του ΚΩΣΤΑ ΖΩΤΟΠΟΥΛΟΥ

Κώστας Γ. Παπαγεωργίου,
Σωσίβιο χώμα,
Μελάνι 2020

Ο Κώστας Παπαγεωργίου (1945-2021), ένας από τους κορυφαίους ποιητές της γενιάς του ’70, της ονομαζόμενης και 3^ης μεταπολεμικής γενιάς, είχε διαμορφώσει, πολλά χρόνια πριν, μια προσωπική ποιητική γλώσσα με χαμηλόφωνο, διακριτικό, μινιμαλιστικό ύφος,  λόγο αφαιρετικό, λακωνικό, ιδιότυπη σύνταξη  των λέξεων και με εικόνες που προσδίδουν χροιά δραματικότητας. Πραγματοποιούσε από συλλογή σε συλλογή κάποιες αισθητικές μετατοπίσεις συνεχίζοντας την εξερευνητική ποιητική του πορεία. Στην 14^η ποιητική του συλλογή με τίτλο Εγώ το μαύρο θα κρατάω έως θανάτου (2016) στα πεζόμορφα ποιήματά του πραγματοποίησε μια αισθητική μετατόπιση, η οποία συνίσταται στην πλήρη εξάλειψη των κομμάτων, που καθιστά συνεχή τη ροή των λέξεων και σε κάποιες περιπτώσεις δημιουργεί πολυσημίες λόγω των περισσότερων αναγνωστικών επιλογών. Επίσης, αρκετά από τα ποιήματα της συλλογής αυτής ήταν σαφώς υπερρεαλιστικά. Τα στοιχεία αυτά παγιώθηκαν στην επόμενη συλλογή του, Έκτακτο δελτίο καιρού (2017) και επανεμφανίστηκαν στην 16^η συλλογή του, Σωσίβιο χώμα (2020) που έμελλε να είναι και η τελευταία του.

Η συλλογή αυτή αποτελείται από τριάντα πεζόμορφα ποιήματα χωρίς τίτλους, αριθμημένα, τα οποία αποτελούν μια ποιητική σύνθεση δεδομένου ότι διαθέτουν μορφολογική και τεχνοτροπική συγγένεια και δεν έχουν διαφορετικά θεματικά κέντρα αλλά κινούνται στο ίδιο θεματικό φάσμα. Ο οξύμωρος τίτλος «σωσίβιο χώμα» υποδηλώνει τη μετάβαση από τη ζωή στον θάνατο, το μυστήριο αυτής της αλλαγής, την βαθύτερη υπόσταση του ανθρώπου πίσω από την αλλαγή και συνάμα τα αισθήματα που γεννά στον άνθρωπο αυτό το μυστήριο. Το δέος και την αγωνία μπροστά στο αδιαφανές φράγμα μεταξύ ζωής και θανάτου, καθώς και τα επίμονα αισθήματα και βλέμματα που αναζητούν σημάδια της λύσης του αινίγματος. Στα ποιήματα της συλλογής δεσπόζουν δυστοπικές εικόνες του κόσμου (υπάρχουν ακόμα και ενδοταφικές φρικτές εικόνες) από τις οποίες η ανθρώπινη συνείδηση επιχειρεί να διαφύγει αναζητώντας μια βαθύτερη διάσταση του κόσμου. Σε όλα τα ποιήματα της συλλογής επικρατεί ένα ελεγειακό κλίμα. (περισσότερα…)