ΔΙΑΡΚΗΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ 2000-2020
Ποιά ἡ ποίηση τοῦ 21ου αἰώνα καὶ ποιοί οἱ ποιητές της; Χιλιάδες ποιητικὲς συλλογές, εἴτε τυπωμένες ἀπὸ ἐπώνυμους οἴκους εἴτε αὐτοεκδόσεις, ἑκατοντάδων ἢ καὶ χιλιάδων ποιητῶν ποὺ ἀναζητοῦν τὴν θέση τους στὴν Νεοελληνικὴ Λογοτεχνία. Τί μένει ὅμως καὶ τί περνάει ἀπὸ τὴν κρησάρα τῆς κριτικῆς; Τί ἐπιβιώνει –ἢ ἔστω, τί φαίνεται ὅτι μπορεῖ νὰ ἐπιβιώσει– στὴν μνήμη τῆς ἀναγνωστικῆς κοινότητας;
Ἀποπειρώμενο μιὰν ἀπάντηση στὰ παραπάνω, τὸ Νέο Πλανόδιον ἐγκαινιάζει τὴν ἑβδομαδιαία στήλη ‘‘Νέοι ποιητὲς ἑνὸς νέου αἰώνα. Διαρκὴς ποιητικὴ ἀνθολογία 2000-2020’’. Γιὰ διάστημα δύο ἐτῶν καὶ ἀρχῆς γενομένης ἀπὸ τὸν Φεβρουάριο τοῦ 2019, θὰ ἀνθολογοῦνται κάθε ἑβδομάδα ἕνα ἢ περισσότερα ποίηματα ἑνός/μιᾶς συγγραφέα, ποὺ θὰ πληροῦν δύο προϋποθέσεις: θὰ εἶναι α) δημοσιευμένα μετὰ τὸ 2000, καὶ β) γραμμένα ἀπὸ ποιήτριες ἢ ποιητὲς 45 ἐτῶν καὶ νεώτερους, γεννημένους δηλαδὴ ἀπὸ τό –σημαδιακό– 1974 καὶ ἑξῆς.
Τὰ ποιήματα θὰ παρατίθενται πολυτονισμένα, δίχως ὅμως ἄλλες παρεμβάσεις στὸ πρωτότυπο. Ἐπίσης, στὸ τέλος κάθε ἑξαμήνου θὰ δημοσιεύεται στὸν ἱστότοπο ὁ Θησαυρὸς Ἀναγνώσεων μὲ τὴν μορφὴ ἀναλυτικοῦ καταλόγου, ὅπου καὶ θὰ καταγράφονται ὅλες οἱ ποιητικὲς συλλογὲς ποὺ ἐξετάστηκαν κατὰ τὸ διάστημα αὐτό. Τὰ ποιήματα ποὺ θὰ προκύψουν στὸ πέρας τῆς διαρκοῦς αὐτῆς ἀνθολόγησης, συμπληρωμένα ἐνδεχομένως καὶ μὲ ἄλλα, θὰ ἀποτελέσουν τὸν κορμὸ μιᾶς ἔντυπης Ἐκλογῆς.
Οἱ σκοποὶ τοῦ ἐγχειρήματος, δύο: ἡ ἀνάδειξη τῶν ἀξιανάγνωστων ποιημάτων ποὺ γράφονται στὶς μέρες μας ἀπὸ νέους ποιητές· καὶ ἡ συμβολὴ στὴν ἐπόπτευση τῆς νεοελληνικῆς ποίησης τοῦ τρέχοντος αἰώνα, μακριὰ ἀπὸ παρελκυστικὲς κατηγοριοποιήσεις, αἰσθητικὲς ἢ/καὶ ἰδεολογικές.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΑΛΑΝΑΚΗΣ
Μὲ δεδομένο τὸν τεράστιο ὄγκο τῆς τρέχουσας ποιητικῆς παραγωγῆς, ποὺ ξεπερνᾶ τοὺς 800 τίτλους ἐτησίως (813 γιὰ τὸ 2017, βάσει ἐπίσημων στοιχείων ἀπὸ τὴν Ἐθνικὴ Βιβλιοθήκη), θὰ ἀποτελοῦσε ψευδαίσθηση τὸ νὰ θεωρεῖ κανεὶς ὅτι μπορεῖ νὰ τὴν παρακολουθήσει στὴν πληρότητά της. Ἀντ’ αὐτοῦ ὅμως, δίδεται ἡ ὑπόσχεση μιᾶς φιλότιμης ἐξέτασης ὅλων τῶν βιβλίων ποὺ θὰ τεθοῦν ὑπ’ ὄψιν τοῦ ἐγχειρήματος. Οἱ φίλοι νέοι ποιητὲς μποροῦν (παρακαλοῦμε πολὺ μὲ ἁπλὸ δέμα/ἐπιστολή) νὰ τὰ στέλνουν στὴ διευθύνση: Ἁγ. Λαύρας 60, Νεάπολη, Ν. Ἰωνία Ἀττικῆς 142 33 [Μὲ τὴν ἔνδειξη: “Αθ. Β. Γαλανάκης γιὰ τὸ περ. Νέο Πλανόδιον” στὰ στοιχεῖα τοῦ παραλήπτη]
Ἀντώνης Ἀμπαρτζίδης
(Σκάλα, Θεσσαλονίκη, Θερμαϊκός, 2019)
Ὄρθιος Νόμος (Μικρὸς Μονόλογος)
Ὄρθιος στάθηκα μπροστά σου.
Προσευχητάρι κρατῶ στὰ δεξιά μου τὸν ἥλιο
καὶ στὰ ζερβὰ τὶς πληγές μου.
Ἐδῶ ψηλὰ ποὺ βρέθηκα ἀντίκρισα τὶς ἀναμνήσεις μου
καὶ πῶς νὰ τὶς πιάσω.
Αὐτοεξόριστος στὶς σκέψεις μου λογιάζω κακὸ
αὐτὸ ποὺ πρῶτα πέφτει μαστίγιο
στὴν πλάτη μου καὶ καλὸ αὐτὸ ποὺ φωτίζει
τὴν ἄβυσσο καὶ πῶς νὰ γυρίσω.
Ὄρθιος στάθηκα μπροστά σου.
Ἂν οἱ ἀπαντήσεις δὲν εἶχαν τόσο νόημα,
δὲν θὰ τὶς ἀναζητοῦσε κανείς,
μήτε ἐγὼ ποὺ πρῶτος χάθηκα στὸ τίποτα
μὰ ἀφοῦ ἐπικρατεῖ ὁ μονόλογος ποιόν νὰ ρωτήσω.
Τεμάχια τοῦ χρόνου τὰ δευτερόλεπτα
―στὴ θλίψη μαρτύριο― γεννοῦν φωτιὰ
γιὰ νὰ καίγεσαι καὶ σφίγγουν τὸ λαιμὸ σὰ χέρια,
πῶς νὰ γλυτώσω ἀπὸ τὴν Κόλαση.
Ὄρθιος στάθηκα μπροστά σου.
Εἶναι δυὸ μέρες τώρα ποὺ ἦρθαν τὰ χελιδόνια
καὶ οἱ γέροι ποὺ ἔμαθαν νέοι
νὰ σηκώνουν τὸν ἥλιο ἀπὸ τὸ κρεβάτι του,
μὲ δίδαξαν νὰ τραγουδῶ
μὰ ποῦ θά βρω καὶ ἐγὼ τὰ φτερά μου;
Στοὺς ἐαρινοὺς περιπάτους τοῦ ἀέρα,
λάφυρα τὰ λουλούδια ποὺ στολίζουν
χῶμα καὶ δέντρα μὰ τὸ ἄρωμά τους μὲ ρωτᾶ
πότε καὶ ἐγὼ θὰ ἀνθίσω.
Ὄρθιος στάθηκα μπροστά σου.
Ἡ Δύση μὲ ἔβλεπε πάντα ὡς Ἀνατολὴ
καὶ ἡ Ἀνατολὴ ὡς Δύση,
αὐτὸ τὸ οὐράνιο σῶμα μου
ποτὲ δὲ σταματᾶ νὰ γυρνᾶ,
ποιός ἐπιτέλους θὰ μοῦ πεῖ τὴ βάση μου;
Κυριεύτηκα καὶ κυρίεψα,
τώρα ποὺ σκλάβος βρέθηκα πάλι, εμαθα στὸ φόβο
νὰ σκύβω τὸ κορμὶ ἀλλὰ νὰ μὴν ὑποτάσσεται
ἡ ψυχή μου καὶ ποῦ θά βρω ἐλευθερία;
Ὄρθιος στάθηκα μπροστά σου.
Ἐγὼ γεννήθηκα γιὰ τὴ θάλασσα
καὶ ἡ θάλασσα γεννήθηκε μὲ μένα,
ἐνῶ ἀπολλώνιο δελφίνι μὲ ἔσωσε ἀπὸ τὸν πνιγμὸ
καὶ ποῦ πέφτει τὸ ἀκρωτήριο Ταίναρο;
Ἡ λύτρωση γκρέμισε τὰ τείχη τοῦ τρόμου
καὶ κότινο στεφανώθηκα
σὰν διάβηκα μέσα στὴν πόλη.
Ὄρθιος στάθηκες καὶ ἐσὺ μπροστά μου
στὴ μέση τῆς πλατείας, δυὸ ἀγκαλιὲς μαζὶ
ἢ πάντα ἤμασταν ἕνα;
Ὄρθιος στάθηκα.
Ὁ Ἀντώνιος Ἀμπαρτζίδης γεννήθηκε τὸ 1988. Μεγάλωσε στὴν Ἀθήνα καὶ ἔζησε στὴ Μύκονο, τὴν Κρήτη καὶ τὴν Χίο. Σπούδασε Πολιτικὲς Ἐπιστῆμες καὶ Ἱστορία στὸ Πάντειο Πανεπιστήμιο. Ἡ Σκάλα (2019) εἶναι τὸ πρῶτο του βιβλίο.