*

του ΔΗΜΗΤΡΗ Ε. ΣΟΛΔΑΤΟΥ

Τον Κύριο να εμπιστεύεσαι με όλη σου την καρδιά
και στην δική σου σύνεση να μην στηρίζεσαι.
ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ 3:5

Κάποτε στην Αθήνα γνώρισα τον Γκάμπριελ, έναν Αιθίοπα φοιτητή της Ιατρικής. «Όταν τελειώσω», έλεγε, «θα γυρίσω στην χώρα μου να βοηθήσω τους συμπατριώτες μου που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Υπάρχει πολλή δυστυχία εκεί κάτω». Αυτό ήταν τ’ όνειρό του.

Κάναμε συχνά παρέα και μιλούσαμε για πράγματα που μιλιούνται δύσκολα. Κι αν μιληθούν, δεν απαντιούνται εύκολα.

Ήμουν οργισμένο νειάτο, πνεύμα σπινθηροβόλο κι ετοιμοπόλεμο. Ήθελα να γίνω η άμμος κι όχι το λάδι στα γρανάζια του συστήματος. Ήξερα, βέβαια, πως το σύστημα είναι πολυπρόσωπο και πολυδαίδαλο –η μυθική Λερναία Ύδρα: ένα κεφάλι κόβεις, δύο φυτρώνουν στο διηνεκές– κι έχει εκπαιδεύσει τον καθένα μας να το υπηρετεί, όπως φέρνει το σκυλάκι τις παντόφλες στον αφέντη του. Είμαστε ελεύθεροι να επιλέγουμε τον αφέντη που θα μας σκλαβώσει και νομίζουμε την σκλαβιά μας για ελευθερία. Και το χειρότερο; Το γνωρίζουμε αυτό, αλλά δεν πιστεύουμε πως είναι αλήθεια. Γιατί το σύστημα –το λέει και η λέξη– έχει σύστημα, που δουλεύει εμφανώς και υπογείως –με ακρίβεια μηχανισμού ελβετικού ρολογιού– ενώ εμείς είμαστε σκορποχώρι. Κι ο σκοπός του συστήματος είναι ακριβώς αυτός: να παραμείνουμε σκορποχώρι.

Οδηγοί μου τα διαβάσματά μου.

Ξεκίνησα με Καζαντζάκη. Ξετίναξα το «Τάδε έφη Ζαρατούστρα» του Νίτσε και το «Άκου ανθρωπάκο» του Βίλχελμ Ράιχ. Συνέχισα με «Τα κατά συνθήκην ψεύδη» του Μαξ Νορντάου, με Μπακούνιν και Μαρξ. Καταβρόχθισα τους Μπρεχτ, Όργουελ, Καστοριάδη, Καμύ. Ξεκοκάλισα «Παλαιά», «Καινή Διαθήκη», «Κοράνι» κι εντρύφησα στην «Θιβετιανή» κι «Αιγυπτιακή Βίβλο των Νεκρών». Ξεψάχνισα Βούδα και Προσωκρατικούς. Ρούφηξα τα θεολογικά βιβλία του αδερφού μου μέχρι ενός και συναρπάστηκα απ’ τα συγγράμματα του αείμνηστου Κωνστ. Ε. Παπαπέτρου: «Η ορθόδοξη απολογητική εις την εποχήν μας», «Περί το πρόβλημα του αγαθού και του κακού εκ της απόψεως του όλου», «Η ουσία της θεολογίας», «Είναι η θεολογία επιστήμη;», «Ο μηδενισμός – η γένεσις και η υπέρβασίς του».

Με τέτοια διαβάσματα, έκανα σκόνη τον Γκάμπριελ, ο οποίος προσπαθούσε να με αντιπαλέψει με κάτι βιβλικές περικοπές, σαν ένα κουνούπι που επιχειρεί να καταρρίψει ελικόπτερο.

«Δεν είμαι θρήσκος», του έλεγα «– ακριβώς το αντίθετο! Τριβελίζουν το μυαλό μου υποψίες φριχτές: Αν οι Γραφές λεν αλήθεια, κι ο Θεός έφτιαξε τον Αδάμ και την Εύα, κι αυτοί με την σειρά τους γέννησαν τον Κάιν και τον Άβελ, τότε πώς συνεχίστηκε το ανθρώπινο είδος; Ή τα παιδιά κοιμήθηκαν με την μητέρα τους ή με τις αδερφές τους, που αργότερα θα έκανε ενδεχομένως η Εύα. Άρα, και στις δύο περιπτώσεις, ο κόσμος είναι απόρροια αιμομιξίας, την οποία η εκκλησία… αντιμάχεται!

»Και να ’ταν μόνον αυτό! Αν ο Θεός είναι αγάπη, τότε γιατί έκανε τον Κατακλυσμό του Νώε και κατέστρεψε την ανθρωπότητα; “Γιατί ήταν αμαρτωλή”, θα μου πεις. Ε, και; Μήπως τώρα δεν είναι; Κι αν ο Θεός λογαριάζεται πάνσοφος, όπως λένε, δεν ήξερε τι θα συμβεί; Κι αν το ήξερε, γιατί δεν το εμπόδισε; “Γιατί σέβεται την ελεύθερη βούληση του  ανθρώπου”, θα πεις. Αν την σέβεται, τότε γιατί δεν σεβάστηκε και την ελεύθερη βούληση των ανθρώπων να αμαρτήσουν και τους έπνιξε σαν γατσούλια στον Κατακλυσμό, όπως τους αφάνισε σαν σκνίπες στα Σόδομα και στο Γόμορρα; (περισσότερα…)