Από την κ. Αντωνία Ι. Καπελέρη λάβαμε επιστολή με την οποία απαντά στην καταγγελία εις βάρος της του κ. Θεόδωρου Π. Μονάχου για εκτεταμένες λογοκλοπές στη διδακτορική της διατριβή. (Βλ. ανάρτηση της 1ης Οκτωβρίου 2020). Θέσαμε υπ’ όψιν του καταγγέλλοντος την απαντητική επιστολή και λάβαμε ανταπάντησή του. Ακολουθούν τα δύο κείμενα.

Αθήνα, 4 Οκτωβρίου 2020

Απάντηση σε ψευδή και συκοφαντική επιστολή

Αγαπητό Νέο Πλανόδιον,

Δημοσιεύσατε την 1η Οκτωβρίου 2020, την επιστολή του κ. Θεοδώρου Π. Μονάχου, με τίτλο «Λογοκλοπή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Επιστολή καταγγελίας», κείμενο ανακριβές, ψευδές και συκοφαντικό.

Πρώτη παρατήρηση, ο κ. Μονάχος υποστηρίζει ότι, «η θέα του Αγαθού και μέσω αυτής η ένωση με το θείο είναι ο ύψιστος σκοπός της ανθρώπινης ζωής, είναι η τέλεια ευδαιμονία. Η ταύτιση της ψυχής με το Ένα σημαίνει μετάβαση από τον αισθητό κόσμο στον υπεραισθητό, μετάβαση από το νοητό στον υπερνοητό. Η ψυχή, ο νους, οι ιδέες ταυτίζονται με το Ένα. Όλα προέρχονται από αυτό και ανάγονται σε αυτό» αποτελεί προϊόν λογοκλοπής από συγκεκριμένο ιστότοπο και αυτό δεν αναφέρεται στη διατριβή μου. Μα, αυτό το απόσπασμα, κύριε Μονάχε, είναι αυτούσιο από τις Εννεάδες του Πλωτίνου και δεν αναφέρεται αυτούσιο μόνο σε αυτόν τον ιστότοπο, αλλά σε δεκάδες ιστότοπους, και μάλιστα χωρίς αναφορά, διότι αποτελεί ακριβή μετάφραση χωρίου των Εννεάδων! Είναι βασικό κείμενο του Πλωτίνου, αντίστοιχο του πλατωνικού «το νικάν εαυτόν πασών νικών πρώτη και αρίστη. Το δε ηττάσθαι αυτόν υφ’ εαυτού, αίσχιστον και κάκιστον» και τόσων άλλων, ή του Πατερικού «Πάτερ Ημών» και δεν χρειάζεται υποσημείωση σε κανέναν ιστότοπο. Όσο για την παρατήρηση του κ. Μονάχου ότι, δεν αναφέρεται υποσημείωση στην πρόταση «στον Πλωτίνο, οι μυστικιστικές καταστάσεις αποτελούν την κορύφωση ενός φιλοσοφικού στοχασμού», επίσης είναι ανακριβής, για τον απλούστατο λόγο ότι, αποτελεί συνηθισμένη έκφραση, η οποία απαντάται σε πλήθος μελετών της νεοπλατωνικής φιλοσοφίας. Συμπληρώνω ότι, τα blogs δεν αποτελούν βιβλιογραφική πηγή, τουλάχιστον στη διατριβή μου και συνήθως δεν διαθέτουν επιστημονικό υπόβαθρο.

Παρατήρηση δεύτερη, πρόκειται για την υποσημείωση 34, ενώ τα εισαγωγικά βρίσκονται τέσσερεις γραμμές πιο κάτω, ενώ παράλληλα σε όλο το κείμενο υπάρχουν συνεχώς υποσημειώσεις που αναφέρουν την πηγή του: Taylor, Thomas (1999). Theoretic Arithmetic of the Pythagoreans. Kessinger Rare Books, στη μετάφραση στα ελληνικά, Η θεωρητική αριθμητική των Πυθαγορείων, σε μετάφραση της Μαρίας Οικονομοπούλου, Αθήνα: Ιάμβλιχος, βλ. εισαγωγή, σελ. 35.

Παρατήρηση τρίτη, ο κ. Μονάχος υποστηρίζει ότι, δεν υπάρχουν υποσημειώσεις για το έργο του Thomas Taylor (1999). Theoretic Arithmetic of the Pythagoreans. Η αλήθεια είναι, κύριε Μονάχε, ότι υπάρχουν υποσημειώσεις από το αρχαίο κείμενο, ενώ το έργο του Thomas Taylor (1999). Theoretic Arithmetic of the Pythagoreans, έχει αναφερθεί ανωτέρω. Αυτό, φυσικά, προϋποθέτει την ανάγνωση ολόκληρης της διατριβής κι όχι αποσπασματικά όπως πράττει ο κ. Θεόδωρος Π. Μονάχος.

Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, οι υποσημειώσεις, ειδικά στο έργο των:

• Pardales, M. (2002). So how did you arrive at that decision? Connecting moral imagination and moral judgment. Journal of Moral Education, τόμος 31, τεύχος 4,
• Ζιλσέν, Ετιέν (2009). Το Ον και η Ουσία, σε μετάφραση του Θάνου Σαμαρτζή, Κρήτη: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης,

αναφέρονται εξαντλητικά σε αρκετές σελίδες της διδακτορικής διατριβής μου.

Ως προς τα Πρακτικά του Ελληνικού Ινστιτούτου Παιδαγωγική και Εκπαίδευσης, 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο με Θέμα: «Σχολείο Ίσο για Παιδιά Άνισα» της κυρίας Μαρίας Μασσού – Ελένης Μανιάτη Αθήνα 4-6 Μαΐου 2007, σελ. 42, ούτε το γνωρίζω και γι’ αυτό εξάλλου δεν το έχω χρησιμοποιήσει σε κανένα σημείο της διατριβής.

Όπως μπορεί να αντιληφθεί κάθε αναγνώστης, η επιστολή του κ. Θεοδώρου Π. Μονάχου είναι ανυπόστατη, ψευδής και συκοφαντική. Κανένα κείμενο δεν αναφέρεται στη διατριβή μου, χωρίς υποσημείωση, σε βαθμό, μάλιστα, εξαντλητικό ή ίσως κουραστικό, αλλά αναγκαίο όπως επιβάλλει η αμερόληπτη επιστημονική έρευνα: 727 υποσημειώσεις επί 350 σελίδων διατριβής, απαιτούν πολύ χρόνο, αγαπητέ κύριε Μονάχε, και συγκεκριμένα τέσσερα χρόνια συνεχούς και εξαντλητικής έρευνας και μελέτης, μάλλον μεγαλύτερο απ’ όσο σας πήρε να συντάξετε την επιστολή σας ή ίσως όχι; Εξαρτάται, βεβαίως, από τις ικανότητες του γράφοντος.

Τότε γιατί κύριε Θεόδωρε Π. Μονάχε προβήκατε σε όλα αυτά;

Πάντως, η διδακτορική διατριβή μου να έχει πλήξει την επιστημονική σας πορεία, μάλλον χλωμό το βλέπω.

Κι ερχόμαστε στο περίφημο υστερόγραφο του κ. Θεοδώρου Π. Μονάχου, επιτομή των επιχειρημάτων του: «η λογοκλοπή αποτελεί ένα, πολύ σοβαρό, ζήτημα της συγκεκριμένης διατριβής. Δεν είναι, όμως, το μόνο. Υπάρχουν πολλά άλλα ζητήματα τόσο ουσίας (ασαφής κυρίως θέση, έλλειψη επιμέρους επιχειρημάτων, κακή δομή, ανακρίβειες) όσο και παρουσίασης (βιβλιογραφικές παραπομπές με βιογραφικά και εργογραφικά στοιχεία, άσκοπα παραθέματα αρχαίων κειμένων). Η εκτεταμένη λογοκλοπή, άλλωστε, είναι ενδεικτική της συνολικής κακής ποιότητας της διδακτορικής διατριβής.»

Η ουσία, τα επιχειρήματα, η δομή, η παρουσίαση κλπ., αγαπητέ κύριε Θεόδωρε Π. Μονάχε, αποτελούν αντικείμενο κρίσης και απόφασης της επταμελούς εξεταστικής επιτροπής του Πανεπιστημίου, και όχι δικής σας, τουλάχιστον για την απονομή του διδακτορικού διπλώματος. Βεβαίως, σε διαφορετική περίπτωση, δηλαδή μη επιστημονική συζήτηση, ευχαρίστως να ξεκινήσω εποικοδομητικό διάλογο μαζί σας, για το τι σημαίνει «ύφος, δομή και παρουσίαση». Όμως, αυτά, θα αποτελέσουν αντικείμενο ιδιωτικού διαλόγου και μάλλον δεν αφορούν τους αναγνώστες του περιοδικού. Βεβαίως, σε κάθε περίπτωση, προϋποθέτουν πανεπιστημιακή παιδεία και ήθος, σπάνια στις μέρες μας, αγαπητέ μου κύριε Θεόδωρε Π. Μονάχε.

Και τώρα, λίγα λόγια για το διαδικαστικό μέρος των όσων υποστηρίζει, ψευδώς και συκοφαντικά, ο κ. Θεόδωρος Π. Μονάχος, την επιστημονική ή επαγγελματική ιδιότητα του οποίου αγνοώ, καθώς και οι αναγνώστες σας, αφού δεν αναφέρεται στην υπογραφή του. Είναι απλώς ο κύριος Θεόδωρος Π. Μονάχος.

Στη χώρα μας, η νομοθεσία περί λογοκλοπής αναφέρεται στο ευρύτερο πεδίο της πνευματικής ιδιοκτησίας (ΦΕΚ Α/25/1993, ετέθη σε ισχύ στις 4 Απριλίου 1993), όπως εξάλλου ορίζεται και στο άρθρο 7 παράγραφος 13 του Ν. 2819/2000 (ΦΕΚ Α/84/2000), με το άρθρο 46 παράγραφοι 9-13 του Ν. 3905/2010 (ΦΕΚ Α/219/2010), και ενισχύθηκε με την ίδρυση του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (Ν. 2121/1993, άρθρο 69, ΠΔ311/1994 (ΦΕΚ A/165/1994). Εντούτοις, το ζήτημα της επιστημονικής-ακαδημαϊκής λογοκλοπής, ρυθμίζεται με το άρθρο 23 του Γενικού Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των Α.Ε.I. (ΠΔ 160 ΦEK Α/220/3 Νοεμβρίου 2008): «πειθαρχικά παραπτώματα για τα μέλη Δ.Ε.Π. ή Ε.Π., Ε.Ε.ΔΙ.Π. ή Ε.ΔΙ.Π., Ε.Τ.Ε.Π. και το λοιπό βοηθητικό και έκτακτο διδακτικό – εκπαιδευτικό προσωπικό των Α.Ε.Ι., καθώς και για τους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές ή σπουδαστές και υποψήφιους διδάκτορες συνιστούν η παραβίαση των κείμενων διατάξεων της νομοθεσίας για τα Α.Ε.Ι., η παραβίαση των αποφάσεων των οργάνων του ιδρύματος και η παραβίαση των κανόνων συμπεριφοράς που πρέπει να επιδεικνύουν τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, ώστε να μην διαταράσσεται η δημοκρατική λειτουργία και να μην θίγεται το κύρος του Α.Ε.Ι. και των λειτουργών του…πειθαρχικά παραπτώματα συνιστούν ιδίως: α) Η συνειδητή αποσιώπηση της άμεσης ή έμμεσης συνεισφοράς άλλων προσώπων στο αντικείμενο της επιστημονικής τους έρευνας και διδασκαλίας».

Εφόσον, λοιπόν, τα αρμόδια όργανα του ακαδημαϊκού Ιδρύματος ορίσουν τη λογοκλοπή ως πειθαρχικό παράπτωμα, τότε οφείλουν να προχωρήσουν σε εφαρμογή του άρθρου 23 του Πρότυπου Γενικού Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των Α.Ε.I. (ΠΔ 160 ΦEK Α/220/3 Νοεμβρίου 2008): «ένορκη διοικητική εξέταση (Ε.Δ.Ε.) ενεργείται κάθε φορά που η υπηρεσία έχει σοβαρές υπόνοιες ή σαφείς ενδείξεις για τη διάπραξη πειθαρχικού παραπτώματος» (Ν. 2683/99 Άρθρο 127, ΦΕΚ19 Α).

Η επιστολή του κ. Θεοδώρου Π. Μονάχου, πλην του ψευδούς, ανακριβούς και συκοφαντικού περιεχομένου της, θα μπορούσε να πιάσει τόπο, εάν είχε την καλοσύνη να καταθέσει ενυπογράφως το αίτημά του στη Γραμματεία της εμπλεκομένης Σχολής, η οποία στη συνέχεια θα έδινε τη σκυτάλη στα αρμόδια όργανα του Ιδρύματος, να διενεργήσουν σχετική έρευνα προς διαλεύκανση της υποθέσεως. Όμως αυτό θα απαιτούσε:

• πρώτον ο κ. Μονάχος να υπογράψει την αίτησή του, με την αληθή του ταυτότητα,
• και δεύτερον, να έχει έννομο συμφέρον, να έχει πληγεί, δηλαδή, από τη διδακτορική μου διατριβή.

Δυστυχώς, όμως, δεν βρίσκομαι σε διαδικασία συναγωνισμού με τον κ. Μονάχο, για την κατάληψη θέσης, οπότε απουσιάζει και το έννομο συμφέρον του κ. Μονάχου.

Επίσης, δυστυχώς για τον κ. Θεόδωρο Π. Μονάχο, την επομένη ημέρα της επιστολής του, το Νέο Πλανόδιον ανήρτησε την απάντηση της αξιότιμης κυρίας Βάνας Νικολαϊδου-Κυριανίδου, Αναπληρώτριας Καθηγήτριας Πολιτικής Φιλοσοφίας και Προέδρου του Τμήματος Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (2 Οκτωβρίου 2020) επισημαίνοντας ότι: «καμία διατριβή δεν φθάνει τώρα σε υποστήριξη ενώπιον της επταμελούς εξεταστικής επιτροπής χωρίς να έχει προηγηθεί έλεγχος για λογοκλοπές από το ως άνω Πρόγραμμα (αναφέρεται στο Λογισμικό Πρόγραμμα ελέγχου της λογοκλοπής TURNITIN, που διαθέτουν τα Πανεπιστήμια της χώρας μας). Τα αυτά ισχύουν και για την καταγγελλομένη διατριβή της κυρίας Αντωνίας Ι. Καπελέρη. Και αυτή εξετάσθηκε και κρίθηκε στο πλαίσιο λειτουργίας του Τμήματος ΦΠΨ, και όχι του Τμήματος Φιλοσοφίας». Εντούτοις, πολλά από τα μέλη της επταμελούς εξεταστικής επιτροπής του καταργηθέντος Τμήματος ΦΠΨ, συνεχίζουν το ακαδημαϊκό τους έργο στο Τμήμα Φιλοσοφίας. Συνάγεται, λοιπόν, εκ του ανωτέρου ότι, πριν από την εξέταση του υποψηφίου, προηγείται έλεγχος από τα μέλη της επταμελούς εξεταστικής επιτροπής, έγκριτους επιστήμονες και ειδικούς στο συγκεκριμένο γνωστικό πεδίο και όχι του κ. Θεοδώρου Π. Μονάχου, ο οποίος «θυμήθηκε» μια διδακτορική διατριβή η οποία υποστηρίχθηκε τον Ιούνιο του 2019, ελέγχθηκε επιστημονικά και αξιώθηκε με τον βαθμό «Άριστα».

Ολοκληρώνω, με την ευχή, ο κ. Θεόδωρος Π. Μονάχος, να αξιωθεί να σπουδάσει σε ένα ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, της Ελλάδας ή του εξωτερικού, και όταν, με το καλό, ολοκληρώσει τις εγκύκλιες σπουδές του, και επιχειρήσει την υποστήριξη ενδεχόμενης διδακτορικής διατριβής στο αρχαιότερο Πανεπιστήμιο της Ελλάδας, τότε να αξιωθεί να έχει επιβλέποντα καθηγητή και μέλη της επταμελούς επιτροπής, έγκριτους επιστήμονες, όπως εγώ αξιώθηκα, για να τον ελέγξουν επιστημονικώς. Μέχρι τότε, καλή επιτυχία, αγαπητέ κύριε Θεόδωρε Π. Μονάχε (κλητική, νομίζω), τόσο σε ενδεχόμενες σπουδές σας, όσο και στη σύνταξη επιστολών αναλόγου ψευδούς και συκοφαντικού περιεχομένου.

Όπως προκύπτει από τις ανωτέρω επισημάνσεις μου, ΕΠ’ ΟΥΔΕΝΙ ΣΤΟΙΧΕΙΟΘΕΤΕΙΤΑΙ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΚΛΟΠΗΣ, αλλά αντιθέτως για λογαριασμό του επώνυμου, αλλά τελικά ανώνυμου λιβελλογράφου της συκοφαντικής δυσφήμισης. Όθεν σας καλώ να δημοσιεύσετε την παρούσα και να αποσύρετε το κείμενο με τίτλο «Λογοκλοπή στο Πανεπιστήμιο – Επιστολή καταγγελίας» του κ. Θεοδώρου Π. Μονάχου, με επιφύλαξη παντός νομίμου δικαιώματος μου.

Με εκτίμηση,

Αντωνία Ι. Καπελέρη,

Διδάκτωρ Φιλοσοφίας

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

~.~

Ανταπάντηση στην κ. Καπελέρη

Η κ. Καπελέρη υποστηρίζει ότι η πρώτη περίπτωση των τεκμηρίων είναι αυτούσιο απόσπασμα από τις Εννεάδες του Πλωτίνου. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, η κ. Καπελέρη όφειλε να δώσει την παραπομπή από τις Εννεάδες. Ωστόσο, είναι ξεκάθαρο ότι πρόκειται για παράφραση θέσης του Πλωτίνου η οποία έχει την ίδια ακριβώς διατύπωση όπως στην αναφερόμενη ιστοσελίδα. Πράγματι, όπως ισχυρίζεται η κ. Καπελέρη, τα blogs δεν θα πρέπει να αποτελούν βιβλιογραφική πηγή σε μια διατριβή. Η ίδια, όμως, αντιγράφει αυτολεξεί από αυτά, όπως συμβαίνει και στις κάτωθι δύο ενδεικτικές περιπτώσεις:

Περίπτωση 1

Σελ. 227-228 κατατεθειμένης διατριβής 2019:

«Στο σημείο αυτό επιβάλλεται μια μικρή αναφορά στην ιερή Τριάδα του κόσμου: το Ένα, τον Νου και την Ψυχή, ενώ η Ύλη αποτελεί την κατώτερη υπόσταση. Τόσο η πρόοδος του Ενός, όσο και η δημιουργία των κατώτερων όντων, προχωρούν παράλληλα και σταδιακά, κατά ξεχωριστές υποστάσεις. Κάθε βαθμίδα αποτελεί ένα ξεχωριστό διάκοσμο (για τους ανώτερους κόσμους) ή κόσμο (για το εδώ ορατό σύμπαν), ενωμένο στην κορυφή του με τον αμέσως προηγούμενό του κόσμο και στο τέλος του με τον αμέσως επόμενό του. Κάθε βαθμίδα επίσης αποτελεί εικόνα της προηγούμενής της, με μια μεγαλύτερη ποικιλομορφία και πλήθυνση όσο απομακρύνεται από το Ένα, ενώ δέχεται τη λάμψη και τον φωτισμό από την ανώτερή της βαθμίδα και μέσω αυτής από την ύψιστη αρχή των πάντων, το Ένα, που δίνει παντού το φως της αγαθότητάς του. Έτσι όλο το σύμπαν χαρακτηρίζεται από μια αδιάσπαστη ενότητα και συνέχεια: κάθε oν ενυπάρχει κατ’ αιτίαν στις προηγούμενές του βαθμίδες, κατ’ ουσίαν στην δική του βαθμίδα, και κατά μέθεξιν στις κατώτερές του βαθμίδες».

Αντλημένο από το:

http://diogeneis.blogspot.com/2012/07/blog-post_04.html?m=0

Το Ένα, ο Νους (Ένα-ΌΝ) και η Ψυχή αποτελούν την κορυφαία τριάδα του Σύμπαντα Κόσμου, ενώ ο υλικός κόσμος αποτελεί την κατώτατη υπόσταση. Η πρόοδος του Ενός και η δημιουργία των κατώτερων όντων προχωρά σταδιακά, κατά ξεχωριστές βαθμίδες – υποστάσεις. Κάθε βαθμίδα αποτελεί έναν ξεχωριστό διάκοσμο, ήτοι ανώτερους Κόσμους, ή Κόσμο, ήτοι ορατό Σύμπαν, ενωμένο στην κορυφή του με τον αμέσως προηγούμενο του κόσμο και στο τέλος του με τον αμέσως επόμενο του. Κάθε βαθμίδα, επίσης, αποτελεί εικόνα της αμέσως προηγούμενης της, με μια μεγαλύτερη όμως ποικιλομορφία και πλήθυνση, ως πιο απομακρυσμένη από το Ένα, ενώ δέχεται από την ανώτερη της την λάμψη και τον φωτισμό και μέσω εκείνης από την ύψιστη αρχή των πάντων, το Ένα, που δίνει παντού το φως της αγαθότητας του. Έτσι όλο το Σύμπαν χαρακτηρίζεται από μια αδιάσπαστη ενότητα και συνέχεια, […] Κάθε βαθμίδα, εξάλλου, προσδιορίζεται ως ουσία από την βαθμίδα του εαυτού της, ενώ εμπεριέχει αιτιωδώς τις κατώτερές της. Κάθε ον δηλαδή ενυπάρχει κατ’ αιτία στις προηγούμενες του βαθμίδες, και κατά μέθεξη στις κατώτερές του βαθμίδες.

~.~

Περίπτωση 2

Σελ. 160 κατατεθειμένης διατριβής 2019:

«Ο γνωστός Γάλλος Ιρανολόγος Ενρί Κορμπέν (Henry Corbin), μελετώντας σε βάθος τον Σαχάμπ αλ-Ντιν Σουχραβαρντί,350 σε συνδυασμό με τα παρακλάδια του ισλαμικού εσωτερισμού, εντόπισε την ιδιαίτερη σημασία της φαντασίας και επινόησε τον όρο imaginal για να περιγράψει το θεμελιώδες εκείνο στοιχείο που συγκροτεί τον μετασυμβολικό πυρήνα των μυστικών αυτών παραδόσεων. Απέφυγε να χρησιμοποιήσει το επίθετο imaginaire (φανταστικός), θεωρώντας ότι αυτό θα παρέπεμπε αναπόφευκτα στην τρέχουσα σημασία της φαντασίας, της imaginatio ως κάτι το μη πραγματικό, το ψευδές. Η επιφύλαξη του Corbin αποδείχθηκε βάσιμη, αφού ούτε ο νεολογισμός imaginal στάθηκε αρκετός για να διαλύσει τελείως τη σύγχυση. Και αυτό γιατί πίσω από τη διάκριση ανάμεσα στο φανταστικό και το πραγματικό παραμένει πανίσχυρη η θεμελιώδης διάκριση ανάμεσα στο αισθητό και στο νοητό».

Αντλημένο από το:

https://diploslogos.blogspot.com/2012_09_01_archive.html

«Ο Henry Corbin, μελετώντας σε βάθος τον Σουχραβάρντι καθώς και όλα τα παρακλάδια του ισλαμικού εσωτερισμού, εντόπισε από την αρχή την ιδιαίτερη σημασία της Φαντασίας και επινόησε τον όρο imaginal για να περιγράψει το θεμελιώδες εκείνο στοιχείο που συγκροτεί τον μετασυμβολικό πυρήνα των μυστικών αυτών παραδόσεων. Απέφυγε να χρησιμοποιήσει το επίθετο imaginaire (φανταστικός), θεωρώντας ότι η πολυχρησιμοποιημένη αυτή λέξη θα παρέπεμπε αναπόφευκτα στην τρέχουσα σημασία της φαντασίας, της imaginatio ως κάτι το μη πραγματικό, το ψευδές. Η επιφύλαξη του Corbin αποδείχθηκε βάσιμη, πολύ περισσότερο μάλιστα αν αναλογιστούμε ότι ούτε ο νεολογισμός imaginal στάθηκε αρκετός για να διαλύσει τελείως τη σύγχυση. Και αυτό γιατί πίσω από τη διάκριση ανάμεσα στο φανταστικό και το πραγματικό παραμένει πανίσχυρη η θεμελιώδης διάκριση ανάμεσα στο αισθητό και στο νοητό».

Για τις περιπτώσεις λογοκλοπής από τα έργα των Taylor και Ζιλσόν τα τεκμήρια που παρέθεσα είναι ξεκάθαρα. Πράγματι, η κ. Καπελέρη έχει αναφερθεί στo έργο του Taylor σε άλλο σημείο όπου το κείμενο που παραθέτει είναι σε εισαγωγικά με πλάγια γραφή. Στις περιπτώσεις των τεκμηρίων αντιγράφει αυτολεξεί χωρίς εισαγωγικά και χωρίς παραπομπή, παρουσιάζοντας τα όσα λέει ως δικές της σκέψεις. Το ίδιο συμβαίνει και με τις περιπτώσεις από την ελληνική εισαγωγή στο έργο του Ζιλσόν. Τα τεκμήρια και για τις δύο περιπτώσεις είναι αδιάσειστα.

Το ίδιο ισχύει και με τις δύο περιπτώσεις από το άρθρο της κ. Μαρκοπούλου, τις οποίες η κ. Καπελέρη αποφεύγει επιμελώς να αναφέρει. Πράγματι η κ. Καπελέρη δεν αναφέρει το άρθρο των Μασσού-Μανιάτη γιατί, όπως ξεκάθαρα προκύπτει από τα τεκμήρια, έχει επιλέξει να αντιγράψει από αυτές, παρουσιάζοντας ψευδώς τα όσα λέει ως ακριβές παράθεμα (εισαγωγικά, πλάγια γραφή) από την ξενόγλωσση πηγή που παραθέτω. Όποιος γνωρίζει στοιχειώδη αγγλικά διαπιστώνει με ευκολία ότι τα όσα γράφει τη κ. Καπελέρη σε καμιά περίπτωση δεν αποτελούν παράθεμα από το εν λόγω άρθρο, αλλά πιστή αντιγραφή από το άρθρο των Μασσού-Μανιάτη. Ακολουθεί άλλη μια ενδεικτική περίπτωση λογοκλοπής από την ίδια πηγή όπου ακολουθείται η ίδια τακτική:

Σελ. 166-167 κατατεθειμένης διατριβής 2019:

Σημ: η κ. Καπελέρη αντιγράφει όλο το κομμάτι, αλλάζοντας κάπως τη σύνταξη, και το παρουσιάζει ως ακριβές παράθεμα από το: Pardales, M. (2002) So how did you arrive at that decision? Connecting moral imagination and moral judgment Journal of Moral Education, τόμος 31, τεύχος 4, σελ. 427.

Το άρθρο αναφέρεται από τις Μάσσου-Μανιάτη και στις σελίδες 427-428 συζητά τα «πρότυπα». Όσα, όμως, γράφει η κ. Καπελέρη σε καμιά περίπτωση δεν αποτελούν ακριβή παράθεση των όσων λέει το άρθρο στη σελίδα427· αποτελούν αντιγραφή από τις Μάσσου-Μανιάτη.

Διαβάζουμε από το άρθρο του Michael Pardales: «ένα πρότυπο είναι ένα σύνολο χαρακτηριστικών τα οποία εμφανίζονται ως τα πιο κοινά μεταξύ των μελών μιας ομάδας και με τα οποία συγκρίνονται τα χαρακτηριστικά των μελών μιας άλλης ομάδας. Τα πρότυπα δεν είναι «στερεότυπα», τα οποία αποτελούν κοινωνικές κατασκευές και αφορούν το «τυπικό» μέλος μιας συγκεκριμένης ομάδας. Το σημαντικό στοιχείο στη χρήση του «προτύπου» είναι η δυνατότητα άντλησης από αυτό, βασικές και κοινές πληροφορίες, τόσο για μεμονωμένα άτομα όσο και για γεγονότα. Η εφαρμογή αυτής της διαδικασίας στην ηθική, οδηγεί στη διαμόρφωση των προτύπων αγάπης, δικαιοσύνης, ισότητας, δικαιωμάτων, καθώς και άλλων εννοιών. Έτσι, η ανάπτυξη ηθικών αρχών, δικαιοσύνης, αγάπης, κλπ, διαμορφώνεται στα μικρά παιδιά μέσα από τα παιχνίδια και από την παρατήρηση των άλλων. Με την εμπειρία εντοπίζονται οι συχνότερες συμπεριφορές των μεμονωμένων υποκειμένων που παρατηρεί ο άνθρωπος, για να συγκροτήσει μέσα του, τις βασικές έννοιες, όπως η έννοια της δικαιοσύνης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι εμπειρίες του ατόμου, σχετικά με τη δικαιοσύνη, γίνονται τμήμα του προτύπου που έχει αναπτύξει, ώστε αντιμετωπίζοντας καταστάσεις, να αναπτύξει ανάλογα συναισθήματα, διαθέσεις και ενσυναίσθηση (συναισθηματική επίγνωση της κατάστασης του άλλου, συμπόνια, empathy368). Η ύπαρξη προτύπων σημαίνει ότι, οι βασικές ηθικές έννοιες δεν αποτελούν αφηρημένες κατασκευές αλλά συνοδεύονται από πάθος και συναισθήματα που ωθούν τα άτομα σε συγκεκριμένη δράση. Βέβαια, η ηθική κρίση δεν είναι μια απλή διαδικασία, αλλά μια σύνθετη διαδικασία στην οποία θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη πολλοί παράγοντες. Ένας από αυτούς είναι και τα πρότυπα που έχει διαμορφώσει ο άνθρωπος σχετικά με τις ηθικές έννοιες. Με την εμφάνιση ηθικού διλήμματος, ο άνθρωπος καλείται να δράσει, κρίνοντας το δίκαιο από το άδικο. Μια απλή διαδικασία που βασίζεται στο πρότυπο που έχει δημιουργήσει το άτομο, και το πληροφορεί για την ηθική φύση μιας πράξης.

Αναγνωρίζοντας ότι οι ηθικές έννοιες διαθέτουν τη δομή ενός προτύπου, επιβάλλεται η ανάλυση:

• των γεγονότων που οδήγησαν στη διαμόρφωσή του,
• του τρόπου αντίδρασης του ατόμου, όταν χρειάστηκε να χρησιμοποιήσει το πρότυπο
• και του ελέγχου των αποτελεσμάτων των πράξεών του.

Συνεπώς, όταν ο άνθρωπος εμπλέκεται στη διαδικασία της ηθικής κρίσης, τα πρότυπα καθίστανται πηγή γνώσης«.³⁶⁹

Αντλημένο από το:

Click to access 38_44.pdf

ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΕΘΝΟΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ

Μαρία Μασσού – Ελένη Μανιάτη

Πρακτικά του Ελληνικού Ινστιτούτου Παιδαγωγική και Εκπαίδευσης, 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο με Θέμα: «Σχολείο Ίσο για Παιδιά Άνισα» Αθήνα 406 Μαΐου 2007, σελ 40-41. «Τα πρότυπα»

«Τα πρότυπα (Prototypes) Το πρότυπο είναι ένα σώμα χαρακτηριστικών τα οποία εμφανίζονται ως τα πιο κοινά μεταξύ των μελών μιας ομάδας και με τα οποία συγκρίνονται τα χαρακτηριστικά των μελών μιας άλλης ομάδας. Εδώ πρέπει να γίνει η διάκριση με τα «στερεότυπα» τα οποία αποτελούν κοινωνικές κατασκευές και αφορούν το «τυπικό» μέλος μιας συγκεκριμένης ομάδας. Αυτό που είναι σημαντικό στη χρήση του «προτύπου» όσον αφορά την ηθική θεωρία, είναι το γεγονός ότι μπορούμε να αντλούμε από αυτό, βασικές και κοινές πληροφορίες σχετικά με μεμονωμένα άτομα ή γεγονότα. Αν αυτή τη διαδικασία την εφαρμόσουμε στην ηθική, διαμορφώνουμε το πρότυπο της αγάπης, της δικαιοσύνης, της ισότητας, των δικαιωμάτων και άλλων εννοιών. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι η έννοια της δικαιοσύνης για παράδειγμα, διαμορφώνεται σ’ ένα μικρό παιδί μέσα από τα παιχνίδια ή μέσα από την παρατήρηση άλλων. Με την εμπειρία λοιπόν, εντοπίζονται οι στατιστικά πιο συχνές μορφές συμπεριφοράς των μεμονωμένων υποκειμένων που παρατηρούμε και αναλόγως συγκροτείται μέσα μας, η έννοια της δικαιοσύνης. Όποια εμπειρία έχουμε σχετικά με την έννοια της δικαιοσύνης στη ζωή μας, γίνεται τμήμα του προτύπου που έχουμε σχετικά μ’ αυτήν την έννοια. Μπροστά σε συγκεκριμένες καταστάσεις τα πρότυπα συνοδεύονται και από ανάλογα συναισθήματα, διαθέσεις, ενσυναίσθηση. Κατά συνέπεια οι βασικές ηθικές έννοιες δεν αποτελούν αφηρημένες κατασκευές αλλά συνοδεύονται από πάθος και συναισθήματα που μας ωθούν σε συγκεκριμένη δράση. Έχουμε ήδη αναφέρει ότι η ηθική κρίση είναι μια διαδικασία στην οποία λαμβάνονται υπόψη πολλοί παράγοντες. Ένας από αυτούς είναι και τα πρότυπα που έχουμε διαμορφώσει σχετικά με τις ηθικές έννοιες. Όταν εμφανίζεται ένα ηθικό δίλημμα, και απαιτείται από μένα να δράσω, δηλαδή να κρίνω τι είναι δίκαιο και τι όχι, το πρότυπο που έχω διαμορφώσει μέσα μου, συγκρινόμενο με την κατάσταση που αντιμετωπίζω, με πληροφορεί αν αυτή η κατάσταση είναι δίκαιη ή άδικη.

Αναγνωρίζοντας ότι οι ηθικές έννοιες έχουν τη δομή ενός προτύπου, μπορούμε να αναλογιστούμε ποια γεγονότα οδήγησαν στη διαμόρφωσή του, πώς δράσαμε όταν χρειάστηκε να χρησιμοποιήσουμε το πρότυπο, ή να ελέγξουμε σε ποια αποτελέσματα οδήγησαν οι αποφάσεις μας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, τα πρότυπα γίνονται μια πηγή γνώσης, όταν εμπλεκόμαστε στη διαδικασία της ηθικής κρίσης».

και:

~.~

Η κ. Καπελέρη, δυστυχώς, παρερμήνευσε την επιστολή της κ. Βάνας Νικολαΐδου-Κυριανίδου η οποία δημοσιεύτηκε την επομένη της δικής μου επιστολής. Η κ. Νικολαΐδου-Κυριανίδου αναφέρει ξεκάθαρα ότι η επιστολή μου θίγει τεκμηριωμένα μια ακόμα περίπτωση λογοκλοπής. Επίσης, εκ μέρους. προφανώς, του τμήματος Φιλοσοφίας αναφέρει επί λέξει ότι «Συμμεριζόμαστε και προσυπογράφουμε τα όσα εκεί καταγγέλλονται». Διευκρινίζει, μάλιστα, κάτι για το οποίο την ευχαριστώ πολύ, ότι στο νέο τμήμα Φιλοσοφίας όλες οι διδακτορικές διατριβές ελέγχονται για λογοκλοπή πριν φτάσουν για κρίση στην επταμελή επιτροπή. Οι διατριβές τόσο του κ. Ρεντίφη, για τον οποίο το τμήμα Φιλοσοφίας έχει προτείνει ένορκη διοικητική εξέταση, όσο και της κ. Καπελέρη κατατέθηκαν και κρίθηκαν από το προηγούμενο θεσμικό σχήμα, αυτό του ΦΠΨ, όπου ο έλεγχος για λογοκλοπή δεν ήταν κανόνας. Όποιος διαβάσει την επιστολή της κ. Νικολαΐδου-Κυριανίδου και γνωρίζει ελληνικά εύκολα μπορεί να κατανοήσει τι εννοεί.

Τα τεκμήρια που παραθέτω είναι ακριβή και συνιστούν ξεκάθαρες περιπτώσεις λογοκλοπής, όπως μπορεί να διαπιστώσει ο κάθε αναγνώστης. Συνεπώς, τα όσα καταγγέλλονται δεν είναι ούτε ψεύδη ούτε συκοφαντίες όπως υποστηρίζει η κ. Καπελέρη. Δεν γνωρίζω προσωπικά την κ. Καπελέρη, δεν έχω καμιά σύγκρουση συμφερόντων μαζί της και δεν χρειάζεται να έχω κάποιο έννομο συμφέρον για να καταγγείλω μια περίπτωση λογοκλοπής την οποία τυχαία ανακάλυψα.

Στις προσωπικές επιθέσεις της κ. Καπελέρη προτιμώ να μην απαντήσω.

Με τιμή,

Θεόδωρος Π. Μονάχος