διάστημα

Τραμπ και Μασκ: Συνεργάτες (;) με εντελώς διαφορετικές ιδέες

*

του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ

«Η ζωή δεν μπορεί να περιοριστεί στο να λύνουμε το ένα άθλιο πρόβλημα μετά το άλλο. Πρέπει να υπάρχουν πράγματα που σε εμπνέουν, που σε κάνουν να νιώθεις καλά όταν ξυπνάς το πρωί και σε κάνουν μέρος της ανθρωπότητας. […] Είναι καιρός να προχωρήσουμε, να γίνουμε πολιτισμός που κινείται ανάμεσα στα αστέρια, να διευρύνουμε τη διάσταση και την κλίμακα του ανθρώπινου πολιτισμού»
ΕΛΟΝ ΜΑΣΚ

1.

Ακούγοντας όσα έχουν κατά καιρούς δηλώσει για τα μελλοντικά σχέδια τους οι δύο συμπρωταγωνιστές των πολιτικών εξελίξεων στις ΗΠΑ, μετά τις πρόσφατες προεδρικές εκλογές, γίνεται άμεσα αντιληπτό ότι δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικοί με βάση τις ιδέες τους.

Ο πραγματιστής πρόεδρος, μανιακός των συμφωνιών, λάτρης των αιφνιδιαστικών πραξικοπημάτων, ακόμη και με κίνδυνο να μπερδέψει τα πόδια του. Εντελώς… Τραμπ. Διότι ο Τραμπ είναι όλα και τίποτε από όσα διαλαλεί ο ίδιος και από όσα του καταλογίζουν οι άλλοι. Είναι απλά ο Τραμπ! Με μια δόση κοινής λογικής, ασυμβίβαστος με τα παγκοσμιοποιημένα-ιμπεριαλιστικά οράματα των προκατόχων του που δεσμεύτηκαν να ξαναφτιάξουν τον κόσμο (!) από την αρχή, Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι μαζί. Αυτός δεν θέλει να «ισώσει τη σανίδα» του κόσμου, απλά θέλει να ξανακάνει την Αμερική μεγάλη. Πρώτο Αμήν.

Αντίθετα, ο πλουσιότερος άνθρωπος στον πλανήτη έχει αφοσιωθεί στη συμφιλίωση των κερδών του με την επείγουσα ανάγκη εξαγοράς του σύμπαντος. Ο Μασκ θέλει να βάλει στα χέρια του το αμερικανικό κράτος για να φέρει τα μέσα έξω, να το προσαρτήσει στη δική του αυτοκρατορία χωρίς σύνορα και τελικά να το διαλύσει εντός του «καθολικού και ομογενούς Κράτους»[1]. Κομμουνιστική αποστολή του καπιταλισμού. Η συγκεκριμένη θέση του Κοζέβ (η διαδρομή της ιστορικής εξέλιξης που απολήγει στην απόλυτη γνώση και στον πλήρη άνθρωπο, ο οποίος υλοποιήθηκε μέσα στο κράτος και δι’ αυτού) την οποία μπορεί να ασπάσθηκε ο Μασκ κατά την περίοδο της εφηβικής φιλοσοφικής του καλλιέργειας, χρησιμοποιείται δεξιοτεχνικά στα σημερινά συμφραζόμενα του, παρότι ο ίδιος ο Ρώσος φιλόσοφος την είχε λοιδορήσει αναφερόμενος ειδικά στην εξέλιξη της μεταπολιτικής αμερικανικής μαζικής δημοκρατίας, η οποία αντιπροσωπεύει την επιστροφή του ανθρώπου στο ζωικό βασίλειο. Σε αυτό οι άνθρωποι θα παραδίδονται στην κτηνώδη σεξουαλικότητα, θα δουλεύουν σαν μέλισσες, θα παίζουν σαν κουτάβια και θα συνεννοούνται με σινιάλα, έχοντας απωλέσει τη δυνατότητα του λόγου. Ας αφήσουμε όμως αυτά και ας επικεντρωθούμε στα συγκεκριμένα: για τον Μασκ το Διάστημα είναι η Άγρια Δύση, που θα γονιμοποιηθεί με την εφαρμογή της ωκεάνιας στρατηγικής του Μάχαν[2] στην Αστροπολιτική[3]. Για το καλό της ανθρωπότητας φυσικά… Δεύτερη φορά Αμήν. (περισσότερα…)

Edwin Morgan, Διαστημικά ποιήματα

*

Εισαγωγή-Μετάφραση ΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΑΚΗΣ

Ο Έντουιν Μόργκαν γεννήθηκε στη Γλασκώβη το 1920. Από την εφηβεία του κιόλας, δημοσίευε ποιήματα σε σχολικά περιοδικά και τελικά σπούδασε αγγλική φιλολογία στο πανεπιστήμιο της πόλης αποφοιτώντας το 1946. Είχε μεσολαβήσει ένα εξαετές διάστημα υπηρεσίας στο υγειονομικό σώμα του βρετανικού στρατού κατά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο. Αργότερα, εργάστηκε ως καθηγητής φιλολογίας – και πάλι στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης. Το 1968, η συλλογή του The Second Life  τον έφερε στο προσκήνιο του λογοτεχνικού τοπίου της Σκωτίας, απ’ όπου δεν έμελλε να αποχωρήσει μιας και παρέμεινε παραγωγικός και δημοφιλής ως τα βαθιά γεράματα και τον θάνατό του το 2010. Μάλιστα, η ανοιχτή παραδοχή της ομοφυλοφιλίας του το 1990 κατάφερε να εξάψει τα πάθη στον δημόσιο διάλογο. Το 1999, ο Μόργκαν έγινε ο πρώτος Δαφνοστεφής Ποιητής της Γλασκώβης και το 2004 έγινε ο πρώτος Δαφνοστεφής Ποιητής, ο πρώτος «Makar», της σύγχρονης Σκωτίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι, στις 9 Οκτωβρίου του 2004, τα εγκαίνια του Κοινοβουλίου στο Εδιμβούργο επισφραγίστηκαν μ’ ένα δικό του ποίημα ειδικά γραμμένο για την περίσταση.

Η περίπτωση του Μόργκαν είναι χαρακτηριστική για τον δημόσιο, ακόμα και θεσμικό, ρόλο της ποίησης στη Βρετανία. Ας σχολιάσουμε ότι τούτο το γεγονός θέτει εν αμφιβόλω τις ελληνικές, και όχι μόνο, κοινοτοπίες για την ποίηση ωσάν πράξη οπωσδήποτε αντιστασιακή αλλά και για την ποίηση ωσάν αισθητιστική απόσυρση από την πολλή συνάφεια του κόσμου. Ακόμη, ας σχολιάσουμε το ίδιο το corpus του Μόργκαν. Για πολλές δεκαετίες, ο ποιητής διέτρεχε συνεχώς ένα μεγάλο μορφικό και θεματικό κλαβιέ. Έγραψε από αυστηρά σονέτα μέχρι ελευθερωμένο στίχο και διασκεδαστικά ηχητικά στιχουργήματα μιας μορφής concrete poetry. Τα θέματά του φτάνουν από το σοβαρό και το επικό μέχρι το αστείο και το χθαμαλό. Πάντως, η ποίηση του Μόργκαν είναι συνήθως αισιόδοξη – άλλο ένα πλήγμα, αυτή τη φορά προς το στερεότυπο του σκοτεινού καλλιτέχνη. (Είναι χαρακτηριστικό πως, όταν διαγνώστηκε με καρκίνο το 1999, έγραψε ένα ποίημα όπου διαλέγεται ένα κύτταρο υγιές κι ένα καρκινικό.) Ένα θέμα ολοένα επανερχόμενο στην ποίησή του είναι η αγαπημένη του Γλασκώβη, και γενικά η Σκωτία, την οποία βλέπει με τρυφερότητα κι ελπίδα. Ακόμα και στα ποιήματα επιστημονικής φαντασίας που μεταφράζω παρακάτω, ο αναγνώστης θα βρει μια αναφορά στις συμπαθείς φρατέρκουλες των σκωτικών ακτών και μια αναφορά στη δίνη του Κορρυβρέκαν.

(περισσότερα…)