυακά, μέσω της πλατφόρμας zoom, πρέπει να χρησιμοποιήσουν το ακόλουθο link

https://us05web.zoom.us/j/86899308589?pwd=HyTxv1FGTtincmtF6gze4g6QGIf0F4.1,

Για όσους ενδιαφέρονται απλά να παρακολουθήσουν χωρίς δυνατότητα παρέμβασης, η εκδήλωση θα μεταδίδεται απ ευθείας στην σελίδα του Ομίλου Ακτίδα στο facebook και στον λογαριασμό του στο YouTube.

///

*

Κλαυσίγελως

*

του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ

1.

Η δεύτερη συνάντηση του Τραμπ με τον Πούτιν θα φιλοξενηθεί, ως γνωστόν, στην Βουδαπέστη με στόχο μια νέα προσπάθεια για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Καθένας μπορεί να έχει την άποψή του για τον τρόπο που θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος. Εκ των πραγμάτων η ΕΕ και γενικά οι χώρες της Ηπείρου μας θα έπρεπε να πρωτοστατούν επιδιώκοντας τον τερματισμό του πολέμου, με παράλληλη διαπραγμάτευση για μια νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας.

Αντ’ αυτού όμως, και εκτός του ότι για άλλη μια φορά έμεινε άναυδη από την πρωτοβουλία του Ντόναλντ Τραμπ να συναντηθεί με τον Βλάντιμιρ Πούτιν, η Ευρώπη αντιμετωπίζει επίσης ένα πρόβλημα που είναι τόσο διπλωματικό όσο και νομικό. Και προκαλεί σημαντική αμηχανία. Συγκεκριμένα: πώς μπορεί ο Ρώσος πρόεδρος να φτάσει στην Ουγγαρία, και επομένως σε έδαφος της ΕΕ, χωρίς να παραβιάσει τις κυρώσεις που έχουν εκδοθεί από τις Βρυξέλλες και το ένταλμα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου; Mεγάλο αίνιγμα!

Το ένταλμα σύλληψης για τον Πούτιν εκδόθηκε από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Είναι αλήθεια ότι η Βουδαπέστη αποσύρθηκε από το Δικαστήριο πριν από μερικούς μήνες, αλλά η ιδιότητά της ως μέλους ισχύει για ένα έτος μετά την «παραίτησή» της. Επομένως, η Ουγγαρία είναι επί του παρόντος πλήρες μέλος. Και μάλιστα, εξήγησε ένας εκπρόσωπος του ΔΠΔ, «η αποχώρηση δεν έχει καμία επίδραση στις τρέχουσες διαδικασίες ή σε οποιοδήποτε θέμα που ήδη εξετάζεται από το Δικαστήριο». Επομένως, και για τις ουγγρικές αρχές, η εκτέλεση του εντάλματος σύλληψης αποτελεί «νομική υποχρέωση και ευθύνη»! (περισσότερα…)

Ευρώπη: Υπό το κράτος όχι του φόβου, αλλά της φοβίας

*

του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ

1.

Εδώ και περίπου 30 χρόνια πάνω κάτω, οι υπέρμαχοι της ενοποίησης της ΕΕ αναφέρονται σε αυτή ως το κυριότερο επίτευγμα του «μετανεωτερικού κόσμου». Σύμφωνα με τις αντιλήψεις αυτές, η ΕΕ διαφοροποιείται τόσο από τα συμβατικά εθνικά κράτη του «νεωτερικού κόσμου» όσο και από τον «προνεωτερικό κόσμο», δηλαδή το χάος που προηγήθηκε του εθνικού κράτους και έπεται των αυτοκρατοριών[1]. Η μετανεωτερική ΕΕ προσφέρει το όραμα ενός μεταμοντέρνου[2] «συνεργατικού διακυβερνητικού χώρου», με κοινό επίπεδο ελευθεριών και κοινή ασφάλεια, με μειωμένη εθνική κυριαρχία – στοιχείο που χαρακτήριζε όλες τις αυτοκρατορίες στην ιστορία.

Μέσα από τις μακροχρόνιες διαδικασίες του ευρωπαϊκού state-building, η ΕΕ σχηματοποιείται σιγά-σιγά σε ένα «μεταμοντέρνο σύστημα», που έχει σαφή χαρακτηριστικά μεταεθνικής, μετακυριαρχικής ή μετακρατικής πολιτείας.[3] Ένα τέτοιο μετανεωτερικό μόρφωμα καθοδηγούμενο από μεταμοντέρνες αντιλήψεις αλλά και από αντιλήψεις «εκσυγχρονιστικού ορθολογισμού» τύπου Χάμπερμας, αποτελεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο καμία χώρα δεν κυριαρχεί αλλά παράγονται αρχές που δεν είναι εθνικές αλλά ηθικές και νομικοκανονιστικές[4].

Τα κράτη που συγκροτούν την ΕΕ επιχειρούν να διαμορφώσουν το πρώτο μεταεθνικό διακυβερνητικό μόρφωμα στην παγκόσμια ιστορία. Αυτό το μόρφωμα αποκτά μια διακριτότητα μέσα από τη χρήση πολλαπλών μέσων επηρεασμού του διεθνούς περιβάλλοντος, αποκλειόμενης της στρατιωτικής ισχύος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένα ιδιαίτερο διακρατικό μόρφωμα που, μόνο ως τέτοιο[5], θεωρεί ότι ο πόλεμος –η τραυματική ευρωπαϊκή εμπειρία των δύο παγκόσμιων πολέμων προβάλλεται ως βασικό επιχείρημα– αποτελεί αποτυχία της πολιτικής.

Οι Ευρωπαίοι τείνουν να αντιλαμβάνονται το δικό τους μεταμοντέρνο σύστημα ως μέρος ενός γενικότερου συστήματος, στο οποίο η έννοια του συσχετισμού δυνάμεων πρέπει να αντικατασταθεί από έννοιες όπως η «απόρριψη της ισχύος» και η «αυτοεπιβαλλόμενη συμπεριφορά». Αυτό τους οδηγεί στην απόρριψη του κλασικού raison d’état από την εποχή του Μακιαβέλλι, δηλαδή της αποτελεσματικότητας –άρα, εν πολλοίς, και της μη ηθικής– της λειτουργίας του κράτους, και στην αντικατάστασή του από μια συγχορδία, όσο και να φαντάζει αντιφατικό, οικουμενικής και σχετικιστικής ηθικής στις διεθνείς υποθέσεις.[6]. (περισσότερα…)

Δασμοί, μεταποίηση και ξένες επενδύσεις στις ΗΠΑ

*

ΟΙ ΗΠΑ ΣΗΜΕΡΑ #6
γράφει ο Κώστας Μελάς

~.~

1.

Ένα από τα θεμέλια της δασμολογικής πολιτικής της κυβέρνησης Τραμπ είναι η πεποίθηση ότι οι υψηλότεροι δασμοί θα αυξήσουν σημαντικά την απασχόληση στον τομέα της μεταποίησης. Η μεταποίηση θωρείται ότι αποτελεί τομέα υψηλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας μεσαίας ειδίκευσης, απαραίτητη βάση για τη δημιουργία σταθερών μεταποιητικών πυρήνων παραγωγής και σημαντική πηγή καινοτομίας.

Πολλοί υποστηρικτές της πολιτικής επιβολής των δασμών υποστηρίζουν ότι ο τομέας της μεταποίησης των ΗΠΑ έχει υποβαθμιστεί κυρίως λόγω της εύκολης πρόσβασης των ξένων αγαθών στις ΗΠΑ, κατά συνέπεια και των εμπορικών ελλειμμάτων που δημιουργούνται. Συνεπώς, σκέφτονται ότι η χρήση δασμών μπορεί να εξαλείψει τα εμπορικά ελλείμματα, να ενισχύσει τον εγχώριο μεταποιητικό τομέα και να αναιρέσει τις ζημιές του παρελθόντος που προκλήθηκαν την εποχή της παγκοσμιοποίησης.

Μερικοί από αυτούς επισημαίνουν την αμερικανική εμπειρία της εκβιομηχάνισης πίσω από τα υψηλά δασμολογικά τείχη στα τέλη του 19ου αιώνα, υποδηλώνοντας ότι αυτό μπορεί να αναπαραχθεί σήμερα. Όμως η εύκολη και απρόσεκτη ιστορική αναγωγή σε περασμένες ιστορικές περιόδους δεν είναι ο καλύτερος σύμβουλος για μελλοντικές λύσεις.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν τότε κυρίως μια αγροτική οικονομία, με ταχεία αύξηση της παραγωγικότητας στη γεωργία που απελευθέρωσε μεγάλη προσφορά εργασίας για τη βιομηχανία (καθώς και για τον αναπτυσσόμενο τομέα των υπηρεσιών). Αυτή η πηγή προσφοράς εργασίας είχε εξαφανιστεί προ πολλού μέχρι το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά την μεταπολεμική περίοδο, υπήρξε μια σταθερή μείωση του μεριδίου απασχόλησης της μεταποίησης, καθώς οι εργαζόμενοι μετακινήθηκαν στον τομέα των υπηρεσιών, όπου η αύξηση της παραγωγικότητας (μέχρι πρόσφατα) ήταν χαμηλότερη από τον αντίστοιχο ρυθμό στη μεταποίηση. Όπως αναφέρεται[1], αυτό συνέβη σε όλες τις οικονομίες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, ανεξάρτητα από το αν είχαν εμπορικά ελλείμματα ή πλεονάσματα, και πουθενά αυτή η κατάσταση δεν έχει αντιστραφεί. (περισσότερα…)

Η «μαζική ψυχοθεραπεία» και ο νεοφιλελεύθερος ατομισμός

*

του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ

~.~

Εδώ και περίπου 30 χρόνια είμαστε μάρτυρες μιας τεράστιας εξάπλωσης πληθώρας ψυχοθεραπευτικών «τεχνικών»/«πρακτικών» ως απάντηση στην παρατηρούμενη «συναισθηματική δυσφορία» της εποχής του λεγόμενου ύστερου καπιταλισμού και της μετανεωτερικότητας.

Θεωρείται πλέον επαρκώς τεκμηριωμένο ότι οι όποιες ψυχικές παθήσεις συμβάλλουν στη διαμόρφωση αυτού που ονομάζεται «συναισθηματική δυσφορία», οφείλονται πρωταρχικά και αποφασιστικά στις αλλαγές που έχουν επέλθει στον κεφαλαιοκρατικό τρόπο παραγωγής και συγκεκριμένα στο πέρασμα από τον φορντισμό στον μεταφορντισμό[1].

Ως απάντηση στη νέα διαμορφούμενη πραγματικότητα την περίοδο αυτή, παρατηρείται η εξάπλωση των διαφόρων ψυχοθεραπευτικών δογμάτων, που τις περισσότερες φορές γίνονται αποδεκτά χωρίς ιδιαίτερη κριτική Αυτό αποτελεί τον αδιάψευστο μάρτυρα της κατάστασης του κατακερματισμένου ατόμου στις σημερινές συνθήκες της μετανεωτερικότητας και του ύστερου καπιταλισμού. Η εξάπλωση αυτή συνοδεύτηκε από την καθοδηγούμενη αποδοχή τους εκ μέρους των λαϊκών στρωμάτων με αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί ως «λαϊκή ψυχοθεραπευτική στροφή».

Οχήματα της διάχυσης της συγκεκριμένης εξέλιξης ήταν οι ίδιοι οι ψυχοθεραπευτές, οι οποίοι έσπευσαν να προσφέρουν «τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους» προκειμένου να βρεθεί διέξοδος από τη συναισθηματική δυσφορία που συσσωρευόταν σε όλα και μεγαλύτερο αριθμό πολιτών και εργαζομένων. (περισσότερα…)

Καμία πατρίδα για τους μελλοθανάτους

*

του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ

~.~

«Πετυχαίνεις περισσότερα όταν είσαι ευγενικός και
οπλισμένος παρά όταν είσαι μόνο ευγενικός.»
AL CAPONE

1.

Η σημερινή κατάρρευση της ΕΕ πηγάζει από τη σύγχυση που τρέφει σχετικά με τη φύση της εξουσίας. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ήθελαν να πιστεύουν[1](;) ότι η ηθική στάση μπορεί να υποκαταστήσει την υλική δύναμη και τα νομικά πλαίσια μπορούν να περιορίσουν τους δρώντες που δεν αναγνωρίζουν κανέναν νόμο παρά μόνο τη δύναμη.

Προφανώς πρόκειται για μια απόλυτη φιλελεύθερη αντίληψη (δεν την ορίζω ως πολιτική διότι ο φιλελευθερισμός δεν έχει τίποτε σχετικό με το Πολιτικό)[2]. Ο ιστορικός φιλελευθερισμός[3] που εγκαθιδρύθηκε με πλείστους πολέμους, με ποταμούς αίματος και σφαγές αθώων αρνείται να παραδεχθεί την απλή ρήση του Μαρά, που έμεινε στην ιστορία ως «παράδοξο του Μαρά και το οποίο αποτελεί το απόλυτο λογικό και πραγματικό όριο της φιλελεύθερης πολιτικής φιλοσοφίας:

«Η ελευθερία πρέπει να επιβληθεί με τη βία και έχει έρθει η στιγμή να οργανωθεί προσωρινά ο δεσποτισμός της ελευθερίας για να συντρίψει τον δεσποτισμό των βασιλιάδων»[4].

Ο φιλελευθερισμός δεν μπορεί να δράσει πολιτικά αν δεν μεταμφιεστεί. Αν μεταμφιεστεί προσαρμοζόμενος στην πραγματικότητα, προδίδει τις αρχές που διακηρύττει ότι πιστεύει. Αν φωνασκεί ότι τις σέβεται, ενώ στην πράξη δρα πολιτικά, ψεύδεται ασύστολα και κοροϊδεύει τους κυριαρχούμενους, με τη βοήθεια ενός μηχανισμού παραγωγής ψευδαισθήσεων, ο οποίος, στις μέρες μας, είναι τόσο ισχυρός που συναγωνίζεται –αν δεν τους έχει ξεπεράσει– επάξια τους αντίστοιχους των «ολοκληρωτικών» καθεστώτων».

Η νομιμότητα (ακριβώς όπως θεωρεί ο Μακιαβέλλι και τελείως αντίστροφα απ’ ότι πιστεύει ο Καντ) δεν είναι προϋπόθεση, αλλά προϊόν του πολιτικού αγώνα. Ο νόμος είναι τυπική έκφραση της κατίσχυσης. (περισσότερα…)

Ελευθερώστε την Ευρώπη!

*

του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ  

Εδώ και μέρες κυκλοφορεί στα κοινωνικά μέσα ένα βίντεο από το πρόσφατο φεστιβάλ του Γκλάστονμπερρυ στο οποίο ο Νιγηριανός μουσικός Σέουν Κούτι, γιος του μυθικού Φέλα Κούτι, απευθύνεται στο κοινό.

«Ξέρω ότι θέλετε να ελευθερώσετε την Παλαιστίνη, το Κονγκό, το Σουδάν, το Ιράν. Κάτι καινούργιο κάθε εβδομάδα. Ελευθερώστε την Ευρώπη! Ελευθερώστε την Ευρώπη από τον ακροδεξιό εξτρεμισμό, από τον φασισμό, από τον ρατσισμό, από τον ιμπεριαλισμό. Όταν το καταφέρετε, θα ελευθερωθεί η Γάζα, το Κονγκό, το Σουδάν και το Ιράν. Ξεχάστε μας εμάς. Μην ανησυχείτε για εμάς. Ελευθερώστε την Ευρώπη!»[1]

Αυτά είπε ο Νιγηριανός μουσικός. Εμείς να συμφωνήσουμε με τα λόγια του και επαυξάνοντας να συνεχίσουμε: Ελευθερώστε την Ευρώπη από τις υπόδουλες και φοβισμένες αρχηγεσίες της, από τα γκρι κοστουμάκια της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών, από τους υπηρέτες των συμφερόντων που το μόνο που έχουν ως στόχο είναι να παραγεμίζουν τις τσέπες τους, από τους δούλους των ΗΠΑ, από τους εχθρούς των λαών τους. Ελευθερώστε την Ευρώπη από τις πάσης φύσεως Ούρσουλες και τους συνοδοιπόρους τους.

Ελευθερώστε τα μάτια μας από εικόνες ντροπής όπως η παραπάνω, όπου και μόνο η στάση της Ούρσουλας δείχνει σε όλο της το μεγαλείο την υποτέλεια και την υποταγή!

[1] «Ελευθερώστε την Ευρώπη!»

*

*

*