*

Λογοθεσίες από τον
ΗΡΑΚΛΗ ΛΟΓΟΘΕΤΗ

~

Μαθήματα από τη Σιβηρία

Ψηλά στον αρκτικό κύκλο, γράφει ο Βαρλαάμ Σαλάμωφ, υπάρχει ένα νανόπευκο, που έχει τη σοφία να οσμίζεται την αλλαγή του καιρού. Γι’ αυτό, μέρες πριν πλακώσουν οι θυελλώδεις άνεμοι και ο βαρύς χιονιάς, αρχίζει να πλαγιάζει ίσα που γίνεται ένα με τη γη και περιμένει να περάσει το κακό. Αυτό θα έπρεπε να κάνουν αν είχαν μυαλό, πριν από τις 28 του μηνός, και όσοι απαρτίζουν το δικό μας κυβερνητικό νανόπευκο. Να σκύψουν όλοι μαζί, ο πρωθυπουργικός κορμός και τα υπουργικά κλαδιά του, ώσπου να γίνουν ένα με το χώμα και να λουφάξουν. Μια κυβέρνηση για τα μπάζα όμως δεν μπορεί να σκεφτεί — γι’ αυτό θα φάει το κεφάλι της.

///

Παρανοϊκός ρεαλισμός

Κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου η αμερικανική ρωσοφοβία ανακάλυπτε καταχθόνιους πράκτορες στην ερημική Αριζόνα και οι ψαράδες κάθε ειδυλλιακής λίμνης εντόπιζαν εχθρικά υποβρύχια τσέπης να κινούνται ύποπτα ανάμεσα στα καλάμια τους. Φιλήσυχοι οικογενειάρχες έσκαβαν αντιπυρηνικά λαγούμια στο κελάρι και έφηβοι που έστηναν ερασιτεχνικούς σταθμούς στον αχυρώνα έπιαναν αινιγματικά μηνύματα από βραχνές ραδιοσυχνότητες. Παραλλήλως, ιπτάμενοι δίσκοι περιπολούσαν από το Τέξας μέχρι την Αλάσκα και αυτοσχέδιοι πολιτοφύλακες περνούσαν καταυλισμούς ξυλοκόπων για βάσεις αρειανών. Κακόβουλοι κυκλώνες κατάπιναν μαχητικά αεροσκάφη στην Ανταρκτική και μυστηριώδη πειράματα στη Φιλαδέλφεια εξαφάνιζαν ολόκληρα πλοία.

Σήμερα ο κόσμος φαίνεται διαυγέστερος — αλλά μόνο στην κακοήθειά του. Οι κάμερες αγρυπνούν ακόμα και στο ασύχναστο σοκάκι των μύχιων πόθων μας και η προσωπική μας ζωή αστυνομεύεται με ελάχιστα προσχήματα, τα συρτάρια με τα εσώρουχά μας ανακατεύονται από το μακρύ χέρι των διαφημιστικών εταιρειών και οι σεξουαλικές προτιμήσεις του καθενός κάνουν τον γύρο του διαδικτύου. Τα ίδια και στη δημόσια σφαίρα. Οι άλλοτε ανομολόγητες «μαύρες» επιχειρήσεις προβάλλονται σε όλα τα κανάλια, οι εμπιστευτικές διαπραγματεύσεις κοινολογούν το περιεχόμενό τους και οι απόκρυφες συνθήκες δημοσιεύονται πριν καν υπογραφούν. Τα ρεζιλίκια των μυστικών υπηρεσιών βρίσκονται στο μενού του βραδινού δελτίου ειδήσεων και οι στρατιωτικές μετακινήσεις στη Γάζα ή στην Ουκρανία, δορυφορούνται από ανελέητη δημοσιότητα. Ο Τραμπ είναι τόσο ξεπατοκαλάθας που δεν μπορεί να κρατήσει για τον εαυτό του ούτε μια ιδιωτική συνομιλία, ο Βανς είναι απροκάλυπτα ωμός στο δημόσιο βήμα και ο Μάσκ δεν κάνει κανένα επιχειρηματικό βήμα χωρίς να το προαναγγείλει πανηγυρικά. (περισσότερα…)

*

ΠΕΡΑΣΤΙΚΑ & ΠΑΡΑΜΟΝΙΜΑ | 02:25
Καιρικά σχόλια από τον ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

 

Τέμπη, Πύλος, Ρόδος, Έβρος, Πάρνηθα, Μαγνησία, Ν. Αγχίαλος, Ν. Φιλαδέλφεια, Πειραιάς, δάση, λιμάνια, στρατόπεδα, τραίνα, γήπεδα, σύνορα, πυρκαγιές, πλημμύρες, σκάνδαλα, δυστυχήματα, εγκλήματα…

Ο απολογισμός λίγων μόλις μηνών. Οι δεύτερες κυβερνητικές τετραετίες στην Ελλάδα τα τελευταία 40 χρόνια, συνδέονταν πάντα με φαινόμενα διάλυσης, ηθικής και οργανωτικής, έγραφα εδώ πριν τις εκλογές. Την κομματική επιβεβαίωση ακολουθεί η κρατική επανάπαυση, κι αυτή φέρνει διαχειριστική παράλυση και όργια διαφθοράς. Ετούτη εδώ η δεύτερη θητεία όμως έχω την εντύπωση ότι θα ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. Όλη η χώρα κρέμεται σαν το φύλλο το ξερό από το κλαδί. Και σαν να περιμένει το φύσημα που θα τη σαρώσει.

Υπάρχει διέξοδος απ’ αυτόν τον ζόφο; Μόνο μία: η άρνησή μας να παραδοθούμε στην ευθανασία της λήθης. Ζω σημαίνει δεν ξεχνώ.

///

Η Αμερική καταψηφίζει στον ΟΗΕ σχέδιο απόφασης που καταδικάζει τη Ρωσσία για τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Και το κοινοβούλιο αυτής της τελευταίας απορρίπτει ψήφισμα στήριξης του Ζελένσκι ως νόμιμου προέδρου της χώρας.

Πριν λίγες μέρες έκλεισαν τρία χρόνια από το ξεκίνημα της «παράνομης και απρόκλητης ρωσσικής εισβολής» ή «Ειδικής Στρατιωτικής Επιχείρησης» (καθένας διαλέγει και παίρνει), αλλά τα τραγικά και τα κωμικά επεισόδια αυτού του πολέμου (του πιο εύκολα αποτρέψιμου στην ιστορία, όπως αποκλήθηκε) δεν λένε να λάβουν τέλος.

Το μόνο που είναι οριστικό και αμετάκλητο είναι η έκβασή του. Αυτήν την ξέραμε όμως ήδη προτού ξεκινήσει, ο Μερσχάιμερ λ.χ. την είχε προβλέψει με ανατριχιαστική ακρίβεια ήδη από το 2015. Η Ουκρανία ηττήθηκε. Για την ακρίβεια, δεν ηττήθηκε απλώς, συνετρίβη, συνεθλίβη από τις μυλόπετρες, κατά σειρά: της ρωσσικής ισχύος, του αμερικανικού τυχοδιωκτισμού, της ευρωπαϊκής ευήθειας και της εγκληματικής ιδιωτείας των «ηγετών» της.

Δεν ξέρω αν η ιστορία θα θυμηθεί να γράψει κάπου ότι οι Ουκρανοί πολέμησαν γενναία. Μακάρι να το κάνει. Οι ποντικοβρυχηθμοί όμως του Ζελένσκι θα της μείνουν σίγουρα αξέχαστοι. (περισσότερα…)

*

Λογοθεσίες από τον
ΗΡΑΚΛΗ ΛΟΓΟΘΕΤΗ

~

Προτού εκραγεί η χύτρα

Στερώντας το οξυγόνο των πολιτών τους, οι αεροστεγείς εξουσίες επιταχύνουν τον βρασμό  — όπως οι αεροστεγείς χύτρες. Οι μηχανικοί των αψύχων ωστόσο, προβλέπουν ώστε οι χύτρες να διαθέτουν βαλβίδα ασφαλείας. Οι μηχανικοί των ψυχών απεναντίας, ουδόλως προνοούν για κάποιον αντίστοιχο μηχανισμό κοινωνικής αποσυμπιέσεως. Θέλουν να λιώσουν κάθε αντίσταση και προκειμένου να κάνουν γρήγορα την δουλίτσα τους δεν επιτρέπουν να βγει, σφυριχτός και καυτός, ο ατμός του δίκαιου πάθους. Πιστεύουν ότι ο άνθρωπος είναι πατάτα και θα γίνει χυλός προτού εκραγεί η χύτρα. Το Είναι του ανθρώπου όμως, γράφει με βλοσυρώς φιλοπαίγμονα διάθεση ο Μάρτιν Μπούμπερ, διαφέρει από το Είναι μίας πατάτας. Ο άνθρωπος είναι πιο ευπαθής στο βρασμό ή στο ψήσιμο. Και επομένως πιο απρόβλεπτος. Οι ανθρωπομηχανικοί  βέβαια, δεν χάνουν τον καιρό τους διαβάζοντας φιλοσοφία. Αρκούνται στις οδηγίες των αφεντικών τους. Θέλουν άκαμπτη τάξη και ασφυκτική σταθερότητα. Δεν σκαμπάζουν από φυσικές επιστήμες, ούτε από κοινωνική ανθρωπολογία. Αγνοούν ότι κάθε ευσταθές σύστημα, στη φύση και στη κοινωνία, χρωστά την επιβίωσή του ακριβώς στις δρώσες παραμέτρους δυναμικής αστάθειας. Γι’ αυτό αισθάνονται οδυνηρή έκπληξη όταν η χύτρα σκάει στα μούτρα τους.

///

Αυχενικό σύνδρομο

Όσο το αφεντικό διαθέτει ακλόνητη ισχύ περιορίζεται σ’ έναν υπόκωφο βρυχηθμό και τα υπόλοιπα ζώα της ζούγκλας λουφάζουν σε αποστάσεις ασφαλείας ενώ οι αδύναμοι πληνέταιροι συνυπογράφουν εκόντες άκοντες κάθε λεόντειο συναλλαγή που εξασφαλίζει την περαιτέρω κυριαρχία του. Η συμπεριφορά του κυμαίνεται μεταξύ ηγεμονικής αδιαφορίας απέναντι σε περιστασιακές οχλήσεις και συγκαταβατικής ανοχής σε ορισμένες εθνικές ιδιαιτερότητες. Συμμερίζεται ευπροσήγορα το πολιτικό φλέγμα του Βρετανού μπάτλερ, ανταλλάσσει διπλωματικά ευφυολογήματα με τον Γάλλο σωφέρ ή συζητά καλοδιάθετα με τον Γερμανό κηπουρό του για τις ποικιλίες των βιομηχανικών ανθέων. (περισσότερα…)

*

INTERCITY

Μαμά, συγγνώμη
Που ξεχάστηκα
Και δε σε πήρα όταν έφτασα

Με πήρε ύπνος όπως ήμουν ψόφιος
Απ’ την κούραση
Και είδα όνειρο κακό
Πιο ζωντανό από ποτέ
Τόσο που έπεσα απ’ το κρεβάτι μου
Κραυγή μεγάλη βγάζοντας

Διαταραχή του ύπνου REM, μαμά
Παλιά κοιμόμουν σαν πουλάκι πλάι σου
Μα χρόνια άγρυπνη σε άφηνα
Να περιμένεις ένα μήνυμα ξερό
Του στυλ να μη με πρήζεις

Όλοι θα παν με τον συρμό
Από τις ράγες του κανείς δεν πρόκειται να βγει
Μόνο εσύ θα στήνεις το αυτί στον έρημο σταθμό
Για να ακούς αν έρχομαι

Θα είσαι εκεί
Στην αποβάθρα όταν φτάνω ξημερώματα
Και θα ρωτάς
Πού πήγανε οι φίλοι σου
Και σε αφήσαν δέμα ασυνόδευτο

Μαμά, να ξεχαστώ μη με αφήνεις
Πάρε με αύριο πρωί να με ξυπνήσεις

ΘΩΜΑΣ ΙΩΑΝΝΟΥ
5.4.2023

~ . ~

Η ΔΙΑΙΡΕΣΗ

Στον Νίκο, στον Κώστα

Πάντα φοβόμουν να γίνω η μητέρα
σου.
Να σιγουρέψω με τη γέννα τον χαμό σου,
να επωμιστούμε μια αγάπη διά δύο.
Λες και δεν ήξερα ότι αγάπη σημαίνει
από τη γέννησή της διαίρεση ατελής.

Ποτέ δεν σου τραγούδησα «τσαφ τσουφ»
ήτανε παλιακό το διερχόμενο τραινάκι στο τραγούδι μου
κι εσύ μικρός έστηνες τραίνα που πετούσαν σπίθες:
ηλεκτρικό παιχνίδι, ράγες δωματίου,
γέφυρες, τούνελ και σταθμοί, σφυρίγματα θριάμβου
ενός συρμού που κάλπαζε σαν άτι της προόδου.

Νυχτώθηκα να περιμένω νέα σου και τα παλιά
αστράφτουν στην οθόνη μου με φλας απόκοσμο.
Φωτίζονται για λίγο οι λαμαρίνες, η βαλίτσα σου,
το δαχτυλίδι της γιαγιάς στο χέρι της κοπέλας που καθόταν δίπλα σου.

Έτσι τη νύχτα παύουν ν’ αντηχούνε εισερχόμενα.
Γίνονται ειδήσεις στο ανήκουστο αυτί του κόσμου.
Κι εγώ που πάντα φοβόμουν να είμαι η μητέρα
σου,
ξέμεινα εδώ με μια ατελή διαίρεση στα χέρια.
Για το υπόλοιπο του αναίτιου βίου μου
να σ’ αγαπώ, πουλάκι μου, χωρίς επιστροφή.

ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΟΥ
7.4.2023

*