*
του ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ
Ο πίνακας του Πέτερ Μπρέχελ του Πρεσβύτερου «Τοπίο με πτώση Ικάρου» (περ. 1555) ανήκει στους πιο πολυσχολιασμένους της ευρωπαϊκής ζωγραφικής. Επιπλέον πολλοί ποιητές εμπνεύστηκαν ποιήματά τους από εκείνον. Το μήνυμά του είναι απλό: για την ατομική μοίρα του καθενός, ο κόσμος όλος αδιαφορεί. Την ώρα που ο Ίκαρος καταποντίζεται ανεπιστρεπτί, τριγύρω του χαίρει η φύσις όλη, η βλάστηση οργάζει, οι άνθρωποι απερίσπαστοι επιδίδονται στα επιούσια έργα τους.
Με τη σύλληψή του αυτή ο Κατωχωρίτης ζωγράφος γίνεται πρόδρομος του ντεϊσμού, ενός φιλοσοφικού ρεύματος των Νέων Χρόνων, ιδίως του Διαφωτισμού, που πρέσβευε ότι ο Θεός, καίτοι ποιητής των όλων, άπαξ και ολοκληρώσει το θείο του έργο, παύει να ανακατεύεται πια στα ανθρώπινα· αποκλεισμένος κατά κάποιον τρόπο από την ίδια του τη Δημιουργία, δεν παρεμβαίνει στην μοίρα ενός εκάστου, δίκαιη ή άδικη, σκληρή ή ευμενή. Η πάμφωτη, ιλαρή Φύση του Μπρέχελ είναι η εικαστική μετωνυμία ενός τέτοιου, αμέτοχου στ’ ανθρώπινα, Θεού. Ο Ίκαρος την ώρα της Πτώσεως είναι μόνος, έρμαιο της ατομικής του μοίρας. (περισσότερα…)
ΝΕΟ ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ 