*
του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ
Η ιστορική ανάπτυξη της Ελλάδος χαρακτηρίζεται από πλήθος ιδιομορφιών και ιδιοτυπιών σε σχέση με την αντίστοιχη των Δυτικών αναπτυγμένων χωρών. Όμως παρά τα ιδιαίτερα αυτά χαρακτηριστικά, που οι περισσότεροι μελετητές τα θεωρούν «παρεκκλίσεις» από το δυτικό αναπτυξιακό υπόδειγμα, το ελληνικό υπόδειγμα μέχρις ενός σημείου –θα έλεγα λίγο αυθαίρετα την ένταξη της χώρας στο ευρώ– διατηρούσε την ουσιαστικά αναπτυξιακή του διάσταση.
Δηλαδή εκτός από την οικονομική μεγέθυνση, υπήρχε και μια προσπάθεια θεσμικής, κοινωνικής, πολιτιστικής, περιβαλλοντικής, περιφερειακής προόδου, σε μια κοινή πορεία που ενσωμάτωνε οργανικά όλες αυτές τις διαστάσεις, μια πορεία στο μονοπάτι της ουσιαστικής ανάπτυξης (development). Η ένταξη στο ευρώ, η ένταξη σε ένα περιβάλλον έντονου οικονομισμού άλλαξε την πορεία αυτή, ρίχνοντας ολοκληρωτικά το βάρος στη διαδικασία της μονόπλευρης μεγέθυνσης (growth) της οικονομίας. Όλες σχεδόν οι προσπάθειες κατέτειναν στη μεγέθυνση της οικονομίας, με κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο, αδιαφορώντας για το ουσιαστικό αναπτυξιακό της σκέλος. Το αποτέλεσμα ήταν η πτώχευση της χώρας.
Οι μνημονιακές κυβερνήσεις, με την καθοδήγηση των δανειστών, συνέχισαν να πολιτεύονται με βάση αυτή την λογική, υποσκάπτοντας περαιτέρω τις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Όμως η κυβέρνηση Μητσοτάκη υπερκέρασε όλες τις προηγούμενες: η μεγέθυνση της οικονομίας, με όλα τα μέσα, κατέστη το παν. Η λογική της μεγέθυνσης κυριάρχησε παντού.
Το πρόβλημα είναι ότι η μεγεθυντική διαδικασία χωρίς την αναπτυξιακή της διάσταση είναι μια φτωχή και κουτσή διαδικασία. Αποτελεί ληστρική εκμετάλλευση των περιβαλλοντικών και πλουτοπαραγωγικών πόρων με στόχο το γρήγορο και εύκολο χρήμα και τις εύκολες εκλογικές νίκες. Είναι επιπλέον μια επικίνδυνη διαδικασία, μια διαδικασία με εξασφαλισμένο το δυσοίωνο τέλος. Διότι την πληρώνουμε ακριβά αυτή τη φτηνή μεγέθυνση, σωρευτικές είναι λ.χ. οι βλάβες που προκαλεί κάθε λίγα χρόνια με όλες αυτές τις πυρκαγιές, χιονοπτώσεις, θύελλες, πλημμύρες οι οποίες έχουν αφαιρέσει εκατοντάδες ζωές και μας έχουν κοστίσει δεκάδες δισεκατομμύρια. (περισσότερα…)
