γυναίκα

Απαραγνώριστα αμερικανικό

*

ΠΕΡΑΣΤΙΚΑ & ΠΑΡΑΜΟΝΙΜΑ | 11:24
Καιρικά σχόλια από τον ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

Ακούγεται ίσως παράδοξο, αλλά δεν είναι. Από πολλές πλευρές η αμερικανική κοινωνία είναι αρχαϊκότερη, παραδοσιακότερη των ευρωπαϊκών. Ο κοινοτισμός της, η θρησκευτικότητα, η λαϊκή κουλτούρα, ο πατριωτισμός και οι ποικίλοι τοπικισμοί, το αγωνιστικό πνεύμα που διαποτίζει κάθε έκφανση της συλλογικής ζωής από τα σπορ ώς την οικονομία, μέχρι και η ομιλούμενη αγγλική σε ορισμένα μέρη, περισώζουν έθη και στάσεις και τελετές που στην Ευρώπη έχουν χαθεί εδώ και δεκαετίες.

Ακόμη και στις πιο χάι τεκ περιοχές της χώρας υπάρχει κάτι το απαραγνώριστα αμερικανικό, σε αντίθεση με τον άψυχο κενό κοσμοπολιτισμό που συναντά κανείς στην ολότελα εκτουρισμένη Ευρώπη. Η τεράστια πολιτισμική γοητεία που ασκούν οι ΗΠΑ σε όλον τον κόσμο οφείλεται κατά μεγάλο μέρος σε αυτήν την αυθεντικότητα του λαϊκού στοιχείου που φαίνεται να αντέχει παρά την εμπορευματοποίηση και τον εκχρηματισμό των κοινωνικών σχέσεων.

Κατά κάποιο τρόπο που αξίζει να τον μελετήσουμε, ώς και ο καπιταλισμός στις ΗΠΑ έχει λαϊκό πρόσημο, είναι κομμάτι της ζώσας ιστορίας, όχι μόνο ψυχρός κηδεμόνας της.

///

Ιδιωτικές φωτογραφίσεις που διαρρέουν, έγγραφα καταχωνιασμένα, γράμματα απόρρητα, ντροπιαστικά μυστικά… Σε σχέση με τον παραδοσιακό, αναλογικό κόσμο που μας περιβάλλει, ο κυβερνοκόσμος αποδεικνύεται πολύ λιγότερο εχέμυθος. Όμως δεν είναι αυτή η κύριά του πρωτοτυπία. Για πρώτη πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία, δεν είναι μόνο οι από πάνω που παρακολουθούν τους από κάτω – πλέον γίνεται ευχερώς και το αντίστροφο. Η ηλεκτρονική δικτύωση μάς έχει κάνει όλους περίοπτους στα εταστικά βλέμματα, έκθετους στη φιλοπεριέργεια των οικείων και την επιβουλή των εχθρών, αθέλητους ηθοποιούς σ’ έναν πλανητικό θίασο. Οι ερωτικές μας περιπτύξεις, οι μοχθηρές ή ανάλαφρες ακριτομυθίες και οι όζουσες συναλλαγές μας είναι τα νέα θεάματα και ακροάματα αυτού του θιάσου – ένα οικουμενικό reality όπου υποδυόμαστε όλοι θέλοντας και μη τον εαυτό μας.

/// (περισσότερα…)

Ἡ ἀντιwoke βιολογικοποίηση

*

του ΓΙΑΝΝΗ Α. ΤΑΧΟΠΟΥΛΟΥ

Ὄχι σπάνια, στὴν ἀπολυτοποίηση τοῦ πολιτισμοῦ καὶ τὴν πλήρη ἀγνόηση τῆς φύσης καὶ τῆς βιολογίας ποὺ ὑποστηρίζουν ὅσοι συντάσσονται μὲ τὸ woke κίνημα, ἀντιπαρατίθεται μιὰ ἀντιwoke βιολογικοποίηση τοῦ ἀνθρώπινου πολιτισμοῦ καὶ τῆς ἀνθρώπινης δραστηριότητας. Ἂν οἱ πρῶτοι, γιὰ παράδειγμα, συγχέουν τὴ σεξουαλικὴ προτίμηση μὲ τὸ φύλο καὶ ἔτσι ἀνακαλύπτουν ἀναρίθμητα φύλα, οἱ δεύτεροι ἐπινοοῦν διάφορες ἀντικειμενικὲς καὶ βασισμένες στὴ βιολογία κοινωνικὲς σταθερές. Ἤδη εἶχε γίνει τὶς προηγούμενες δεκαετίες ἀναφορὰ σὲ «γονίδιο τῆς ἀπιστίας», σὲ «γονίδια τῆς ὑπερβολικῆς τηλεθέασης» καὶ ἄλλα τέτοια (βλ. τὴν κριτικὴ τῆς S. McΚinnon, Νεοφιλελεύθερη γενετική, ἤδη ἀπὸ τὸ 2005 σὲ τέτοιες ἀντιλήψεις).

Τέτοιες «βιολογικίστικες» ἀντιλήψεις δὲν ἐξηγοῦν, φυσικά, γιατὶ ὑπάρχουν διαφορετικὰ κριτήρια ὀμορφιᾶς σὲ διαφορετικοὺς ἀνθρώπους τῆς ἴδιας ἐποχῆς (και ὄχι μόνο αὐτὰ ποὺ ὁρίζουν δογματικὰ ὁρισμένοι βάσει τῆς γονιμότητας), ἢ γιατὶ παντρεύονται καὶ συζοῦν ἁρμονικὰ ἄνθρωποι ποὺ διαφέρουν σὲ ὀμορφιὰ ἐπειδὴ ἔχουν π.χ. ἴδια ἐνδιαφέροντα καὶ κώδικα ἐπικοινωνίας ἀγνοώντας τὴν ἐξωτερικὴ σχετικὴ ἀσχήμια ἢ καὶ φτώχεια τοῦ συντρόφου (κανονικά, θὰ ἔπρεπε τέτοιοι «ἄσχημοι/ες» νὰ εἶχαν ἐκλείψει πρὸ πολλοῦ στὰ πλαίσια μιᾶς ἄτυπης εὐγονικῆς), ἢ ὅτι στὶς ἀπαρχὲς τοῦ ἀνθρώπινου γένους τροφοσυλλέκτες ἦταν τόσο οἱ ἄντρες ὅσο καὶ οἱ γυναῖκες (ἄρα δὲν ὑπῆρχε κάποιος λόγος γιὰ γονιδιακὴ προτίμηση τοῦ πλούσιου ἀρσενικοῦ ποὺ θὰ ἀνέτρεφε τὰ μικρὰ τοῦ θηλυκοῦ) κ.ο.κ. Ὅπως γράφει ἠ ΜακΚίννον,

«οἱ ἐξελικτικοὶ ψυχολόγοι δὲν μποροῦν νὰ ἐξηγήσουν… σὲ πολιτισμοὺς ὅπου ἡ ἐξωσυζυγικὴ σεξουαλικὴ σχέση ἐπιτρέπεται ἀνοικτὰ καὶ ἡ ἔκφραση τῆς ζηλοτυπίας δὲν ἐνθαρρύνεται, γιατί ὁρισμένα ἄτομα ἐκφράζουν παρ’ ὅλα αὐτὰ ζήλια; Καί, ἀντίστροφα, σὲ κοινωνίες ὅπου ἡ ἐξωσυζυγικὴ σεξουαλικὴ σχέση παρεμποδίζεται καὶ ἡ ἔκφραση ζηλοτυπίας κυρώνεται ἀνοιχτά, γιατί ὁρισμένα ἄτομα δὲν ἐκφράζουν καθόλου ζήλια;».

(περισσότερα…)