Το Μ. Καραγάτσι στην πρωτοπορία της συμπερίληψης

Από την κ. Σάρα-Ζεϊνέπ Σολή λάβαμε και δημοσιεύουμε την ακόλουθη επιστολή.

~.~

Αγαπητό Νέο Πλανοδίον

Γράφω βιαστικά από την υπερατλαντική μου βάση αυτή την επιστολή, συγκλονιζόμενο από την ένταση που έχει προκύψει τις τελευταίες ημέρες στους φιλολογικούς κύκλους της επαρχιώτικης Αθήνας (την οποία ευτυχώς άφησα προ πολλού πίσω), με αφορμή ένα πρωτοπόρο και ρηξικέλευθο άρθρο για το συγγραφό Μ. Καραγάτσι.

Κακεντρεχείς καθεστωτικές φωνές ενδεχομένως να κάνουν λόγο για ετερόφωτες μεταμοντέρνες περιπτώσεις που προσπαθούν να εγγράψουν έτοιμα εφήμερα σχήματα επάνω στο κλασικό για να λάβουν εξ αντανακλάσεως λίγη από τη λάμψη του και να πετύχουν μια πρόσκαιρη ενδοσυντεχνιακή καταξίωση. Άλλα εκπρόσωπα της ίδιας καταπιεστικής νοοτροπίας ίσως επισημάνουν πως, αν ήθελαν πραγματικά να βρουν παραδείγματα πατριαρχικής αντίληψης, το Γιώργο Θεοτοκό έχει γράψει ένα διήγημα όπου ο πρωταγωνιστής δείχνει σε μια λεσβία κοπέλα τον «ίσιο δρόμο» ώστε να εγκαταλείψει το φλερτ με τη φίλη της και να την οδηγήσει εκείνος εις γάμου κοινωνίαν[1], αλλά απλά έχει αγνοηθεί από την κριτική διότι η Μεγάλη χίμαιρα πουλάει περισσότερο.

Στον αντίποδα των παραπάνω κακοπροαίρετων πιθανών αντιδράσεων, θα προχωρήσω σήμερα ένα βήμα παραπάνω ακόμα και από την ίδια την τολμηρή και αξιέπαινη αρθρογράφο, η οποία κατά την κρίση μου μάλλον παρανάγνωσε το έργο, μιας και στην πραγματικότητα το Μ. Καραγάτσι με το εν γένει συγγραφικό του δημιούργημα δομεί αποδομιστικά έναν συμπεριληπτικό, αντεθνικιστικό και αντισεξιστικό λόγο!

–>Το Μ. Καραγάτσι είναι εκείνο που δίνει ανοιχτά το λόγο σε τρία αλλοεθν@ (Λιάπκιν, Γιούγκερμαν, Μαρίνα), τα οποία κι εγκαταλείπουν τις χώρες προέλευσής τους κι έρχονται στην Ελλάδα για να δομήσουν μια νέα, ατομοκεντρική ταυτότητα. Η σύγκρουση και συντριβή τους που ακολουθεί αντανακλά, εκτός των άλλων, τις αλυσίδες που οι εθνικισμοί και η σύγκρουση των παγιωμένων ταυτοτήτων με τις νέες φορούν ως στενό κορσέ επάνω στα άτομα.

–>Το Μ. Καραγάτσι είναι εκείνο που αποδομεί τους ηρωισμούς του ιδρυτικού νεοελληνικού μύθου και της δήθεν «εθνικής» Επανάστασης του 1821 στη σχετική του Τριλογία, τονίζοντας αντ’ αυτού την τυχαιότητα και τα προσωπικά κίνητρα που δημιούργησαν το (άνωθεν οριζόμενο ως) πατριωτικό κλέος.

–>Το Μ. Καραγάτσι είναι εκείνο που παίζει με τα ταξικά όρια και τις συναφείς θεσιακότητες, παρουσιάζοντας ισχυρούς cis-άντρες να συντρίβονται ως έρμαια των παθών τους, εξαρτημένοι από το γυναικείο σώμα ή την έλλειψή του κι, αντίστοιχα, γυναίκες που πειραματίζονται ομοερωτικά παραβαίνοντας τα όρια και τις εντολές που η πατριαρχία θέσπισε.

–>Το Μ. Καραγάτσι είναι εκείνο που αφιερώνει ένα ολόκληρο δίτομο μυθιστόρημα σε δύο αμφίβολης ερωτικής ταυτότητας ορθοδόξους «Αγίους», η ομοφυλοφιλική διάσταση και σχέση των οποίων έχει συχνά αποσιωπηθεί συνειδητά από το κυρίαρχο δόγμα του ελληνικού αστισμού που συνοψίζεται στο τρίπτυχο «Ελλάς-Ελλήνων-Χριστιανών».

–>Το Μ. Καραγάτσι έχει, τέλος, γράψει μια ολόκληρη νουβέλα επιστημονικής φαντασίας, όπου θα μετατοπιστεί γεωγραφικά και ονοματικά το νησί της Τήλου, στο οποίο και θα πραγματοποιηθούν δεκαετίες αργότερα οι πρώτοι gay γάμοι.

Το Μ. Καραγάτσι άνοιξε, στα δεδομένα πάντα της εποχής του, μονοπάτια συμπερίληψης. Είναι στο χέρι μας να υπερβούμε τους διαχωρισμούς που απέμειναν και να δημιουργήσουμε έναν κόσμο πολύχρωμο και αντιιεραρχικό!

Εγκάρδια