καύσων

Η αφομοιωτική δύναμη, κάποτε, του ελληνισμού

*

ΠΕΡΑΣΤΙΚΑ & ΠΑΡΑΜΟΝΙΜΑ | 07:24
Καιρικά σχόλια από τον ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

«Άλλαξαν γλώσσα κι έθιμα της Κρήτης οι Λατίνοι,
οι Αρκολέοι οι τωρινοί λέγονταν πρώτα Ursini,
Saturi οι Χορτάτσηδες, Columni οι Κολόνες,
Κλάδοι οι Ramuli γίνανε εδώ και κάτι αιώνες,
παλιότερα οι Μελισσηνοί λέγονταν Vespasiani,
οι Agliati είν’ πια Σκορδίληδες, Βλαστοί οι Papiniani.»

Ο Bartolomeo dalli Sonetti, Ενετός ναυτικός αγνώστων λοιπών στοιχείων, έζησε περί τα τέλη του 15ου αιώνα. Περιηγήθηκε το Αιγαίο και τα ελληνικά νησιά και γύρω στα 1480 τύπωσε στη Γαληνοτάτη το Isolario, ένα βιβλίο με 49 χάρτες και 67 περιηγητικά σονέτα, πλούσια σε ιστορικές και γεωγραφικές πληροφορίες. Το παραπάνω απόσπασμα, στιχηρή μαρτυρία για την αφομοιωτική δύναμη, κάποτε, του ελληνισμού, εδώ σε δική μου μετάφραση, είναι από το έβδομο εκ των οκτώ συνολικά ποιημάτων που αφιερώνει στην Κρήτη. Πηγή μου το εξαίρετο μελέτημα της Μάρθας Αποσκίτη «Τα περί Κρήτης σονέτα του Bartolomeo dalli Sonetti», από τον τόμο Κρητολογικά: Αναγεννησιακά και νεώτερα, Στιγμή, 2003.

~.~

Το 1,5% του παγκόσμιου πληθυσμού, 58 εκατομμύρια άνθρωποι, έχουν και κατέχουν το 47,5% του πλούτου του πλανήτη: συνολικά 213,8 τρισ. δολλάρια, κατά την τελευταία μέτρηση της ελβετικής UBS. Απέναντί του, το 82,2% του παγκόσμιου πληθυσμού, πάνω από 3.000.000.000 άνθρωποι, τα φέρνει βόλτα με το 13,1% του διαθέσιμου πλούτου.

«Ο καπιταλισμός δεν είναι μόνο οικονομικά, αλλά και ηθικά και αισθητικά ανώτερος», συνηθίζει να διακηρύσσει ο λέων της Αργεντινής, πρόεδρος Μιλέι. Και γιατί μόνον αυτά, μπαίνει στον πειρασμό να του αντιτείνει κανείς. Όταν μια ελάχιστη μειοψηφία έχει τόσο άφθονα μέσα, όταν με την ισχύ της χειραγωγεί ΜΜΕ και θεσμούς, ιδεολογία και πολιτική, δεν υπάρχει «πραγματικότητα» που να μην μπορεί να κατασκευάσει. Ο κόσμος όλος είναι φτιαγμένος κατ’ εικόνα και ομοίωσή της. Αν θελήσει να αυτοανακηρυχθεί αύριο μεθαύριο και επιστημονικά ή θεολογικά ανώτερη, ποιος θα τολμήσει να της το αρνηθεί;

~.~

«Βομβιστής» υπέγραφεν ο Μανωλάκης
κι έκανε –παλιά, απ’ τ’ ΑΝΤΙ– κρότο πλειστάκις.
Τώρα σ’ έναν ματσαράγκα
κανταδίζει ντρίγκι-ντράγκα:
κλακαδόρος είναι πια ο Μανωλάκης.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΛΑΡΕΛΗΣ
(Από τη σειρά «Λιμερίκια μπινελίκια».)

~.~ (περισσότερα…)

Τ. Κ. Παπατσώνης, Εν ώρα θερινή (απόσπασμα)

*

Αναδρομές : Μια στήλη του ΝΠ αφιερωμένη σε αξιομνημόνευτες στιγμές της ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας και σκέψης.

~ . ~

Έχω αντικρύ μου τις δήθεν δροσιές αυτού του κήπου.
Πότε πια θα περάσει ο μπερδεμένος κόμπος των ζεστών ημερών.
Πότε πια θα περάσουμε τον κατάξερο κάβο των ζεστών ημερών.
Πιέζομαι να καταλάβω αυτό που λένε Θαύμα του Ήλιου.
Αυτό που λένε φως της Ελλάδας ή Απολλώνιαν Αίγλη,
ο μισός εαυτός μου μονάχα το νιώθει, ο άλλος μισός
το απωθεί. Άλλωστε με το να παρατραβά
ο κόμπος των ζεστών ημερών, έγινε μια σκονισμένη
μουντάδα όλος ο ουρανός· και τα βουνά
με τις γαλήνιες γραμμές, Πεντέλες, Υμηττοί,
είναι σαν είδη για ξεσκόνισμα, τόσο βουτημένα
στις ανταύγειες της δύσπνοιας. Έφυγε και ο Απόλλωνας,
εφύγαν κι οι Δρυάδες, πάνε μακριά από την αναμμένη πέτρα

[…]

Τι να γίνει· και καλύτερες ώρες θαρθούνε.
Χειμώνες με τα ωραία λευκά και της Βροχής
οι υγρές συμφωνίες οι ραβδωτές. Άλλα δέντρα
θα φυλλορροήσουν και άλλα θα επιζήσουν κατά το νόμο.
Θαρθεί των ξερών κορμών και κλώνων η κόκκινη βασιλεία.
Θα γυαλίσει η πλάκα τ’ ουρανού, θα ξαναστιλβωθεί,
θ’ αναλάμψουνε τ’ άστρα πλυμένα στο κρύο και στη βροχή.
Θα ξαναστράψει το μυαλό της ζωής σε γρήγορη δουλειά.

[…]
Πηγή: Από την ποιητική συλλογή Εκλογή Α’ (1934).

*