*

Αγαπητέ Δημήτρη (Ντμίτρι Ιβάνοβιτς), όλα τα είχες προβλέψει.

Φτιάχνοντας, το μακρινό για μας 1871, εκείνον τον περίφημο Πίνακα των γνωστών τότε χημικών στοιχείων, με βάση τις περιοδικές τους ιδιότητες.

Εκεί στην Πόλη του Αγίου Πέτρου. Την ίδια χρονιά που στην ίδια πόλη ο Λέων (Τολστόϊ) γράφει το Πόλεμος και ειρήνη. Την ίδια περίπου χρονική περίοδο που ο Μάρκ (Τουαίην) προσκυνά κρυφά, παρακάμπτοντας την καραντίνα, την Ακρόπολη στην Αθήνα, για να γράψει κατόπιν το Οι αθώοι στο εξωτερικό. Ο αμερικανικός εμφύλιος είχε μόλις τελειώσει και οι καινούργιοι σερίφηδες είχαν εγκατασταθεί στις πόλεις.

Όμως, για να γυρίσω πάλι σε σένα, Ντμίτρι Ιβάνοβιτς, είχες προβλέψει στην ταξινόμησή σου, όχι μόνον τη θέση του λιθίου, του υττρίου, του κοβαλτίου και του νικελίου, αλλά και πού θα έβρισκαν θέση οι λανθανίδες, αυτές που πήραν το όνομα «σπάνιες γαίες». Αυτές πάντοτε έλαμπαν, αλλά ακόμα χρυσός δεν ήσαν. Ήρθαν αργότερα και πήραν θέση, ως σφήνα τρισδιάστατη στον Πίνακά σου, με πρώτη που θρονιάστηκε τη θεά Δήμητρα: το δημήτριο στη θέση 57. Κι ακολούθησαν τ’ άλλα, το προμήθειο (θέση 61), στη μνήμη του Τιτάνα, και το ευρώπιο (63) – τι ειρωνεία!

Πώς όλα αυτά μπήκαν αργότερα σε οθόνες υγρών κρυστάλλων (ο γράφων ξεκίνησε μ’ αυτά…), συσσωρευτές και φωτοβολταϊκά, εσύ  δεν τά ’μαθες – κι ίσως καλύτερα για σένα. Εσύ έναν Πίνακα έφτιαξες, άλλο ένα λιθαράκι στην Eπιστήμη έβαλες.

Πώς οι σπάνιες γαίες διαχωρίζονται από τις ραδιενεργές ακτινίδες (το ουράνιο, το θόριο, το αμερίκιο), δεν θέλεις να τα ξέρεις.

Καλή σου ώρα, Ντμίτρι! Εμείς θα τον τρυπάμε τον φλοιό, μέχρι να γίνει σουρωτήρι.

Όπως και το μυαλό μας.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΟΣΚΑΣ

*

*

*