~.~

ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ [2/2]

Μετάφραση Τασούλας Καραγεωργίου

~.~

Θερμές ευχαριστίες στη μεταφράστρια και στον φίλο Άγγελο Καλογερόπουλο εκ μέρους του περιοδικού Το Κοινόν των ωραίων τεχνών για την άδεια της αναδημοσίευσης (οι αποδόσεις βρίσκονται στο τχ. 3, Ιούνιος 2018). – ΗΜ

Πρὸς μοναχὸν Ἀνδρέαν
(ἀπόσπασμα)

Πολλοὶ λένε (κι ἂν εἶναι ἀληθινὰ τὰ λόγια τους
δὲν τὸ γνωρίζω), λένε ὅμως καὶ μὲ πείθουν· ὅ
τι πολὺ χαίρεσαι, ὦ μοναχὲ καὶ πατέρα,
ἂν κάποιος σοῦ προσφέρει λείψανα σεπτὰ
ἀνδρῶν μαρτύρων ἢ σεβαστῶν γυναικῶν,
καὶ θῆκες θείων λειψάνων λένε πὼς ἔχεις πολλές,
ποὺ τὶς ἀνοίγεις πάντα καὶ τὶς δείχνεις
στοὺς φίλους σου· δέκα χέρια τοῦ μάρτυρα Προκόπιου,
τοῦ Θεοδώρου δεκαπέντε γνάθους,
τοῦ Νέστορος περὶ τὰ ὀκτὼ ποδάρια,
τοῦ Γεωργίου δε κάρες τέσσερις
καὶ μαστοὺς πέντε τῆς ἀθλοφόρου Βαρβάρας
καὶ –πρόσφατα ἀποκτήματα– τὰ ὀστᾶ
ἀπὸ τοὺς δώδεκα βραχίονες
τοῦ καλλινίκου μάρτυρα Δημήτριου
κι ἀκόμα τοὺς καλάμους ἀπὸ τὰ εἴκοσι συνολικὰ σκέλη
τοῦ Παντελεήμονος (τί πλῆθος στ’ ἀλήθεια!)

~•~

Πολλοὶ λέγουσιν (εἰ δ ̓ ἀληθεῖς οἱ λόγοι
οὐκ οἶδα) πλὴν λέγουσι· καὶ πείθουσί με,
ὡς σφόδρα χαίρεις, ὦ μοναστὰ καὶ πάτερ,
εἴ τὶς σὲ σεπτοῖς δεξιοῦται λειψάνοις
ἀνδρῶν μαρτύρων ἢ σεβαστῶν μαρτύρων,
θήκας δὲ πολλὰς λειψάνων θείων ἔχεις,
ἃς ἐξανοίγων τοῖς φίλοις σου δεικνύεις·
τοῦ Προκοπίου μάρτυρος χεῖρας δέκα,
Θεοδώρου δὲ πέντε καὶ δέκα γνάθους,
καὶ Νέστορος μὲν ἄχρι τῶν ὀκτὼ πόδας,
Γεωργίου δὲ τέσσαρας κάρας ἅμα,
καὶ πέντε μαστοὺς Βαρβάρας ἀθλοφόρου·
καὶ νῦν μὲν ὀστᾶ δώδεκα βραχιόνων
τοῦ καλλινίκου μάρτυρος Δημητρίου,
νῦν τ ̓ αὖ καλάμους εἴκοσι σκελῶν ὅλων
τοῦ Παντελεήμονος (ὢ τῆς πληθύως!)

~•~

Εἰς τὴν τοῦ βίου ἀνισότητα

Εἶναι δίκαιο, ἀλήθεια , δημιουργέ μου λόγε,
ἀπὸ ἕνα πηλὸ νὰ ἔχουν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι πλαστεῖ,
κι ἀπὸ τὸ ἴδιο χῶμα κι ἀπ’ τὴν ἴδια φύση,
κι ὅμως νὰ εἶναι ἄνισος ὁ βίος τῶν ἀνθρώπων;
Ναί, ναὶ τὰ πάντα ὁλοένα γυρίζουν καὶ τίποτα δὲν σταματᾶ,
ἂν ὅμως κάποιος ζητήσει ἀνάποδα νὰ γυρίσει ὁ βίος καὶ ν’
ἀρχίσει σὲ κύκλους βακχικῆς αταξίας νὰ στρέφεται,
έσα σὲ χίλιους ἢ ἀκόμα σὲ μύριους πλούσιους ἕνας μονάχα
δυστυχὴς θὰ βρεθεῖ μὲ τοὺς κάτω,
ἀνάμεσα δὲ σὲ τρισμύριους ἄθλιους πένητες,
τρεῖς μοναχὰ εὐπραγοῦντες θὰ βρεθοῦν μὲ τοὺς πάνω.
Ἀπὸ ζῆλο δικαίου λιώνω, Λόγε,
καθὼςπρὸς ἐσέ, τὸνδεσπότη, ἀπευθύνομαι
καὶ σὺ ἄφησε γιὰ λίγο τὰ ἄλλα στῆς μακροθυμίας σου τὸ
ἔλεος, ὅπως αρμόζει,
κι ἄκουσε τώρα τὸν βογκητὸ τοῦ δικοῦ μου παράπονου.
Μήπως τὸν ἕνα τὸν ἔπλασες ἐσὺ μὲ τὰ ἴδια σου χέρια καὶ τοῦ
ἄλλου ἄλλος εἶναι ὁ πλάστης;
ἢ μήπως κάτι ἄλλο θὰ ἔπρεπε νὰ πῶ;
Δὲν εἶναι ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔργα τῶν δικῶν σου δακτύλων;
Πῶς γίνεται, λοιπὸν, οἱ μὲν ὄχι μονάχα τὰ ἀναγκαῖα νὰ
ἀπολαμβάνουν, ἀλλὰ καὶ πολὺ περισσότερα, ἀκόμα καὶ μὲ
περιττὰ νὰ διάγουνε τὸν τρυφηλό τους βίο,
κι οἱ ἄλλοι νὰ ὀνειρεύονται πὼς τρῶνε μιὰ μπουκιὰ ψωμὶ
ἢ, γιὰ νὰ πῶ καλύτερα, τὰ λίγα ἐκεῖνα ψίχουλα ποὺ ἀπ’ τὰ
τραπέζια πέφτουν;
Δίκαιε, ποῦ εἶναι ἡ δικαιοσύνη σὲ ὅλα αὐτά;
Ἕως πότε λοιπὸν γιὰ μᾶς ὀρθὴ θὰ κρατήσεις τὴν κτίση;
Ἀπ’ τὰ θεμέλια σεῖσε την ἢ φέρε νέο κατακλυσμό·
Νῶε, ὅμως, κανεὶς νὰ μὴν ὑπάρξει νέος·
Οὔτε κανεὶς σὲ κιβωτὸ Δευτέρα νὰ βρεθεῖ·
νὰ πᾶνε ὅλοι νὰ χαθοῦν· λείψανο νὰ μὴν μείνει·
ἂν, ὅμως, ὅπως ὑποσχέθηκες, δὲν βούλεσαι κατακλυσμὸ νὰ
φέρεις πάλι,
καὶ ξέρω πὼς κρατᾶς τὶς ὑποσχέσεις σου,
νὰ πιάσεις μὲ τὸ χέρι σου τὸν Ἄτλαντα·
κι ἀνάποδα τὴν πᾶσα κτίση νὰ γυρίσεις,
ἀνακατεύοντας τοὺς πόλους μὲ τὴ γῆ
κι ἀναμιγνύοντάς τὰ ὅλα·
ἔτσι μονάχα ἰσότητα τῶν πάντων θὰ γινόταν.

~•~

Δίκαια ταῦτα, δημουργέ μου λόγε,
πηλὸν μὲν εἶναι πάντας ἀνθρώπους ἕνα
καὶ χοῦν τὸν αὐτόν, ἀλλὰ καὶ φύσιν μίαν,
τελεῖν δέ πως ἄνισον αὐτοῖς τὸν βίον;
ναὶ ναὶ στάσιν τὰ πάντα πάντως οὐκ ἔχει,
κἂν γὰρ δεήσῃ συστραφέντα τὸν βίον
κύκλους ἑλίττειν βακχικῆς ἀταξίας,
ἐν μὲν χιλίοις πλουσίοις ἢ μυρίοις
εἷς δυστυχήσας συγκάτεισι τοῖς κάτω,
ἐν δ ̓ αὖ πένησιν ἀθλίοις τρισμυρίοις
τρεῖς εὐπραγοῦσι καὶ γίνονται τῶν ἄνω.
τῷ τοῦ δικαίου τήκομαι ζήλῳ, λόγε,
καὶ ταῦτα πρὸς σὲ φθέγγομαι τὸν δεσπότην,
σὺ δ ̓ ἀλλ ̓ ἀνάσχου μακροθυμῶν, ὡς ἔθος,
καὶ τῶν ἐμῶν ἄκουε νῦν γογγυσμάτων.
μὴ τὸν μὲν αὐτὸς ἔπλασας ταῖς χερσί σου,
τούτου δὲ πλάστης ἄλλος; ἢ τί λεκτέον;
οὐκ ἔργα τῶν σῶν πάντες εἰσὶ δακτύλων;
ἀλλ ̓ οἱ μὲν αὐτῶν οὐκ ἀναγκαίων μόνον
κατατρυφῶσιν, ἀλλὰ καὶ πολλῷ πλέον
καὶ τοῖς περιττοῖς ἐντρυφῶσι τοῦ βίου,
οἱ δὲ γλίχονται καὶ μονοβλώμου τρύφους
ἢ μᾶλλον εἰπεῖν καὶ τραπέζης ψιχίων.
δίκαιε, ποῦ δίκαια ταῦτα τυγχάνει;
ἕως πότε στήσειας ἡμῖν τὴν κτίσιν;
σύσσεισον αὐτὴν ἢ κατάκλυσον πάλιν·
μηδεὶς κιβωτοῦ δευτέρας αὖθις τύχοι,
μὴ Νῶέ τὶς γένοιτο καὶ πάλιν νέος·
οἴχοιντο πάντες· λείψανον μὴ μεινάτω.
εἰ δ ̓, ὡς ὑπέσχου, μακρόθυμε Χριστέ μου,
τὴν γῆν ἐς αὖθις οὐ κατακλύζειν θέλεις,
καὶ γὰρ φυλάττεις οἶδα τὰς ὑποσχέσεις,
Ἄτλαντα χειρὶ σῇ βαλὼν ἐκ τῶν ἄνω
τὴν πᾶσαν αὐτῷ συγκατάστρεψον κτίσιν,
μιγνὺς πόλον γῇ καὶ τὰ πάντα συμφύρων·
οὕτω γὰρ ἂν γένοιτο πάντων ἰσότης.