Φωτογραφία από την παράσταση Τις νύχτες που κατεβαίνω στα όνειρα, που βασίστηκε στην ποίηση της Ελένης Μαρινάκη (Σκηνοθεσία Μιχάλη Βιρβιδάκη, Θέατρο Κυδωνία, Ιούνιος 2006).

~.~

του ΜΙΧΑΛΗ ΒΙΡΒΙΔΑΚΗ

we are such stuff as dreams are made on…
ΣΑΙΞΠΗΡ, Τρικυμία

Επιλέγω συνειδητά να ξεκινήσω τη μικρή μου παρέμβαση με τα λόγια του Πρόσπερου από το κλείσιμο του έργου Τρικυμία του Σαίξπηρ, καθώς αισθάνομαι πως πέρα από την ποιητική τους αξία που περιγράφει εύστοχα την ευθραυστότητα της ζωής μας στο κύλισμα του χρόνου, απεικονίζουν παράλληλα και με τον καλύτερο τρόπο την μοναδικότητα, την ειδοποιό διαφορά και ιδιοσυγκρασία της ποίησης της αγαπητής φίλης και σημαντικής λογοτέχνιδος Ελένης Μαρινάκη, για χάρη της οποίας μαζευτήκαμε όλοι εμείς σήμερα εδώ για να τιμήσουμε την μακρόχρονη ενασχόλησή της με τον ποιητικό λόγο.

Βεβαίως δεν είμαι φιλόλογος για να αναλύσω εδώ διεξοδικά το σημαντικό έργο της ποιήτριας και να τεκμηριώσω τα λεγόμενά μου, αλλά δεν είναι κι αυτός ο σκοπός μου. Μιλώ περισσότερο ως άνθρωπος του θεάτρου, διαισθητικά, ως ένας σκηνοθέτης που γοητεύτηκε από τους στίχους της και θέλησε κάποτε να συναντηθεί μαζί τους σε μια σκηνική περιπέτεια που ακόμα και σήμερα αισθάνομαι μέσα μου ζωντανό το αποτύπωμά της. (περισσότερα…)

*

του ΜΙΧΑΛΗ ΒΙΡΒΙΔΑΚΗ

τὸ τὲ γὰρ μιμεῖσθαι σύμφυτον τοῖς ἀνθρώποις
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Περὶ ποιητικῆς

Όπως και να το κάνουμε νοιώθει κανείς περήφανος μπροστά στις υποκριτικές επιδόσεις των μαθητών του. Ακόμα και εδώ, στον νότο της ελληνικής επαρχίας, όπου κανένας Αθηναίος κριτικός θεάτρου δεν μας κάνει την τιμή να ταξιδέψει πλέον για να αξιολογήσει αυτές τις προσπάθειες, καμιά περισπούδαστη τηλεοπτική εκπομπή δεν αφιερώνει χρόνο γι’ αυτές τις παραστάσεις, καμιά εφημερίδα, ούτε καν το δημοσιογραφικό της τμήμα, δεν ασχολείται με το θέατρο στην επαρχία, λες και όλοι, ομοθυμαδόν, είναι απολύτως σίγουροι ότι το ένστικτο της μίμησης έχει το αποκλειστικό προνόμιο να αναφύεται μόνον στους καλλιτεχνικούς κύκλους της Αθήνας και οποιαδήποτε άλλη προσπάθεια εκτός του κλεινού άστεως είναι, ως εκ τούτου, εκ των προτέρων καταδικασμένη στην αδιαφορία τους.

Για την αντίληψη όλων αυτών το ένστικτο της μίμησης είναι δηλαδή κάτι σαν τα λαχανάκια Βρυξελών ή τη μαστίχα της Χίου όπου ο τόπος παραγωγής αποτελεί εγγύηση για την ποιότητα του προϊόντος! Πόσο γελάω όταν διαβάζω τις κατά τα άλλα σοβαροφανείς αναλύσεις, από τους ίδιους αυτούς ανθρώπους, δημοσιογράφους και κριτικούς, για την υπερπληθώρα των θεατρικών παραστάσεων στην Αθήνα ή για τον κορεσμό των θεατρικών χώρων, ή για την απελπισία του θεατή που δεν ξέρει σε ποια παράσταση να πρωτοτρέξει, όταν με τη στάση τους είναι φανερό ότι δεν κάνουν τίποτα άλλο, παρά να λιβανίζουν την ίδια αυτή υπάρχουσα κατάσταση για την οποία διατείνονται ότι διαφωνούν! Γιατί ερωτώ, πώς θα αποσυμφορηθεί το κλεινόν άστυ, πώς ένας νέος καλλιτέχνης να επιλέξει ως έδρα του μια επαρχιακή πόλη όταν η καλλιτεχνική παραγωγή της ελληνικής επαρχίας, ακόμα και τα πιο λαμπρά παραδείγματα που έχει να επιδείξει, είναι καταδικασμένα σήμερα στην αφάνεια και στην αδιαφορία εκ μέρους της επίσημης κριτικής και της κρατικής αντίληψης για το θεατρικό γίγνεσθαι στην υπόλοιπη Ελλάδα; (περισσότερα…)

 

 

Ο Λευτέρης Βογιατζής ως σκηνοθέτης
και οι σταθεροί όροι μιας βιωματικής σκηνοθετικής διαδικασίας

του ΜΙΧΑΛΗ ΒΙΡΒΙΔΑΚΗ

~.~

Αναδημοσίευση από τον συλλογικό τόμο Ο σκηνοθέτης, ο ηθοποιός Λευτέρης Βογιατζής: Μελέτες & μαρτυρίες για το έργο του, Κάπα Εκδοτική, 2020. Στην πρόσφατη αυτή έκδοση που επιμελήθηκαν η Άννα Ταμπάκη και η Αλεξία Αλτουβά καταθέτουν τις εμπειρίες τους κορυφαίοι καλλιτέχνες του θεάτρου (σκηνοθέτες, ηθοποιοί, μουσικοί, σκηνογράφοι, μεταφραστές) που συμπορεύτηκαν με τον Λευτέρη Βογιατζή, ή επηρεάστηκαν από την τέχνη του, και φιλοξενούνται ποικίλες επιστημονικές προσεγγίσεις διακεκριμένων εκπροσώπων του ακαδημαϊκού χώρου.  (περισσότερα…)