της ΘΕΩΝΗΣ ΚΟΤΙΝΗ

Θανάσης Τριαρίδης,
Για τους άγνωστους σφαγμένους,
“Ποιήματα” 2020-2022, Gutenberg, 2022

Ο Τριαρίδης, πολυσχιδής και πολυγραφότατος συγγραφέας, ασχολείται με ποικίλα είδη λόγου, πρόζα, θέατρο, ποίηση, αν και στην περίπτωσή του οι κατατάξεις μοιάζουν αμήχανες δεδομένης της υβριδικής φόρμας σε αρκετά κείμενά του. Κείμενα που έχουν πάντα μια σαφή πολιτική θέση που δεν είναι άλλη από το να παίρνεις θέση στη διαχρονική επανεμφάνιση του κακού: θρησκευτική ιδεοληψία, πνευματικοί ολοκληρωτισμοί, ναζιστική τερατωδία, φασιστικές μεταλλάξεις του σύγχρονου βίου με κοινή συνιστώσα τους εξουσιαστικούς μηχανισμούς που δημιουργούν ψυχικούς πειθαναγκασμούς στο άτομο και παχύδερμα ανακλαστικά στις κοινωνίες, με αποτέλεσμα να καθίστανται εφεκτικές αλλά και συνένοχες στην επέλαση του κακού. Πρόκληση, ακτιβισμός, γκροτέσκο, μανιφέστο, αλληγορία, εξπρεσιονισμός, πειραματικές φόρμες επιστρατεύονται για να υπηρετήσουν μια γραφή εξεγερμένη και απερίφραστη στις θέσεις της. Αρκετά από αυτά τα γνωρίσματα βλέπουμε και στο συγκεκριμένο βιβλίο.

Ήδη από τον τίτλο του βιβλίου, «Για τους άγνωστους σφαγμένους», ο αναγνώστης όχι μόνο αντιλαμβάνεται το θέμα αλλά και την οπτική του γράφοντος, καθώς η γυμνή λέξη «σφαγμένους» προοιωνίζεται μια γραφή που δεν την ενδιαφέρει η καλλιέπεια και η υποδηλωτική καταγγελία, αλλά θα μετέλθει μια έξω απ’ τα δόντια κυριολεξία για να καταδείξει, να καταγγείλει, να υπονομεύσει, να παρωδήσει, να σαρκάσει, εντέλει να τοιχοκολλήσει μια διαμαρτυρία που δεν στοχεύει σε αισθητικό ραφινάρισμα αλλά σε τσεκουράτες καταγγελίες και ποθούμενες συνεγέρσεις. Ιδού ένα δείγμα:

Το πιο τρομακτικό

Το πιο τρομακτικό με τους ανθρώπους
δεν είναι ότι γεννούν δολοφόνους,
χασάπηδες στρατηλάτες, στρατιώτες εκτελεστικών αποσπασμάτων,
πιλότους βομβαρδιστικών,
δεσμοφύλακες θαλάμων αερίων,
άντρες που μπήκανε στην πόλη των εχθρών
κι έλειωσαν τα κεφάλια των μωρών στον τοίχο.
Το πιο τρομακτικό είναι που συνηθίσαμε
τα αγάλματα των χασάπηδων στρατηλατών,
τις παρελάσεις των δολοφόνων στρατιωτών,
τις γιορτές που ονομάζουν ήρωες
εκείνους που έλειωσαν τα κεφάλια των μωρών
στον τοίχο.

Το πιο τρομακτικό είναι που συνηθίσαμε
κι εσύ κι εγώ.

Η γλώσσα καθημερινή, συχνά σε β΄ ενικό ή σε α΄ πληθυντικό, με μια κουβεντιαστή προφορικότητα, κρατά ανοιχτό ένα διάλογο που εμπλέκει όλα τα πρόσωπα του λόγου: τον συγγραφέα ως φορέα του λόγου και ως δρων κοινωνικό υποκείμενο (καταγγέλλοντα και αυτοκαταγγελλόμενο), τα ποικίλα ενδοκειμενικά πρόσωπα, τον αναγνώστη, αλλά και κάθε δυνητικό αποδέκτη του λόγου που είναι συνδιαμορφωτής της παθογόνας κοινωνικής συνθήκης: (περισσότερα…)